Το ΟΡΑΜΑ 2040 των αγροτικών περιοχών

Το Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα φιλοξένησε στο facebook την συζήτηση που προκάλεσε ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής, για την διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG AGRI) και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης για το «Όραμα για την αγροτική Ευρώπη το 2040».

Στον απολογισμό μετείχαν οι: Μάγδα Κοντογιάννη (κτηνοτρόφος), Γιάννης Κοντογιάννης (Πρόεδρος Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής), Γαβριέλα Μιχαήλ (Ελληνικό Αγροτικό Δίκτυο), Όλγα Σαραντοπούλου (Γραμματέας Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού), Αικατερίνη Καμηλάκη (π. Δ/ντρια Κέντρου Λαογραφίας Ακαδημίας), Αλέξανδρος Παπακωνσταντίνου (Εμπειρογνώμων Ευρ. Αγροτικού Δικτύου), Γιώργος Καραμπάτος (Πρόεδρος Δρόμων Ελιάς), Αναστασία Μποστανίτη (Πρόεδρος Συλλόγου Επαγγελματιών Ελατοχωρίου), Πασχάλης Συρίγος (π. Πρόεδρος Ομοσπονδίας Συλλόγων Μικρών Κυκλαδονήσων), Αθηνά-Ελπίδα Μιχαηλίδου (ΠΡΟΒΕΙΟ Κορδαλή, Μέγαρα), Ελισάβετ Καλαρούτη (Skywalker), με συντονιστή τον Δημήτρη Μιχαηλίδη (ΑγροΝέα).

Όλη η συζήτηση βρίσκεται στο facebook στο προφίλ του Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα https://www.facebook.com/Skywalker.gr/videos/421360262273158. Όλες οι συζητήσεις έγιναν με πρωτοβουλία της κας Μάγδας Κοντογιάννη (Κτηνοτρόφου, 6932094231, Μενίδι) και συντονιστή τον κ Δημήτριο Μιχαηλίδη (συνεργάτη Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής).

Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των δεκατεσσάρων (14) καταγεγραμμένων δημόσιων συζητήσεων για το ΟΡΑΜΑ 2040, που ξεκίνησαν στις 9/12/2021, και ολοκληρώθηκαν στις 27/1/2021, την ημέρα που εξαγγέλθηκε το FORUM «Η Ελλάδα το 2040», είναι:

  • Έγιναν δημόσια, με δυνατότητα ερωτήσεων και τοποθετήσεων.
  • Δεν υπήρξε καμιάς μορφής χρηματορροή ή αμοιβή-ανταμοιβή-μισθοδοσία.
  • Αφορούσαν το ΤΟΠΙΚΟ ΟΡΑΜΑ ΚΑΘΕ ΜΙΑΣ αγροτικής περιοχής.
  • Μετείχαν κάτοικοι της κάθε μιας αγροτικής περιοχής, όχι εκπρόσωποι.
  • Εστιάστηκαν στην δυνατότητα υλοποίησης από τους ίδιους τους πολίτες.
  • Εκφράσθηκε ότι είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση του Κοινωνικού Κεφαλαίου, δηλ. της εμπιστοσύνης και της αλληλοβοήθειας των συμπολιτών της περιοχής.
  • Αποτύπωσαν ότι η Τοπική Κοινοτική Ανάπτυξη είναι αντικείμενο των πολιτών και των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, «από τα κάτω».
  • Φάνηκε ότι τα σημαντικότερα εργαλεία υλοποίησης είναι οι συλλογικότητες (Τρίτος Τομέας) και οι συνεργατισμοί (Κοινωνική Οικονομία).

Φαίνεται ότι το διαδίκτυο (ψηφιακές τεχνολογίες) μετασχηματίζει την πυραμιδική ιεραρχία των ελίτ των τελευταίων 200 χρόνων, της βιομηχανικής επανάστασης, προς μια νέα οριζόντια ισχύ των πολιτών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, όπως το περιέγραψε ο J. Rifkin.

