Την Τετάρτη το πρωί, οι ευρωβουλευτές συζήτησαν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel και την πρόεδρο της Επιτροπής Ursula von der Leyen την ορκωμοσία του Joe Biden ως νέου προέδρου των ΗΠΑ και την πολιτική κατάσταση στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Charles Michel άνοιξε τη συζήτηση λέγοντας: «Σήμερα είναι μια ευκαιρία να αναζωογονήσουμε τη διατλαντική μας σχέση, η οποία έχει πληγεί σημαντικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο κόσμος έχει γίνει πιο σύνθετος, λιγότερο σταθερός και λιγότερο προβλέψιμος. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε, χρειάζεται εμείς ως Ευρωπαίοι να πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας με σταθερότητα, για να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας και να προωθήσουμε τις αξίες μας. Μαζί με τις ΗΠΑ, πρέπει να είμαστε το θεμέλιο της βασιζόμενης σε κανόνες διεθνούς τάξης και να εργαστούμε για την ειρήνη, την ασφάλεια, την ευημερία, την ελευθερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων».
Η Ursula von der Leyen πήρε το λόγο στη συνέχεια: «Η Ευρώπη έχει τώρα έναν φίλο στον Λευκό Οίκο και είναι έτοιμη για μια νέα αρχή με τον παλαιότερο και πιο αξιόπιστο εταίρο της. Πρέπει να πιέσουμε για να αλλάξουν τα πράγματα σε παγκόσμιο επίπεδο με βάση τις κοινές μας αξίες», για τη δημοκρατία, την κλιματική αλλαγή, τη διαχείριση της πανδημίας και την ψηφιοποίηση. Αναφερόμενη στην εισβολή στο Καπιτώλιο που διοργανώθηκε μέσω του διαδικτύου, καθώς και στη ρητορική μίσους και την παραπληροφόρηση που διαδίδονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η πρόεδρος von der Leyen ζήτησε τη συνεργασία της ΕΕ με τις ΗΠΑ για τον έλεγχο των τεχνολογικών κολοσσών. «Η ανεξέλεγκτη πολιτική δύναμη των κολοσσών του διαδικτύου πρέπει να τιθασευτεί», καθώς η συμπεριφορά τους πρέπει να υπαγορεύεται από νόμους και όχι από «αυθαίρετες αποφάσεις που λαμβάνονται από κάποιον διευθύνοντα σύμβουλο της Silicon Valley», δήλωσε.
Έλεγχος των τεχνολογικών γιγάντων, καταπολέμηση του λαϊκισμού, αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων
Ο Manfred Weber (ΕΛΚ, Γερμανία) υπογράμμισε ότι «σήμερα είναι μια ημέρα ελπίδας. Τέσσερα χρόνια κοινωνικής διαίρεσης βρίσκονται τώρα πίσω μας». Πρόσθεσε ότι δεν είμαστε σε θέση να κουνήσουμε το δάχτυλο στις ΗΠΑ, καθώς η Ευρώπη έχει τα ίδια προβλήματα. «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναδεικνύουν εξτρεμιστικές θέσεις. Χρειαζόμαστε σαφείς κανόνες για τους τεχνολογικούς γίγαντες, οι οποίοι πρέπει να τεθούν στην υπηρεσία της κοινωνίας». Είναι επίσης σημαντικό να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες των ψηφοφόρων του Donald Trump, δήλωσε ο Manfred Weber. «Η προστασία των συνόρων δεν αποτελεί εξτρεμισμό. Ας υπερασπιστούμε από κοινού τις κοινές μας αξίες και θεσμούς», κατέληξε.
«Ορισμένες από τις χειρότερες αναταραχές των τελευταίων ετών σε πολιτικό επίπεδο, όπως το Brexit και ο Τραμπισμός, ξεκίνησαν επειδή αγνοήθηκε η μάστιγα της ανισότητας», δήλωσε η Iratxe García Pérez (Σοσιαλιστές, Ισπανία), σημειώνοντας ότι όλες οι δημοκρατίες, ακόμη και οι ισχυρότερες, είναι ευάλωτες. Οι φρικτές σκηνές της επίθεσης στο Καπιτώλιο αποδεικνύουν ότι «πρέπει να καταπολεμήσουμε την παραπληροφόρηση». Μια άλλη κοινή πρόκληση για την ΕΕ και τις ΗΠΑ είναι η ανοικοδόμηση του πολυμερούς διεθνούς συστήματος και η διασφάλιση του σεβασμού των κανόνων και των δημοκρατικών θεσμών, κατέληξε.
