Αγορές καταναλωτών & Συνεταιρισμοί

Πραγματοποιήθηκε μια ακόμα δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στον κύκλο Αγροτική Επιχειρηματικότητα με εξειδίκευση στις ΑΓΟΡΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ, την Τετάρτη, 26/8/2020, μέσω facebook, με την φροντίδα και υποστήριξη του skywalker-εργασία στην Ελλάδα. Μια πρωτοβουλία του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος» στα πλαίσια της Μετά Κοροναϊό Εποχής-After Coronovirus Era.

Στην συζήτηση μετά το καλωσόρισμα από την κα Ελισάβετ Καλαρούτη (Διευθύντρια Δράσεων Skywalker) μετείχαν (όπως φαίνονταν στην οθόνη) οι: κ Λουκάς Μπρέχας (Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Περιφερειακής Ανάπτυξης), Δημήτριος Μιχαηλίδης (ΑγροΝέα, συντονιστής), κ Κώστας Μαντζουράνης (ΚοινΣΕπ ΚΥΚΕΩΝ & Σύλλογος για αγορές χωρίς μεσάζοντες), κ Χρήστος Προβέζης (Αλληλεγγύη για όλους) και κα Μάγδα Κοντογιάννη (Κτηνοτρόφος, Γραμματέας Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής).

Στην Ελλάδα για ιστορικούς λόγους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η σύγχρονη οικονομία δομήθηκε πάνω σε βάσεις κεντρικού κρατικού καπιταλισμού. Όλα εξαρτιόντουσαν και διευθύνονταν από το κράτος. Ακόμα και η Ιδιωτική Οικονομική τρέφονταν, σχεδόν αποκλειστικά & παρασιτικά, από το κράτος.

Αλλά και μετά την μεταπολίτευση του 1974 η αναπτυχθείσα οικονομική δραστηριότητα χειραγωγήθηκε από μια οικονομική-πολιτική ελίτ, με την Κοινωνία των Πολιτών να εφησυχάζει σε επιδοτήσεις και περιθωριακές δραστηριότητες.

Οι μεγάλη καινοτομία για την Ελλάδα, που λειτουργεί αποτελεσματικά σε όλο τον πλανήτη, οι Αγορές Παραγωγών νομοθετήθηκαν με τον νόμο 4235/2011 και ακόμα ΔΕΝ επέτρεψε το πολιτικό-οικονομικό κατεστημένο να λειτουργήσουν.

Η δεύτερη μεγάλη καινοτομία για την Ελλάδα, οι Αγορές Καταναλωτών νομοθετήθηκαν με τον νόμο 4497/2017 και το πολιτικό-οικονομικό κατεστημένο δεν επέτρεψε να λειτουργήσει ακόμα. Σε πολλούς η ενίσχυση του τρίτου πόλου της εξουσίας, δηλαδή των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, προκαλεί ιδεολογική αλλεργία. Οι άλλοι δύο πόλοι που λυμαίνονται όλες τις μορφές τη εξουσίας τις τελευταίες δεκαετίες, είναι η κρατική εξουσία (Δήμοι, Περιφέρειες, Υπουργεία, ΝΠΔΔ & συντεχνίες) και η εξουσία των αγορών (Τράπεζες και μεγάλα χρηματοοικονομικά συμπλέγματα).

Η πανδημία δημιούργησε νέες μορφές κοινωνικής μηχανικής και στην πολύ απλή συζήτηση που έγινε την Τετάρτη αναζητήθηκαν δυναμικές που θα μπορούσαν να δώσουν διεξόδους στην προσέγγιση παραγωγών και καταναλωτών, επιταχύνοντας την κυκλοφορία του διαθέσιμου χρήματος.

Κατέστη απολύτως σαφές ότι χρήματα υπάρχουν κυρίως στις Τράπεζες (και μάλιστα τις περισσότερες φορές εικονικό ή/& πλαστικό …) και στους καταναλωτές (και μάλιστα πραγματικό …). Εάν μπορέσουν οι καταναλωτές να οργανωθούν σε δομές της Κοινωνίας των Πολιτών (Σύλλογοι κλπ) και σε επιχειρήσεις της Κοινωνικής Οικονομίας, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τελείως νέες πρακτικές στην μετά την βιομηχανική Επανάσταση εποχή. Αυτήν που άλλοι την ονομάζουν «4.0» και άλλοι την ονομάζουν «Κοινωνία της Γνώσης», καθ’ όσον στηρίζεται στην τεχνολογική εξέλιξη της πληροφορικής.

Πάντα οι τεχνολογικές εξελίξεις δημιουργούσαν νέες εποχές, όπως η εποχή της Αναγέννησης από την τυπογραφία και η Βιομηχανική εποχή από την ατμομηχανή.

