Τοπική Διατροφική Ασφάλεια, … και στα νησιά

Την Τετάρτη, 21 Οκτ 2020, στις 12.00, όπως ενημέρωσε η κα Μάγδα Κοντογιάννη (κτηνοτρόφος, 6932094231), οργανώνεται από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής, δημόσια διαδικτυακή συζήτηση στο facebook: Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα, με θέμα: Τοπική Διατροφική Ασφάλεια.

Η συζήτηση γίνεται στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής, που γιορτάζεται κάθε 16η Οκτ και υιοθετήθηκε από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής «Άγιος Γεώργιος», ιδιαίτερα μετά την συμμετοχή του στην ισόρροπη ανάπτυξη μικρών Κυκλαδονήσων ήδη από το Συνέδριο της Ομοσπονδίας Συλλόγων Μικρών Κυκλαδονήσων το 2015, την συμμετοχή στην Ομάδα Πρωτοβουλίας με συσκέψεις στο Ίδρυμα Ευγενίδου, τις επιτόπιες επισκέψεις το 2016, 2017 & 2018 και την αναποτελεσματική εμπλοκή του δημόσιου τομέα.

Κυρίως οι τοπικές κοινωνίες εξακολουθούν να επιβιώνουν ακόμα στις ορεινές περιοχές και στα μικρά νησιά, ακολουθώντας την φιλοσοφία της οικονομίας των περιορισμένων πλουτοπαραγωγικών πηγών, και εκεί η επιβίωση εξασφαλίζεται με την ισορροπία αξιοποίησης των τοπικών πόρων…

Η ανισόρροπη κερδοσκοπική («σπεκουλαδόρικη»?…) οικονομία του Νοτίου Αιγαίου προ Covid-19 παρουσίαζε ότι το ΑΕΠ της συντίθετο από το 90% της παροχής τουριστικών υπηρεσιών, που μάλιστα η διοικητική τους μέριμνα υποστηρίζονταν από ισχυρή εξάρτηση από την τροφοδοσία από τις περιοχές της Στερεάς Ελλάδος, της Θεσσαλίας και την Μακεδονίας, και από εισαγωγές τροφίμων, με σπατάλη καυσίμων μεταφορών, που ακόμα και αυτά εισάγονται.

Μέσα στην πρώτη περίοδο του Covid-19 τα πρώρα στοιχεία δείχνουν πτώση του τουρισμού κατά 86% … Πώς θα επιβιώσουν οι τοπικές κοινωνίες? … ή ΔΕΝ ΘΑ ΕΠΙΒΙΩΣΟΥΝ! …

….. οι Financial Times με πρόσφατη αρθρογραφία τους προειδοποιούν ότι η επόμενη εκτεταμένη παγκόσμια κοινωνικοοικονομική κρίση δεν αποκλείεται να ξεπηδήσει από τον κλάδο του τροφίμου … Από όλα τα πολλά προβλήματα που προκλήθηκαν από το Covid-19, τα τρία πιο ορατά ήταν (1) η επισιτιστική ανασφάλεια, (2) η κατάρρευση των μικρών επιχειρήσεων και (3) η αστάθεια των χρηματιστηρίων.

… και στο agronews.gr επισημαίνουν ότι κατά την πανδημία παρατηρήθηκε ότι το κατεστημένο χρηματοπιστωτικό σύστημα ωθεί τις μεγάλες εταιρείες να γίνονται ακόμη μεγαλύτερες. Η πανδημία Covid-19 έχει αποκαλύψει έντονα τα τρωτά σημεία της μονοπωλιακής κουλτούρας στα τρόφιμα, δημιουργώντας ζητήματα υπερπροσφοράς σε ορισμένες περιοχές και ελλείψεις και υψηλότερες τιμές σε άλλες. Τέτοιες ισορροπίες, στο παρελθόν έχουν πυροδοτήσει ακόμα και κοινωνικές εντάσεις …

Στην μετά Κοροναϊό εποχή, πριν η κατάσταση στις τοπικές κοινωνίες γίνει μη βιώσιμη («θανατηφόρα»? …), ιδιαίτερα στις απομονωμένες ορεινές περιοχές και στις αποκλεισμένες, ακόμα και συγκοινωνιακά, κοινωνίες των μικρών νησιών, αξίζει να συζητηθούν τρόποι ανάληψης δράσης από τους ίδιους τους πολίτες, από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, από τις συλλογικές δομές των ανθρώπων που κατοικούν στις περιοχές, ακόμα και ως δεξαμενές σκέψεις για τις τοπικές αυτοδιοικήσεις, τις εκλεγμένες τυπικές διοικητικές αρχές και τις αρχές της πολιτείας, ώστε να δημιουργηθούν ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ στηριγμένες στην συνεργασία όλων.