«Η επίθεση στο Καπιτώλιο έχει γνώριμες ρίζες», δήλωσε ο Dacian Ciolos (Renew, Ρουμανία). «Λαϊκισμός, επιδίωξη ατομικών συμφερόντων από δημόσιους λειτουργούς, πόλωση και μεγάλα ψέματα που δημιουργήθηκαν και προωθήθηκαν από το επίπεδο του ανώτατου αξιώματος της χώρας. Καμία δημοκρατία στον κόσμο δεν έχει ανοσία σε αυτούς τους κινδύνους», είπε. Σήμερα είναι «μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε. Πρέπει να πιάσουμε δουλειά και να αναδιαμορφώσουμε την εταιρική μας σχέση (…) και να βρούμε ένα κοινό όραμα για πώς θα αντιμετωπίσουμε τις κοινές μας προκλήσεις», όπως η άμβλυνση των εμπορικών εντάσεων, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και η διαχείριση των ψηφιακών κολοσσών, πρόσθεσε.
Ο Jerome Riviere (ID, Γαλλία) δήλωσε ότι η επίθεση κατά του ναού της δημοκρατίας των ΗΠΑ είναι ασυγχώρητη. Καταδίκασε το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπλόκαραν τους λογαριασμούς ενός δημοκρατικά εκλεγμένου εν ενεργεία προέδρου, παραβιάζοντας τη βασική δημοκρατική αρχή της ελευθερίας της έκφρασης. Δήλωσε ότι η ήττα του Donald Trump δεν αλλάζει την πολιτική ατζέντα των ΗΠΑ, «που είναι να κυριαρχήσουν επί των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο».
Η Ska Keller (Πράσινοι, Γερμανία) ζήτησε να διασφαλιστούν οι θεμελιώδεις ελευθερίες και το κράτος δικαίου. Τα γεγονότα στο λόφο του Καπιτωλίου ήταν το άμεσο αποτέλεσμα της ενθάρρυνσης από τον Donald Trump και «τεσσάρων ετών καθημερινών ψεμάτων και περιφρόνησης για την πραγματικότητα». Αναρωτώμενη αν η Ευρώπη είναι ασφαλής από τον λαϊκισμό και τους δημαγωγούς, από την παραπληροφόρηση και τις επιθέσεις κατά του κράτους δικαίου, αναφέρθηκε στην εκστρατεία για το Brexit, η οποία ήταν «γεμάτη από κατάφωρα ψέματα και ανυπόστατες υποσχέσεις», στην «απίστευτη αδιαφορία της πολωνικής κυβέρνησης για το δικαίωμα των γυναικών να ορίζουν τι συμβαίνει στο σώμα τους», αλλά και την «συστημική εξάρθρωση του ουγγρικού κράτους δικαίου από τον Viktor Orban».
Ο Derk Jan Eppink (Συντηρητικοί, Ολλανδία) προειδοποίησε εναντίον της φίμωσης του δημόσιου διαλόγου από τεχνολογικούς γίγαντες ή πολιτικούς, παραδεχόμενος ότι «οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας καταχρώνται τη δεσπόζουσα θέση τους. Η ισχύς τους πρέπει να κατακερματιστεί». Ωστόσο, ενώ οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ ενδέχεται να «έχουν πληγωθεί μετά από τέσσερα χρόνια με τον Trump στην εξουσία, […] η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αποφύγει την ποινικοποίηση της διαφωνίας. Το δικαίωμα να εκφράζονται δυσάρεστα ερωτήματα είναι ο πυρήνας της δημοκρατίας», πρόσθεσε.
Ο Martin Schirdewan (Αριστερά, Γερμανία) δήλωσε ότι τα τέσσερα χρόνια του Trump στην εξουσία έχουν υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στη δημοκρατία, η οποία πρέπει να αποκατασταθεί και να ενισχυθεί. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ πρέπει επίσης να δώσει το σύνθημα για ένα νέο ξεκίνημα στις διατλαντικές σχέσεις, πρόσθεσε, τονίζοντας ότι, για την ομάδα του, τα αιτήματα είναι σαφή: επιστροφή στην πολυμερή προσέγγιση στο διεθνές πεδίο, κοινή πολιτική για τη δράση για το κλίμα και συνεργασία για μια ειρηνική παγκόσμια τάξη.
