Παρουσιάζει φορεσιές, οικιακά σκεύη, γεωργικά εργαλεία, χρηστικά αντικείμενα, εργόχειρα, εικαστικές δημιουργίες, βιβλία και φωτογραφίες μιας άλλης εποχής.
«Ένα Λαογραφικό Μουσείο… στο Νηπιαγωγείο μας».
Πρόκειται για μια έκθεση που λειτουργεί με την ονομασία «Ένα Λαογραφικό Μουσείο … στο Νηπιαγωγείο μας», η οποία παρουσιάζει αφενός μεν κάποιες φορεσιές αλλά και στοιχεία που χρησιμοποιούνταν τον 18ο αιώνα στην Ελλάδα, αφετέρου δε αναδεικνύει και αρκετά στοιχεία που χρησιμοποιούνταν τον 19ο αιώνα έως και τη δεκαετία του ‘70.
Τα αντικείμενα αυτά, που φιλοξενούνται στον χώρο του σχολείου, τα έχουν, κατ’ επανάληψη, επισκεφθεί οι μαθήτριες, οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί τού 19ου Δημοτικού. Παράλληλα, αυτή η έκθεση είναι και ανοιχτή για μαθητές και εκπαιδευτικούς άλλων σχολείων, και ήδη οι πρώτοι μαθητές και εκπαιδευτικοί σχολείων επισκέφθηκαν την έκθεση, τη Δευτέρα 8 Απριλίου 2024.
Στον χώρο έκθεσης των παλαιών πραγμάτων μπορούν οι επισκέπτες να δουν φωτογραφίες, διάφορα χρηστικά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, παραδοσιακές φορεσιές, οικιακά σκευή, γεωργικά εργαλεία, παλιά βιβλία καθώς και εικαστικές δημιουργίες πάνω σε χρηστικά αντικείμενα. Για όλα αυτά τα αντικείμενα υπάρχουν επεξηγηματικές χάρτινες πινακίδες ώστε να μπορεί κάποιος να γνωρίσει την ονομασία και τη χρηστικότητα αυτών των αντικειμένων.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα;
Η ιδέα δημιουργίας ενός «λαογραφικού μουσείου» σε ένα νηπιαγωγείο είναι μάλλον πρωτοποριακή, δεδομένου ότι συνήθως τέτοιου είδους δράσεις προωθούνται από συλλόγους και φορείς, όχι από σχολεία και πόσο μάλλον από ένα νηπιαγωγείο.
Και πράγματι, η ιδέα για «λαογραφικό μουσείο» γεννήθηκε στο 19ο Νηπιαγωγείο Κατερίνης μέσα από τη συνεργασία των νηπιαγωγών του σχολείου και συγκεκριμένα της Πλιάρη Στέλλας που είναι προϊσταμένη του Νηπιαγωγείου, και της Δεληντσιώτη Μαριάνθης. Σ’ αυτή την υπόθεση βοήθησαν αρκετά και οι νηπιαγωγοί Ουσταμπασίδου Ευαγγελία και Φωκαΐδου Φανή.
Αξίζει να σημειωθεί πως η ιδέα αυτή άρχισε να υλοποιείται με αφορμή την εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου και κατέληξε σε ένα βιωματικό και διαθεματικό σχέδιο δράσης, σε ένα ταξίδι στον χρόνο και πιο συγκεκριμένα σε ένα ταξίδι από το παρελθόν στο παρόν.
Ένα μουσείο που λειτουργεί ως βιωματική μάθηση για παιδιά.
Όπως ανέφερε η Προϊσταμένη του Νηπιαγωγείου, κα. Στέλλα Πλιάρη, η ιδέα για δημιουργία ενός «λαογραφικού μουσείου» στον χώρο του σχολείου προωθήθηκε με το σκεπτικό ότι «τα νήπια δεν έχουν καλή σχέση με τον χρόνο, δηλαδή δεν μπορούν να καταλάβουν τη σχέση του σήμερα με το χθες, ειδικότερα όταν αυτό το χθες είναι πολλά χρόνια πίσω».
