Χαιρετισμός Γιώργου Α. Παπανδρέου στην Ημερίδα του Ιδρύματος “Ανδρέας Παπανδρέου” την Πάτρα 4-2-2024
Κυρίες και Κύριοι,
Αγαπητές Φίλες, Αγαπητοί Φίλοι,
Καλωσορίζω όλους σας στη σημερινή εκδήλωση.
Καλωσορίζω τον Δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα, όπως και τον Γραμματέα του Κινήματος, Ανδρέα Σπυρόπουλο και βέβαια, τον Αντιπρόεδρο του Ιδρύματος Ανδρέας Παπανδρέου και Ευρωβουλευτή, Νίκο Παπανδρέου, εδώ στην Πάτρα.
Τελευταία φορά που είχαμε τον Χάρη Δούκα εδώ, πραγματεύτηκε με την ομιλία του το μεγάλο θέμα της “Ενεργειακής Δημοκρατίας”.
Και αναδεικνύεται ότι το μεγάλο πολιτικό δίλλημα της εποχής μας είναι το ζήτημα της Δημοκρατίας.
Να το πούμε πιο απλά.
Αν, μπροστά στις μεγάλες αλλαγές της εποχής μας, της κλιματικής αλλαγής, της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας, όπως πρόσφατα της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και των γεωπολιτικών αλλαγών, θα έχει λόγο ο πολίτης.
Αν θα διασφαλίσει συλλογικά τη σωστή αξιοποίηση όλων των πόρων, γνώσεων και τεχνολογιών.
Αξιοποίηση για το κοινό καλό, για το συμφέρον των πολιτών.
Για τον τομέα της ιατρικής και της υγείας, για καλύτερες συγκοινωνίες, για πιο ανθεκτικές κατασκευές, για ποιοτικήγεωργία, για την καλύτερη πρόσβαση στις γνώσεις και τελικά, για την ευζωία ή όπως θα έλεγαν οι αρχαίοι προγονοί μας για την ευδαιμονία.
Αν σε αυτή τη μετάβαση σε μια βιώσιμη πράσινη κοινωνία θα κληθεί ο πολίτης να συνδιαμορφώσει την πορεία της χώρας του και του μέλλοντος του.
Αν είναι στο επίκεντρο ο πολίτης.
Αλλιώς, ο πολίτης θα μείνει στο περιθώριο της ιστορίας.
Θα αποτελέσει μόνο αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Όπου πλούτος, γνώση και εξουσία, ολοένα και περισσότερο, θα συγκεντρώνεται σε χέρια λίγων, σε παλιά ή νέα κατεστημένα.
Όπου η τεχνολογία θα αξιοποιείται για πιο καταστρεπτικούς πολέμους, για την παρακολούθηση του καθενός μας, ή το μανιπουλάρισμα της κοινής γνώμης, δημιουργώντας και ισχυρότερες μορφές εξάρτησης – αντί της απελευθέρωσης – του πολίτη.
Όπου τελικά, ο πολίτης θα επαιτεί για την επιβίωση του – όπως με τα λεγόμενα pass!
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο το θέμα το οποίο θα εξετάσει ο Δήμαρχος.
«Η συμμετοχή του πολίτη στις νέες προκλήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», που βέβαια, μια πλευρά του είναι και η ενεργειακή δημοκρατία – θέμα που γνωρίζει πολύ καλά ο Χάρης Δούκας.
Η αναβάθμιση της Αυτοδιοίκησης, αποτελεί κρίσιμη και καθοριστική παράμετρο για την υπεράσπιση και την εμβάθυνση της Δημοκρατίας.
Γιατί η δημοκρατία συμβάλλει καθοριστικά στον καλύτερο έλεγχο της εξουσίας.
Και ο έλεγχος με τη σειρά του στη διαφάνεια, στη μη κατασπατάληση των πόρων, στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και της οικονομικής θέσης των πολιτών – και κύρια των μη προνομιούχων, καθώς και την διασφάλιση αναπτυξιακών προοπτικών κάθε περιφέρειας.
Και όλα αυτά δεν αποτελούν αναζητήσεις και θεωρίες.
Έχουν και άμεσες επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο του πολίτη.
Σκεφτείτε, πώς η ενεργειακή δημοκρατία θα μπορούσε να περιορίσει την ενεργειακή φτώχεια. Σκεφτείτε, πόσο πιο αποδοτικό θα ήταν αντί να επιδοτήσουμε τους μεγάλους παίκτες της ενεργειακής αγοράς (τους ολιγάρχες του τόπου δηλαδή) με δις ευρώ, να είχαμε χρησιμοποιήσει τους πόρους αυτούς για την ενίσχυση των πραγματικών ενεργειακών κοινοτήτων ή ακόμα και των ενεργειακών αδύναμων οικονομικά πολιτών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να είναι ενεργειακά αυτόνομοι.
Σκεφτείτε, αν είχαμε συζητήσει ως κοινωνία τη διάθεση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης πόσο πιο αποδοτικοί θα ήταν και πόσο περισσότερο θα συνεισέφεραν στην τοπική ανάπτυξη.
Σκεφτείτε, αν κατανέμονταν οι πόροι άμεσα και ανταποδοτικά στην αυτοδιοίκηση πόσο πιο αποτελεσματικές θα ήταν οι παρεμβάσεις των φορέων της και πόσο πιο εφικτή θα ήταν η προώθηση έργων και πολιτικών ως αποτέλεσμα διαβούλευσης στην τοπική κοινωνία, γνωρίζοντας και το κόστος της παρέμβασης.
Ένα σημερινό παράδειγμα είναι οι αγροτικές κινητοποιήσεις. Κατά πόσο υπήρξε ουσιαστική διαβούλευση με τον αγροτικό πληθυσμό στην Ευρώπη για τις νέες πολιτικές.