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής με την πλατφόρμα zoom που του εξασφάλισε η συνεργασία του με το Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα πραγματοποίησε δεκατέσσερις (14) καταγεγραμμένες δημόσιες συζητήσεις για το ΟΡΑΜΑ 2040 για κάθε μια αγροτική περιοχή που ενδιαφέρθηκε.

Πραγματοποιήθηκαν ήδη διαδικτυακές δημόσιες συζητήσεις για το ΟΡΑΜΑ 2040 με τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής (9/12/2020, με προσκεκλημένη την κα Μαρία-Χριστίνα Μακρανδρέου), με τις ΓΥΝΑΙΚΕΣ της ΥΠΑΙΘΡΟΥ (5/1/2021, με προσκεκλημένη την κα Όλγα Σαραντοπούλου), με τις Αγρότισσες (12/1/2021), για την ύπαιθρο Δωρίδας (13/1/2021), για την Πάρνηθα της Αττικής (14/1/2021), για την ορεινή Αχαΐα (15/1/2021), για την Σερραϊκή ύπαιθρο (16/1/2021), για την Μεσσηνία (19/1/2021), για τα Πιέρια όρη (20/1/2021), για τα μικρά Κυκλαδονήσια (23/1/2021), για την νήσο Λέρο (24/1/2021), για την Αττική ύπαιθρο (26/1/2021), για την Ελασσόνα (27/1/2021) και με τον απολογισμό στις 27/1/2021. Σε πολλές συμμετείχε και η κα Αικατερίνη Καμηλάκη, γνώστης των τοπικών ηθών, εθίμων και πολιτιστικών. Όλες οι συζητήσεις βρίσκονται σε video στο facebook στον ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ.

Σε όλες τις περιοχές αποτυπώθηκε το ενδιαφέρον να οργανωθούν τοπικές εκδηλώσεις για την ενίσχυση του ρόλου των Συνεργατισμών στις 3 Ιουλ 2021, ενώ όλες οι αγρότισσες υπερθεμάτισαν στον σχεδιασμό μιας μεγάλης εκδήλωσης στις 15 Οκτ 2021, ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ της ΑΓΡΟΤΙΣΣΑΣ, ως έναρξη υλοποίησης του ΟΡΑΜΑΤΟΣ 2040.

Η κάθε αγροτική περιοχή, τοπική κοινωνία όλων των συγκατοίκων, εξέφρασε το τοπικό ΟΡΑΜΑ 2040 για ελκυστική, ευημερούσα, βιώσιμη τοπική κοινωνία με συνεργασία. Ανάμεσα στα στοιχεία των κατά τόπους ΟΡΑΜΑΤΩΝ μπορούν να αποτυπωθούν μερικά κοινά σημεία που θα μπορούσαν να συνοψισθούν στα παρακάτω:

