Δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις ύψους €2,5 δισ. θα “τρέξει” η Ελλάδα έως το 2027, με στόχο να ανεβάσει ταχύτητα σε όλες τις διαδικτυακές υποδομές – σταθερής και κινητής. Το “πακέτο” των έργων, που θα υπηρετήσουν τον στόχο της συνδεσιμότητας υπερ-υψηλών ταχυτήτων για όλους τους Έλληνες, περιγράφεται στο Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο, που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Πρόκειται για έργα που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τα δίκτυα μικροδορυφόρων, με τη συνδεσιμότητα 5G στους αυτοκινητόδρομους της χώρας, με τα υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών στα ελληνικά νησιά, με πρόγραμμα επιδότησης για οπτικές ίνες σε κτήρια στα πρότυπα του “Εξοικονομώ” και για το UFBB II με στόχο την κάλυψη με δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (VHCN). Για την υλοποίηση του στόχου της παροχής υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, θα πραγματοποιηθούν δημόσιες επενδύσεις ύψους €1,139 δισ. την περίοδο 2021-2027, οι οποίες μαζί τις ιδιωτικές θα ανέλθουν σε €2,504 δισ.
Η Ελλάδα, όπως αναφέρεται στο κείμενο της διαβούλευσης για το Εθνικό Σχέδιο Ευρυζωνικότητας 2021-2027, θα αξιοποιήσει για την προώθηση των παραπάνω πρωτοβουλιών όλους τους διαθέσιμους μηχανισμούς χρηματοδότησης, όπως ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και ο μηχανισμός “Συνδέοντας την Ευρώπη” (CEF2 Digital).
Μικροδορυφόροι το 2022
Με στόχο την ευρεία διαθεσιμότητα ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων, ένα από τα πρώτα έργα που δίνει έμφαση η Ελλάδα, είναι η ανάπτυξη δικτύου μικροδορυφόρων. Μέσω της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και με την τεχνική υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ) προβλέπεται η ανάπτυξη ενός δικτύου μικροδορυφόρων, η δημόσια στήριξη του οποίου θα ξεπερνά τα €200 εκατ. χωρίς ΦΠΑ.
Η αρχική φάση του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2ο τρίμηνο του 2022 και το πιλοτικό έργο του/των πρώτου/ων μικροδορυφόρου/ων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί στο 3ο τρίμηνο του 2022. Ωστόσο η τρίτη φάση, η οποία περιλαμβάνει την κατασκευή των επόμενων μικροδορυφόρων, αναμένεται έως το 4ο τρίμηνο του 2025.
Το έργο θα υποστηρίξει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, όπως την παροχή συνδεσιμότητας και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, τη γεωεπιτήρηση και τη χαρτογραφία, τη ναυτιλία, τη γεωργία, και την πολεοδομία. Επίσης, θα υποστηρίξει ασφαλείς κυβερνητικές επικοινωνίες (QKD), επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, επιτήρηση συνόρων, εθνική ασφάλεια, πολιτική και προστασία και τέλος, αναμένεται να αυξήσει τις δυνατότητες της ελληνικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας.
5G στους αυτοκινητόδρομους
Το Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο προβλέπει, επίσης, την παροχή 5G κάλυψης σε όλους τους αυτοκινητόδρομους της χώρας, που ανήκουν στο κεντρικό δίκτυο της λεγόμενης πολιτικής των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών 117 (ΔΕΔ-Μ). Οι σχετικές υποδομές θα αναπτυχθούν σε 2.397 χλμ. αυτοκινητοδρόμων. Συγκεκριμένα, στην Εγνατία Οδό, στην εθνική οδό από Αθήνα ως Θεσσαλονίκη και Ευζώνους, στον άξονα Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας, στην Ιόνια Οδό, στην Ολυμπία Οδό, στον Μορέα, στην Κεντρική Οδό από Λαμία ως Γρεβενά και στην Αττική Οδό.
Ο προσωρινός προϋπολογισμός του έργου προβλέπει δημόσια στήριξη €162 εκατ. Η λεπτομερής προετοιμασία του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 3ο τρίμηνο του 2022, ώστε να ακολουθήσει ο διαγωνισμός. Στόχος είναι η ανάθεση της σύμβασης να έχει γίνει μέχρι το 1ο τρίμηνο του 2023 και το έργο να ολοκληρωθεί έως το 4ο τρίμηνο του 2025.