Ακόμα χειρότερα στην Ελλάδα, δεν υπήρξε διαβούλευση αλλά δεν υπάρχει και καμμία στρατηγική για τον πρωτοβάθμιο τομέα παραγωγής, τους αγρότες και κτηνοτρόφους.
Άρα και καμμία μέριμνα για την επιβίωση τους, το μέλλον τους, την μετάβασή τους σε έναν τομέα δυναμικό, κερδοφόρο, πράσινο – για το οποίο η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι και πρωτοπόρα.
Γι’ αυτό, για όλους εμάς, η ανάγκη να εμβαθύνουμε τη Δημοκρατία, αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα.
Το μείζον διακύβευμα της εποχής μας.
Καθώς η Δημοκρατία απειλείται.
Δέχεται καθημερινά πλήγματα.
Από την αμφισβήτηση των θεσμών, δυστυχώς σήμερα και από την ίδια την εξουσία, με την υπονόμευση της ανεξαρτησίας των Μέσων Ενημέρωσης, τις παρακολουθήσεις, αλλά και το έλλειμμα διαφάνειας, από τη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, μέχρι και την αξιοποίηση των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αλλά μήπως και οι ανισότητες, που καθημερινά διευρύνονται, με την παράλληλη υπονόμευση των δημόσιων αγαθών – της παιδείας και της υγείας – δεν οδηγούν στο περιθώριο όλο και μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας μας;
Δεν είναι αυτά ζητήματα Δημοκρατίας;
Ή μήπως η ακρίβεια στην αγορά της ενέργειας, των τροφίμων και των άλλων βασικών καταναλωτικών αγαθών, δεν είναι ζήτημα Δημοκρατίας;
Από την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε και την τροφή μας, τους θεσμούς που διαμορφώνουν την ποιότητα της Δημοκρατίας μας, μέχρι και τη λειτουργία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης.
Η καθημερινότητα μας είναι άρρηκτα συνδεμένη με την ποιότητα της δημοκρατίας μας.
Αλλά για την αντιμετώπιση όλων αυτών των καθημερινών προβλημάτων, απαιτείται η πολιτική βούληση μιας κυβέρνησης που θα σκέφτεται ανεξάρτητα από τα μεγάλα πελατειακά συμφέροντα, σκύβοντας πάνω στο πρόβλημα του πολίτη.
Αλλά και δράση ενεργή δράση από όλους εμάς, τους πολίτες.
Με τη συμμετοχή μας. Τη φωνή μας.
Ώστε να εμπεδώνεται το κράτος δικαίου και όχι το δίκιο του ισχυρού.
Βασική παράμετρος για να εμπεδωθεί και κλίμα νέας εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτεία.
Κυρίες και κύριοι,
Φίλες και Φίλοι από τον χώρο της αυτοδιοίκησης,
Είναι γνωστές οι θέσεις της παράταξής μας και του ΠΑΣΟΚ διαχρονικά. Θέσεις που τις υπηρέτησε με συνέπεια αλλά και με πρωτοπόρες και καινοτόμες νομοθετικές παρεμβάσεις.
Και σήμερα όμως, χρειαζόμαστε ίσως περισσότερο από ποτέ,
Αποκέντρωση παντού.
Κράτος στρατηγείο για τη χάραξη των εθνικών πολιτικών,
Περιφέρειες μικρές κυβερνήσεις που ενισχύονται με τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και πόρων και χαράσσουν αναπτυξιακή πολιτική,
Πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση ενισχυμένη με δικούς της πόρους και πολλές εκτελεστικές αρμοδιότητες.
Αλλά και ενίσχυση των συμμετοχικών θεσμών.
Υιοθέτηση μορφών συμμετοχικής, αλλά και όπου χρειάζεται, άμεσης Δημοκρατίας, με στόχο τον εμπλουτισμό του αντιπροσωπευτικού συστήματος, όπως για παράδειγμα,
Ηλεκτρονική διαβούλευση πριν τη λήψη των αποφάσεων,
Συμβούλια πολιτών,
Διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων.
Με τη θεσμοθέτηση γενναίας εσωτερικής ενδοδημοτικής και ενδοπεριφερειακής Αποκέντρωσης, για να ενδυναμωθούν με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και πόρους, τόσο οι Δημοτικές όσο και οι Περιφερειακές Ενότητες.
Κυρίες και κύριοι,
Η αυτοδιοίκηση και μπορεί και οφείλει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, υπερασπιζόμενη δικαιώματα και ελευθερίες, παρέχοντας ποιοτικές υπηρεσίες στον πολίτη, οδηγώντας και το κράτος στην υπέρβαση της συμβατικής και ψηφιακής γραφειοκρατίας.
Συνεισφέροντας όμως και από τη μεριά της στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης προοδευτικής αντζέντας που έχει ανάγκη η κοινωνία μας.
Και οι επόμενες γενιές.
Σήμερα επιθυμούμε η εκδήλωση αυτή να συμβάλει σε ένα δημιουργικό διάλογο αναγκαίο για τη διαμόρφωση μιας αξιόπιστης Αυτοδιοίκησης, που να έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και να μεριμνά για τις προκλήσεις του μέλλοντός του.
Μιας αντζέντας που είναι υποχρέωσή μας να επεξεργαζόμαστε διαρκώς, με πυξίδα τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και των κοινωνιών, μπροστά στις προκλήσεις του μέλλοντος.
Ευχόμαστε τα καλύτερα στον νέο δήμαρχο Αθηναίων, κάθε επιτυχία, για το καλό του τόπου.
Σας ευχαριστώ.