Η πανδημία του Covid-19 δημιούργησε πολλαπλά προβλήματα στις μεταφορικές αλυσίδες, με περίεργες συμπεριφορές κρατών σε διερχόμενες μεταφορές (κατακράτηση ιατρικού υλικού, απαγόρευση διέλευσης κλπ), αλλά και ισχυρή τροποποίηση των όρων (παρατηρήθηκε ακόμα και απαγόρευση μετακίνησης πολιτών σε παραλία άλλου δήμου).

Στο ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών τροφίμων στην Ελλάδα καταγράφεται ότι η Ελλάδα αύξησε τις εξαγωγές ενώ μείωσε θεαματικά τις εισαγωγές, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Ενώ επίσης γίνεται αισθητή μια στροφή των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα, ακόμη και τοπικά.

Από καθαρά οικονομικής πλευράς η αγροδιατροφική αλυσίδα κοστίζει στον καταναλωτή 5-8 φορές την τιμή που εισπράττει ο αγρότης παραγωγός. Ή όπως το γράφει ο Δρ Φώτιος Βακάκης στην πρότασή του για ένα Στρατηγικό Σχεδιασμό της Ελληνικής «Γεωργίας» (Ιουν 2020), σελ 20: «Η τελική αξία που πληρώνουν οι καταναλωτές για αγροτικά προϊόντα διαμορφώνεται όλο και περισσότερο εκτός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (πάει στην μεταποίηση, διακίνηση, διανομή & εμπορία), προκειμένου να αυξηθεί το γεωργικό εισόδημα, και να είναι ανεκτή η αγροτική ζωή, είναι απαραίτητη η οργανική συμμετοχή των αγροτών στο κύκλωμα μεταποίησης & εμπορίας των προϊόντων που παράγουν». Και ειδικά στα νησιά μπορεί να συνδυασθεί τέλεια και με την συμμετοχή στην κατανάλωση με την παροχή υπηρεσιών εστίασης, ή όπως μπορεί να ονομασθεί αν εμπλέκεται ο ίδιος ό αγρότης, «αγροτουρισμός».

Και όλα οδηγούν στην ανάγκη διαμόρφωσης συνθηκών Τοπικής Εφοδιαστικής Αλυσίδας, και σύνδεσης της τοπικής μικρής αγροτικής παραγωγής, με την τοπική επεξεργασία σε μικρή κλίμακα, με βάση τον τοπικό μακροχρόνιο πολιτισμό, για τοπική κατανάλωση, μέχρι τις αντοχές της περιοχής, ή του μικρού νησιού.

Ίσως έτσι οι απομακρυσμένες ορεινές κοινωνίες και οι κοινωνίες στα μικρά νησιά ξαναγίνουν βιώσιμες ΟΛΟ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ και όχι μόνο για 2-3 μήνες τον χρόνο, και βέβαια να ξαναγίνουν βιώσιμες (αειφόρες) και οι περιοχές.

Ο τουρισμός μπορεί να βοηθήσει να ξαναγίνουν βιώσιμα (αειφόρα) τα μικρά νησιά αν καταναλώνεται κυρίως ότι παράγεται πρωτογενώς στον τόπο, αν μεταποιείται και συντηρείται τοπικά με τοπικές συνταγές και καταναλώνεται με βάση τις συνταγές του τόπου και τις διαδικασίες (πανηγύρια) του τόπου, που βέβαια ξέρουν πολύ καλά όσοι ζουν εκεί στον τόπο.

Οι τοπικές κοινωνίες ήταν βιώσιμες και διέπρεψαν. Το αποδεικνύουν οι ανασκαφές για την αρχαία Ελλάδα και τα απομένοντα κτίρια για τα πιο πρόσφατα χρόνια. Μπορούν  να ξαναγίνουν. Και μάλιστα με συνεργατικές μορφές.

Ιδιαίτερα αν έχουν κοντά τους τους μεταναστεύσαντες νοσταλγούς, την επιστημονική κοινότητα, έξυπνους & ικανούς επιχειρηματίες και παθιασμένους με την τοπική ανάπτυξη ανθρώπους.

Ο κ Πασχάλης Συρίγος (6947723706) και πολλοί φίλοι μεταξύ των οποίων η κα Μάγδα Κοντογιάννη, ο κ Δημήτρης Ρουκάς, ο καθ Γιάννης ΧατζηΓεωργίου, ο κ Γιώργος Πίττας, η Δρ Πηνελόπη Μπεμπέλη και ο κ Ανδρέας Μπέκας, προσκεκλημένοι από την κα Μάγδα Κοντογιάννη (κτηνοτρόφο, 6932094231), θα συζητήσουν δημόσια διαδικτυακά στο facebook: Skywalker, τις δυνατότητες να δημιουργηθεί στα μικρά νησιά «Τοπική Διατροφική Ασφάλεια», την Τετάρτη, 21 Οκτ 2020, στις 12.00.

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, ΑγροΝέα