Υποβρύχιες οπτικές ίνες στα νησιά
Η ανάπτυξη σύγχρονων υποθαλάσσιων καλωδιακών συστημάτων οπτικών ινών, που θα συνδέουν τα ελληνικά νησιά, αποτελεί επίσης έναν από τους άξονες του Εθνικού Σχεδίου Ευρυζωνικότητας. Το έργο των υποθαλάσσιων καλωδιακών συστημάτων στα ελληνικά νησιά, θα ακολουθήσει το μοντέλο private DBO – gap funding.
Πρακτικά, ο ανάδοχος θα αναλάβει τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία της υποθαλάσσιας ζεύξης, καθώς και μέρος της χρηματοδότησης και ο δημόσιος τομέας θα καλύψει το κενό χρηματοδότησης, μετά από́ ανοικτή διαδικασία διαγωνισμού. Στον ανάδοχο θα επιβληθούν υποχρεώσεις χονδρικής.
Τα νησιά, που θα καλυφθούν, θα προσδιοριστούν κατόπιν διαβούλευσης με την αγορά και λεπτομερή χαρτογράφηση των προγραμματισμένων ιδιωτικών επενδύσεων, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις υποδομές που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο του UFBB.
Το έργο έχει συμπεριληφθεί στο Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης με προσωρινό προϋπολογισμό για δημόσια στήριξη €88,7 εκατ. Ο διαγωνισμός αναμένεται το 3ο τρίμηνο του 2022 και η ανάθεση της σύμβασης το 1ο τρίμηνο του 2023.
Η γεωφυσική έρευνα του βυθού για την καλωδιακή διαδρομή (που θα εκτελεστεί από τον ανάδοχο) και οι Εγκρίσεις/Αδειοδοτήσεις (που θα ληφθούν από τον ανάδοχο) αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το 4ο τρίμηνο του 2024. Η κατασκευή αναμένεται να ξεκινήσει έως το 1ο τρίμηνο του 2025 και να ολοκληρωθεί έως το 4ο τρίμηνο του 2025.
Οπτικές ίνες σε κτίρια: το 2022 το voucher
Στο Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο περιλαμβάνεται και η προώθηση της σύνδεσης των τελικών χρηστών με δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (VHCN), που αναπτύσσονται κοντά στις κατοικίες τους, μέσω της μείωσης του κόστους της εσωτερικής καλωδίωσης, που αποτελεί σημαντικό μέρος του συνολικού κόστους.
Η επένδυση θα βασιστεί σε ένα πρόγραμμα επιδότησης ζήτησης (κουπόνι), που απευθύνεται σε φυσικά πρόσωπα και μικρές επιχειρήσεις για την αναβάθμιση της εσωτερικής καλωδίωσης του κτιρίου τους, ώστε να είναι έτοιμα για σύνδεση σε ένα οπτικό δίκτυο πολύ υψηλής χωρητικότητας. Θα είναι επιλέξιμες τόσο μονοκατοικίες, όσο και πολυκατοικίες και στην περίπτωση των πολυκατοικιών, θα ομαδοποιούνται περισσότερα κουπόνια, ώστε η εσωτερική καλωδίωση να καλύπτει όλα τα διαμερίσματα.
Τα εξαργυρωμένα κουπόνια θα καλύπτουν το κόστος προς τον εγκαταστάτη ή τον τηλεπικοινωνιακό πάροχο, που θα πραγματοποιήσει την κατασκευή. Έως το 2023, ο αριθμός των εγκαταστάσεων που θα καλύπτονται, θα ανέρχεται σε 3,58 εκατομμύρια ενεργές γραμμές/εγκαταστάσεις (που αντιστοιχούν στο 75,8% όλων των ενεργών γραμμές/εγκαταστάσεις).
Ο εκτιμώμενος αριθμός των στοχευόμενων κτιρίων είναι 120.000. Οι περιοχές στόχοι του μέτρου θα είναι όλες οι περιοχές που καλύπτονται επί του παρόντος ή αναμένεται να καλυφθούν από δίκτυα VHCN στο εγγύς μέλλον.
Ο προσωρινός προϋπολογισμός του έργου προβλέπει δημόσια στήριξη €131 εκατ., ενώ το σχετικό κουπόνι αναμένεται να είναι διαθέσιμο από το 1ο τρίμηνο του 2023 έως το τέλος των διαθέσιμων πόρων ή το αργότερο το 4ο τρίμηνο του 2025.
