Ως δώρο Θεού ήρθε από έναν καθηγητή μου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης η αυτοβιογραφία του προσφάτως αποθανόντος Πάπα Φραγκίσκου με τον εμβληματικό τίτλο “Ελπίδα”. Πρόκειται για μία πολύτιμη πνευματική παρακαταθήκη, που αξίζει να διαβαστεί από κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, ο οποίος επιθυμεί να πληροφορηθεί όχι μόνο τον βίο και το έργο, αλλά κυρίως τη σκέψη του Πάπα Φραγκίσκου, ενός ανθρώπου που έγραψε κυριολεκτικά ιστορία στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Το συγκεκριμένο βιβλίο δεν περιλαμβάνει μόνο βιογραφικά στοιχεία, ανέκδοτες φωτογραφίες και προσωπικές διηγήσεις, αλλά αποτελείται κυρίως από τις σκέψεις του Ποντίφηκα για το παρόν και το μέλλον της οικουμενικής Εκκλησίας, καθώς και για τα προβλήματα και τις προοπτικές των σύγχρονων κοινωνιών.
Ο Πάπας Φραγκίσκος μέσα από την απλότητα και την ταπεινότητα που τον διέκρινε, ζώντας ανάμεσα στους ανθρώπους και όχι απομονωμένος εντός των τειχών του Βατικανού, με το οξύ πνεύμα και την αγάπη του προς τους πονεμένους αυτού του κόσμου, μας έδειξε την εικόνα μιας Εκκλησίας ανοιχτής, μιας Εκκλησίας που αγκαλιάζει κάθε άνθρωπο ανεξάρτητα από τη φυλή του, το χρώμα του, το φύλο του, τη γλώσσα του, την καταγωγή του ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό του, μιας Εκκλησίας που συγχωρεί, συμπάσχει, συμπορεύεται, μακριά από κάθε είδους φονταμενταλισμό.
Την προσεχή Τετάρτη 7 Μαΐου 2025 και ώρα 16:30 ξεκινάει η διαδικασία ψηφοφορίας για την εκλογή του νέου Πάπα. Πρόκειται για μία κρίσιμη στιγμή στην ιστορία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, καθώς η τελική κρίση του κονκλαβίου θα δώσει την απάντηση στο ερώτημα αν ο νέος Πάπας θα συνεχίσει να βαδίζει στα βήματα του μακαριστού Φραγκίσκου ή θα οδηγήσει τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στο σημείο εκκίνησης, δηλ. 12 χρόνια πίσω, πριν την εμφάνιση και το έργο του κεκοιμημένου Πάπα.
Κλείνοντας το σύντομο αυτό σημείωμα στη μνήμη ενός ανθρώπου του Θεού, θα ήθελα να παραθέσω δύο μικρά αποσπάσματα, ενδεικτικά της αγάπης του μακαριστού Πάπα απέναντι στις γυναίκες, που συχνά αντιμετωπίζονται ως πιστοί β΄ κατηγορίας από τις χριστιανικές Εκκλησίες: “Η Εκκλησία είναι γένους θηλυκού, όχι αρσενικού. Εμείς οι κληρικοί είμαστε άνδρες, όμως δεν είμαστε εμείς η Εκκλησία. Η Εκκλησία είναι γυναίκα, γιατί είναι νύφη…Γι’ αυτό το να εντοπίσουμε νέα κριτήρια και τρόπους, ώστε οι γυναίκες να συμμετέχουν όλο και πληρέστερα και να πρωταγωνιστούν στους ποικίλους τομείς της κοινωνικής και εκκλησιαστικής ζωής είναι μια ολοένα και πιο επείγουσα πρόκληση…Ένα από τα μεγάλα αμαρτήματα που έχουμε διαπράξει είναι το ότι της δώσαμε [ενν.: της Εκκλησίας] «ανδρικά χαρακτηριστικά». Πρέπει, λοιπόν, να της τα αφαιρέσουμε»” (Πάπα Φραγκίσκου, Ελπίδα. Η αυτοβιογραφία, μτφρ. Α. Παπασταύρου, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2025, σ. 209). Και αλλού, αναφερόμενος στα κρούσματα γυναικείας εκμετάλλευσης και κακοποίησης σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, γράφει: “Σύμβολο ζωής, το γυναικείο σώμα δέχεται όχι σπάνια επιθέσεις και κακοποίηση ακόμα και από εκείνους που θα έπρεπε να είναι προστάτες και σύντροφοι στη ζωή της γυναίκας. Οι πολλές μορφές βίας, σκλαβιάς, ακρωτηριασμού του σώματος των γυναικών, εμπορευματοποίησης, εγκληματικής υποβάθμισής του, που το καταντούν αντικείμενο εμπορίου και εκμετάλλευσης, είναι μια ντροπή των κοινωνιών μας που καυχιούνται πως είναι μοντέρνες και ανεπτυγμένες” (Πάπα Φραγκίσκου, Ελπίδα…, ό.π., σ. 211).
Αριστέα Κοντόζογλου
Δημοσιογράφος