  • Στην υλοποίηση του ΟΡΑΜΑΤΟΣ 2040 εξαιρετικά ισχυρό εργαλείο είναι τόσο ο οργανωμένος απόδημος ελληνισμός (Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού) όσο και οι οργανωμένοι εσωτερικοί μετανάστες (Εθνικοτοπικοί Σύλλογοι).
  • Το συναίσθημα είναι καλύτερη βάση για εξασφάλιση κεφαλαίων ανάπτυξης, για εξασφάλιση ανθρώπινου δυναμικού, για εξασφάλιση διασυνδέσεων και για προβολή εικόνας περιοχής.
  • Τα κοινά πολιτιστικά χαρακτηριστικά, οι παραδόσεις και η άυλη κληρονομιά ενώνουν και δημιουργούν ταυτότητα και αναπτυξιακή συσπείρωση.
  • Η ψυχή των τοπικών κοινωνιών είναι οι πολιτιστικές και λοιπές συλλογικότητες της κοινωνίας των πολιτών. Η Κοινωνία των Πολιτών είναι η τρίτη ισχυρώς ανερχόμενη συνιστώσα πέραν από την εξουσία του κράτους και το χρήμα της αγοράς.
  • Η μετά Covid 19 εποχή επιβάλει επαναξιολόγηση των προτεραιοτήτων. Μοιάζει ότι η παντοκρατορία του χρήματος και των αγορών περνά πίσω και πρώτες επιλογές καθίστανται η εξασφάλιση της ζωής και η αγροδιατροφική αυτάρκεια των τοπικών κοινωνιών (με κλείσιμο συνόρων κρατών ακόμα και μεταξύ νομών …).
  • Η ύπαιθρος με εξωτερική πίεση (οι πόλεις υποβαθμίστηκαν πάρα πολύ) καθίσταται ελκυστικότερη για να ζεις, για να δεις (αγροτουρισμός) και για να δημιουργείς.
  • Όπου υπήρξε υπερσυγκεντρωμένη προσφορά για ανάπτυξη, είτε από το κράτος (δημοσιοβίωτες κοινωνίες, επιδοτούμενες), είτε την αγορά (δανειοβίωτες), ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ο δυναμισμός της τοπικής κοινωνίας, και δημιουργείται μια μορφή ανικανότητας, μια μορφή επιχειρησιακής «αναπηρίας», χωρίς δυνατότητα συνθηκών βιωσιμότητας. Μια μορφή μόνιμης εξάρτησης από εξωτερικά κέντρα …
  • Η διαμόρφωση συνθηκών Τοπικής Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Short Supply Chain) ήταν κοινός παρονομαστής κάθε ΟΡΑΜΑΤΟΣ 2040. Τα τοπικώς παραγόμενα, να επεξεργάζονται τοπικά, με τοπικές συνταγές (πολιτισμός), με τοπική απασχόληση και να καταναλώνονται τοπικά (γαστρονομία).
  • Σχολεία Μαθητείας για την ενίσχυση του κοινωνικού ιστού, Κέντρα πληροφόρησης, ενημέρωσης & συμβουλευτικής, Χώροι συνάντησης, ανταλλαγής εμπειριών, συναντίληψης και αποφάσεων για ανάληψη δράσης.
  • Η Κοινωνική Οικονομία είναι το εργαλείο της Τοπικής Ανάπτυξης του μέλλοντος, με συνεργατισμούς (καταναλωτικούς, εργασιακούς, παραγωγικούς, ενεργειακούς, αγροτικούς, οικοδομικούς, πιστωτικούς κλπ).
  • Το ΣΠΙΤΙ του Αγρότη, για γεωργικές εφαρμογές, για one stop shop, για επισκέψεις μελέτης, για γενικές πληροφορίες, για ποιότητα ζωής, για προσέλκυση νέων αγροτών (όπως τα γραφεία προσέλκυσης επενδύσεων, και τα γραφεία προώθησης τουρισμού).
  • Σε κάθε δήμο να γίνει στεγασμένη ΑΓΟΡΑ ΑΓΡΟΤΩΝ ΜΟΝΟ για τοπικούς παραγωγούς
  • Επιβάλλεται επείγουσα αναβάθμιση ψηφιακών δικτύων. Η εμπειρία ήταν τραγική ….
  • Τα Αγροτικά Επιμελητήρια ίσως θα δώσουν μια καλή επιχειρησιακή ώθηση στην αγροτική επιχειρηματικότητα. Ο αγρότης είναι ο ορισμός του επιχειρηματία.

Σε πολλές περιοχές η συζήτηση για το «ΟΡΑΜΑ 2040 για τις αγροτικές περιοχές» άρεσε ή/& ενθουσίασε σε επίπεδο να προτείνουν την καθιέρωση τακτικών εβδομαδιαίων διαδικτυακών συζητήσεων για την περιοχής τους, σε μια μάλιστα περιοχή προτάθηκε ακόμα και οριζόντια ελληνόφωνη ανταλλαγή εμπειριών ομοιο-επαγγελματιών.

Η ευκαιρία μοναδική και η εμπειρία ελπιδοφόρα από κάθε και για κάθε περιοχή.

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, συντονιστής