Το έργο έχει συμπεριληφθεί στο Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης με προσωρινό προϋπολογισμό για δημόσια στήριξη €131 εκατ. Το RRP εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2021. Η λεπτομερής προετοιμασία του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 4ο τρίμηνο του 2022 και το κουπόνι αναμένεται να είναι διαθέσιμο από το 1ο τρίμηνο του 2023 έως το τέλος των διαθέσιμων πόρων ή το αργότερο το 4ο τρίμηνο του 2025.
Συνεχίζεται το Super–FastBroadband
Έως τον Μάρτιο του 2022 έχει παραταθεί το SFBB, το οποίο ξεκίνησε το 2019 από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Το voucher για το SFBB καλύπτει μέρος του κόστους σύνδεσης (δηλαδή εφάπαξ κόστος σύνδεσης ύψους €48) και κόστος σύνδεσης υψηλής ταχύτητας στο Internet €13/ανά μήνα για μέγιστο 24 μήνες.
Το έργο έχει ετήσιο προϋπολογισμό €50 εκατ., ενώ η έκθεση αξιολόγησης του τρέχοντος έργου SFBB θα πραγματοποιηθεί στα τέλη του 2022 . Με βάση τα ευρήματα της έκθεσης αξιολόγησης, η Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων θα λάβει τις τελικές αποφάσεις για την παράταση του χρονικού πλαισίου του έργου SFBB και τις απαραίτητες τροποποιήσεις.
Νέο ΣΔΙΤ για το Ultra–FastBroadband
Με στόχο την αύξηση της συνδεσιμότητας σε περιοχές που δεν περιλαμβάνονται στα επενδυτικά σχέδια των παρόχων, το Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο προβλέπει την ολοκλήρωση του ΣΔΙΤ UFBB και τον σχεδιασμό του UFFB 2.
Το μεγάλο ΣΔΙΤ για την ανάπτυξη υποδομών υπερ-υψηλής ευρυζωνικότητας Ultra-Fast Broadband – UFBB, προϋπολογισμού €870 εκατ. (με ΦΠΑ – €700 εκατ. χωρίς) εκτιμάται ότι θα έχει προχωρήσει έως το τέλος του 2022, ώστε να ξεκινήσει η τριετής φάση κατασκευής των υποδομών. Για το Ultra-Fast Broadband 2, το κόστος προβλέπεται να ανέλθει σε περίπου €1,2 δισ. και η εκτιμώμενη ανάγκη δημόσιας χρηματοδότησης στα €400 εκατ.
Στόχος του UFBB 2 είναι να καλύψει τις 1.695.772 γραμμές συνδρομητών που δεν θα καλύπτονται από δίκτυα VHCN, με την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι θα έχει ολοκληρωθεί το UFBB 1.
Δημόσιο WiFi
Τέλος, το Εθνικό Σχέδιο Ευρυζωνικότητας προβλέπεται την ανάπτυξη δημόσιων σημείων ασύρματης ευρυζωνικής πρόσβασης στο Διαδίκτυο (WiFi hotspots), ιδιαίτερα σε σημεία υψηλής συνάθροισης κοινού ή σημεία πολιτιστικού και τουριστικού ενδιαφέροντος.
Το έργο αφορά στην προμήθεια, εγκατάσταση, παραμετροποίηση, σύνδεση και θέση σε λειτουργία 5.600 access points, τα οποία θα κατανεμηθούν σε περίπου 2.500 περιοχές σε όλη την επικράτεια που συγκεντρώνουν ένα σύνολο από χαρακτηριστικά, όπως ιδιαίτερα υψηλή πληθυσμιακή συγκέντρωση.
Η δράση προϋπολογισμού €11,8 εκατ. (πλέον ΦΠΑ). Το έργο προκηρύχθηκε το 1ο τρίμηνο του 2021 και έως το τέλος του έτους αναμένεται να συναφθούν Συμφωνίες – Πλαίσιο με τους αναδόχους, που θα αναδειχθούν από τη διαγωνιστική διαδικασία. Ακολούθως, το έργο θα χωριστεί σε επιμέρους έργα, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες της Αναθέτουσας Αρχής και θα συναφθούν πολλαπλές εκτελεστικές συμβάσεις για την υλοποίηση τους.