Αυτό συμβαίνει, όπως μας είπε, «λόγω του αναπτυξιακού σταδίου που βρίσκονται, ηλικιακά, τα νήπια. Δεν μπορούν δηλαδή να καταλάβουν αυτό το εύρος του χρόνου, οπότε εμείς ως νηπιαγωγοί σκεφτήκαμε ότι ίσως θα μπορούσαν τα παιδιά να κατανοήσουν τη σχέση του σήμερα με το χθες με ένα έργο που θα λειτουργούσε ως βιωματική μάθηση».
-Τι σημαίνει αυτό;
«Έπρεπε τα παιδιά να δουν, να αγγίξουν και να επεξεργαστούν τα δεδομένα που βλέπουν … τα ίδια τα παιδιά να βιώσουν και όχι να τους τους παρουσιάσουμε κάτι θεωρητικά, διότι τα νήπια δυσκολεύονται, λόγω ηλικιακού νοητικού επιπέδου, να κάνουν λογικές διεργασίες και να σκεφτούν.
Για παράδειγμα, πώς τα παλαιότερα χρόνια οι άνθρωποι έπλεναν τα ρούχα τους αφού δεν υπήρχε πλυντήριο; Τους δείχνουμε, λοιπόν, τον κόπανο που χρησιμοποιούσαν οι νοικοκυρές για να καθαρίσουν τα ρούχα. Ο κόπανος ήταν ένας χειροκίνητος τρόπος καθαρισμού σε σχέση με ό,τι κάνει σήμερα ο κάδος του πλυντηρίου που ανακατεύει και χτυπά τα ρούχα για να βγουν οι ρύποι και οι λεκέδες».
Επίσης, όπως ανέφερε η κ. Πλιάρη, «Μέσα από το λαογραφικό μουσείο, τα παιδιά γνωρίζουν αντικείμενα μιας άλλης εποχής καθώς και τον τρόπο που αυτά φτιαχνόταν. Εξηγούμε στα παιδιά ότι τα έφτιαχναν κυρίως μόνοι τους οι άνθρωποι. Έφτιαχναν από φορεσιές μέχρι και αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν στην καθημερινότητά τους για τη διαβίωσή τους, κυρίως για την ένδυση, για την κουζίνα, αλλά και για τη γη, ώστε να εξασφαλίσουν τους καρπούς της. Και πρέπει να πούμε ότι όλα αυτά ήταν εξαιρετικά ενδιαφέροντα για τα παιδιά μας.
Βάλαμε τα παιδιά πάνω στο σαμάρι του αλόγου και κατάλαβαν τη χρησιμότητα αυτής της κατασκευής, τους δείξαμε τι είναι το φλασκί και ποια η χρήση του, τους δείξαμε τι είναι το δρεπάνι που οι πρόγονοί μας κόβανε τα στάχια, τι είναι η παλαμαριά που χρησίμευε στην κοπή των σταχιών και στην προστασία των χεριών από κοψίματα που θα μπορούσαν να προκληθούν από το δρεπάνι αλλά και από τσιμπήματα των φιδιών. Τους δείξαμε αυτά και πολλά περισσότερα…
Το λαογραφικό μουσείο εκπλήρωσε τον ορισμό της βιωματικής μάθησης καθώς, με όλα αυτά που είδαν τα παιδιά, έκαναν διεργασίες του νου, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό σήμερα που έχουμε μόνο εικόνες από το κινητό… Πρόκειται για εικόνες που έρχονται γρήγορα και φεύγουν επίσης γρήγορα χωρίς όμως να επεξεργαστεί ο εγκέφαλος των παιδιών πολλά στοιχεία. Μάθαμε και μαθαίνουμε λοιπόν βιωματικά, καθώς το παιδί μέσα από την πράξη και όχι από θεωρία, συμμετέχει ενεργά και ομαδικά, μαθαίνει να προβληματίζεται και να αναπτύσσει την ικανότητα για κριτικό αναστοχασμό…
Μέσα απ’ αυτή τη δημιουργία του μουσείου, τα παιδιά ήταν ενθουσιασμένα, όμως ενθουσιασμένοι ήταν και οι γονείς τους, επειδή τα παιδιά τους ήξεραν τόσα πολλά και χρήσιμα ‘πράγματα’», ανέφερε η κ. Πλιάρη.