Σκοπός των Αγορών Καταναλωτών είναι η ανάπτυξη καταναλωτικής συνείδησης και αλληλέγγυων δράσεων μεταξύ των πολιτών, μέσω της ενεργούς συμμετοχής των πολιτών σε εθελοντικές δράσεις και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, καθώς επίσης και η δημιουργία ευνοϊκότερων όρων διαβίωσης των μικρών παραγωγών και μεταποιητών, μέσω της πρόσβασής τους σε αλληλέγγυες αγορές προϊόντων. Οι αγορές αυτές διοργανώνονται, μόνο με πρωτοβουλία των φορέων πολιτών καταναλωτών.

Στην συζήτηση που οργάνωσε ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής καταγράφηκε η πολύ σημαντική σημασία της κοινωνικής ζύμωσης, πέραν των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οι Σύλλογοι, όπως ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος, μπορούν να φέρουν πάλι κοντά τους πολίτες και από πλατεία σε πλατεία, και από συνεδρίαση σε συνεδρίαση, από σχολείο σε σχολείο, με φυσική παρουσία-ζύμωση, να ισχυροποιήσουν και να σφυρηλατήσουν το κοινωνικό κεφάλαιο που είναι απαραίτητο για μια τέτοια αλλαγή. Κοινωνικό κεφάλαιο είναι η εμπιστοσύνη και αλληλεγγύη των πολιτών για να έχουν κοινό μέλλον και επιβίωση.

Δηλαδή να τολμήσουν να πάρουν οι καταναλωτές στα χέρια τους ένα κομμάτι της αγοράς, να αυτοοργανωθούν, όπως προβλέπει ο νόμος 4497/2017, άρθρο 37, και να έρθουν κοντά στους παραγωγούς πραγματικού πλούτου που είναι οι αγρότες (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, ψαράδες) και οι μικρομεταποιητές τροφής.

Ανάμεσα στα όσα ακούστηκαν επισημαίνεται το ζωντανό παράδειγμα συμπολιτών στην Θεσσαλονίκη, που λειτουργούν τον Κοινωνικό Καταναλωτικό Συνεταιρισμό «ΒιοςCOOP», με πάνω από 400 μέλη και με ετήσιο τζίρο περίπου 1.000.000€.

Επίσης η πρόταση του Συλλόγου Τεχνικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων που συνέθεσαν ένα eshop για τα 1000 περίπου μέλη (240€/μήνα κατανάλωση) του Πανεπιστημίου και τους 10.000 περίπου φοιτητές (120€/μήνα), με παραλαβή κατόπιν παραγγελίας από ένα σημείο.

Πολύ χρήσιμες ήταν οι εμπειρίες της «Αλληλεγγύης για όλους» από 2000 και πλέον δράσεις εκδηλώσεων χωρίς  μεσάζοντες σε όλη την Ελλάδα.

Εντύπωση προκάλεσε και η συσπείρωση 30-50 περίπου παραγωγών και μεταποιητών να συστήσουν ανοικτή δομή υποστήριξης Αγορών Καταναλωτών σε κάθε Δήμο της Ελλάδος.

Ακόμα ίσως θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και συνεταιρισμοί της Κοινωνικά Υποστηριζόμενης Γεωργίας-ΚΥΓΕΩ (Community Supported Agriculture-CSA), όπου καταναλωτές και αγρότες από κοινού συνεταιρίζονται (αστικός συνεταιρισμός) για να καλλιεργήσουν ή να εκθρέψουν, για να παράγουν την ετήσια τροφή τους, από κοινού και με κοινούς κινδύνους και έξοδα.

Τελικά καταναλωτές είμαστε όλοι, ακόμα και οι αγρότες ….

Το ξεκίνημα της ελπιδοφόρας συζήτησης που προκάλεσε ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής ακούστηκε από όλους ότι θα πρέπει να συνεχισθεί για να δώσει αποτελέσματα.

Η κα Μάγδα Κοντογιάννη (Κτηνοτρόφος, Μενίδι, 6932094231) ενημέρωσε ότι ήδη έχουν προγραμματισθεί δημόσιες διαδικτυακές συζητήσεις τις επόμενες Τετάρτες, όπως πάντα στις 12.00, στο facebook: SKYWALKER, για τις 2/9/2020 για τα Μικρά Οικογενειακά Τυροκομεία, στις 9/9/2020 για τις Τιμές Αγροτικών Προϊόντων, στις 16/9/2020 για τις Βοσκήσιμες Γαίες, ενώ ήδη ορίσθηκε στις 14/10/2020 συζήτηση για τις Αγρότισσες. Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής, είπε ο κ Γιάννης Κοντογιάννης δέχεται προτάσεις για θέματα συζήτησης.

Για την καταγραφή, Δημήτριος Μιχαηλίδης, ΑγροΝέα