- Κόσοβο και Σερβία να προχωρήσουν τις μεταρρυθμίσεις για την ένταξή τους στην ΕΕ
- Κομβικής σημασίας η εξομάλυνση των σχέσεων Βελιγραδίου – Πρίστινας
- Η κατάρρευση της στέγης του σιδηροδρομικού σταθμού στο Novi Sad χρήζει επίσημης διερεύνησης
- ο Κόσοβο να εντείνει τον αγώνα του κατά των εξωτερικών παρεμβάσεων και της παραπληροφόρησης
Το Κόσοβο να επιταχύνει τις ενταξιακές μεταρρυθμίσεις και η Σερβία να προστατεύσει το κράτος δικαίου και τα ΜΜΕ και να καταπολεμήσει τη διαφθορά, ζητά το Κοινοβούλιο.
Σε δύο εκθέσεις που εγκρίθηκαν την Τετάρτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αξιολόγησε την πρόοδο που σημείωσαν το Κόσοβο και η Σερβία κατά τη διάρκεια του 2023 και του 2024 στις προσπάθειές τους να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κόσοβο: απαραίτητες ευρείες μεταρρυθμίσεις και διακυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς
Το Κόσοβο έχει καταγράψει αξιοσημείωτη πρόοδο στις εκλογικές μεταρρυθμίσεις, την οικονομική ανθεκτικότητα και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, λένε οι ευρωβουλευτές. Ωστόσο, προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και την ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών. Η συνεχής δέσμευση για ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις και διακυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς είναι ουσιαστικής σημασίας για την πρόοδο του Κοσόβου στην πορεία του προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, τονίζουν.
Ο διάλογος Πρίστινας – Βελιγραδίου δυστυχώς δεν απέφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σημειώνουν οι ευρωβουλευτές, οι οποίοι ζητούν και από τα δύο μέρη να εφαρμόσουν τις συμφωνίες των Βρυξελλών και της Οχρίδας, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης της Κοινότητας Δήμων με σερβική πλειοψηφία και της άρσης της αντίθεσης της Σερβίας όσον αφορά τη συμμετοχή του Κοσόβου σε περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς.
Οι ευρωβουλευτές δηλώνουν επίσης ότι το Κόσοβο έχει αποτελέσει στόχο εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης, ιδίως από τη Ρωσία και την Κίνα, με στόχο την αποσταθεροποίηση της περιοχής και την υπονόμευση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων. Ως εκ τούτου, το Κοινοβούλιο καλεί την κυβέρνηση να ενισχύσει τις ικανότητές της για την καταπολέμηση αυτών των απειλών.
Η έκθεση για το Κόσοβο εγκρίθηκε με 353 ψήφους υπέρ, 145 κατά και 78 αποχές.
Σερβία: σημαντικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν
Παρά την κάποια πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, η Σερβία εξακολουθεί να έχει σημαντικά εμπόδια να ξεπεράσει, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές. Το Βελιγράδι πρέπει να βελτιώσει τον εσωτερικό πολιτικό του διάλογο, να προστατεύσει το κράτος δικαίου και να προβεί σε μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς. Πρέπει επίσης να εργαστεί για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας εξομάλυνσης με το Κόσοβο και να ευθυγραμμιστεί πλήρως με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ.
Το Κοινοβούλιο καλεί τις αρχές της Σερβίας να διασφαλίσουν την ανεξαρτησία βασικών θεσμικών οργάνων, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμιστικών αρχών για τα μέσα ενημέρωσης, όπως η ρυθμιστική αρχή για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Πρέπει επίσης να εφαρμόσουν πλήρως όλες τις εκκρεμείς και πρόσφατες συστάσεις του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ/ODIHR) και των οργάνων του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την εκλογική μεταρρύθμιση, πολύ πριν από τυχόν νέες εκλογές, προειδοποιούν οι ευρωβουλευτές.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν πλήρεις και διαφανείς νομικές διαδικασίες και επίσημη έρευνα σχετικά με την κατάρρευση της στέγης του σιδηροδρομικού σταθμού του Νόβι Σαντ την 1η Νοεμβρίου 2024, καθώς και αμερόληπτη έρευνα σχετικά με τις καταγγελίες για χρήση παράνομης τεχνολογίας ελέγχου του πλήθους κατά διαδηλωτών. Καταδικάζοντας την επίμονη χρήση βίας κατά μαθητών και φοιτητών, το Κοινοβούλιο εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την αύξηση της πολιτικής και οικονομικής πίεσης σε δασκάλους, καθηγητές και πανεπιστημιακούς για τη συμμετοχή τους σε συλλογικές δράσεις προς στήριξη των αιτημάτων των νέων.
Η έκθεση για τη Σερβία εγκρίθηκε με 419 ψήφους υπέρ, 113 κατά και 88 αποχές.
Δηλώσεις
Ο Riho Terras (EΛΚ, Eσθονία), εισηγητής για το Κόσοβο, δήλωσε: «Είναι σαφές ότι η διαδικασία ένταξης του Κοσόβου χρειάζεται νέα ώθηση – χρειαζόμαστε ένα νέο κεφάλαιο στις συνομιλίες μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου. Είναι εξαιρετικά θετικό ότι όλα τα μεγάλα κόμματα τάσσονται σθεναρά υπέρ της ένταξης στην ΕΕ. Το μέλλον του Κοσόβου ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και θα συνεργαστούμε για το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, διότι κάθε μελλοντική προσχώρηση πρέπει να βασίζεται σε αξιοκρατικά κριτήρια.»
Ο εισηγητής Tonino Picula (Σοσιαλιστές, Κροατία) δήλωσε: «Μια μακρά πολιτική κρίση, η οποία εντείνεται από την έλλειψη προόδου όσον αφορά θεμελιώδη κριτήρια, όπως η διαφθορά, το κράτος δικαίου, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και η εκλογική μεταρρύθμιση, έχει άμεσο αντίκτυπο στην πρόοδο της Σερβίας προς την ένταξη στην ΕΕ. Εδώ και πάρα πολύ καιρό η Σερβία προσπαθεί να αξιοποιήσει όσο το δυνατόν καλύτερα τα κονδύλια της ΕΕ, παραμερίζοντας παράλληλα τις βασικές μας αξίες και τον γεωπολιτικό μας προσανατολισμό. Η διαδικασία διεύρυνσης είναι αξιοκρατική και η πρόοδος της Σερβίας θα μπορούσε να έχει θετικό αντίκτυπο στην περιοχή.»