Η συλλογή των αντικειμένων και η ξενάγηση στον χώρο του μουσείου.
Η συλλογή αντικειμένων έγινε από τις νηπιαγωγούς, τους γονείς αλλά και από φίλους. Η παρουσίαση του μουσείου, όπως προαναφέρθηκε, έγινε κατά την εορτή της 25ης Μαρτίου.
Κατά τη διάρκεια της εορτής στο 19ο Νηπιαγωγείο, τα νήπια έγιναν ξεναγοί των γονιών τους και των παππούδων τους. Με ένα μοναδικό τρόπο, ξενάγησαν όλους τους επισκέπτες εκείνης της ημέρας δίνοντας πληροφορίες για τη χρηστικότητα όλων των παλαιών αντικειμένων. Φυσικά, είχε προηγηθεί ένα βιωματικό σχέδιο δράσης το οποίο ξεκίνησε πολύ απλά μέσα στην τάξη… με αφορμή το παραμύθι «Τα Ελληνάκια».
Έτσι, «οι μικροί μας ξεναγοί» όπως τους χαρακτηρίζει η κ. Πλιάρη, κατά τη διάρκεια της εορτής εξήγησαν στους γονείς τους το πώς δημιουργήθηκαν όλα αυτά τα εκθέματα, τους μίλησαν για τα ρούχα που φορούσαν την παλιά εποχή, για τα παπούτσια που φορούσαν, για το τρόπο που μαγείρευαν, που έπλεναν, που ζυμώνανε το ψωμί και το βάζαν από το σκαφίδι στην πινακωτή, για το παλιό σχολείο και άλλα πολλά…
Τα παιδιά με τους επισκέπτες εκείνης της ημέρας ταξίδεψαν στο χρόνο… ταξίδεψαν σε μια άλλη εποχή, προβληματίστηκαν, κατανόησαν, έμαθαν, διδάχθηκαν αλλά και δίδαξαν!
Δυνατότητες επίσκεψης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το λαογραφικό μουσείο του 19ου Νηπιαγωγείου το έχουν ήδη επισκεφθεί εκπαιδευτικοί και μαθητές από το 19ο Δημοτικό, δημότες καθώς και σχολεία της περιοχής.
Αυτή την έκθεση μπορεί να την επισκεφθεί κάποιος αφού πρωτύτερα κάνει μια συνεννόηση με τη Διεύθυνση του σχολείου. Και μέχρι στιγμής, υπάρχει ενδιαφέρον από την πλευρά του κόσμου για επισκέψεις. Το γεγονός αυτό, πάντως, δημιουργεί και σκέψεις για μια μόνιμη έκθεση που θα λειτουργεί στο 19ο Νηπιαγωγείο Κατερίνης!
Ευχαριστίες 19ου Νηπιαγωγείου Κατερίνης.
«Είναι σημαντικό να ευχαριστήσουμε θερμά όλους όσους συνέβαλαν για να γίνει το όνειρο των παιδιών μας πραγματικότητα.
Ειδικά θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους τους γονείς των παιδιών μας που είναι αρωγοί στο έργο μας και προσέφεραν απλόχερα ό,τι μπόρεσαν να βρουν για το μουσείο μας, τους υπέροχους ανθρώπους από το Λιβάδι Ολύμπου που γέμισαν το μουσείο μας με αξιόλογα εκθέματα ανιδιοτελώς καθώς και πολλούς φίλους μας και συνεργάτες που συμμετείχαν ενεργά.
Τέλος, να ευχαριστήσουμε τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς αλλά και την αγαπητή μας διευθύντρια κ. Κουτσουρά Ζωή του 19ου Δημοτικού σχολείου, που αγκάλιασαν με αγάπη και σεβασμό το έργο των μικρών μας ξεναγών!».
