Την ανάγκη στήριξης της μελισσοκομίας στη χώρα μας με πράξεις, όχι λόγια, επισημαίνει σε ερώτησή της προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, η βουλεύτρια Πιερίας Μπ. Σκούφα με τις συν υπογραφές 42 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, μεταξύ των οποίων και του τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σταύρου Αραχωβίτη.
Η κα Σκούφα παρουσιάζοντας αναλυτικά τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες μελισσοκόμοι, αλλά και την ανυπαρξία από πλευράς κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργείου ενός πλαισίου προβολής, στήριξης, χρηματοδότησης και αποζημίωσης των παραγωγών, κάνει λόγο για ακατανόητη πολιτική. Επισημαίνει ακόμα ότι αντί στήριξης από τη μεριά της πολιτείας, οι μελισσοκόμοι βλέπουν να μειώνονται συνεχώς οι ενισχύσεις στους δικαιούχους μέσω των «Δράσεων Μελισσοκομίας».
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 το Υπουργείο μείωσε το ποσό ενίσχυσης ανά κυψέλη για την αντικατάσταση κυψελών κατά 8,3% και στη συνέχεια φέτος κατά επιπλέον 10%. «Δεν μπορεί να συναχθεί λογικό συμπέρασμα από την πολιτική του υπουργείου σας», αναφέρει χαρακτηριστικά η κα Σκούφα.
Στην ερώτηση τονίζεται ότι οι Έλληνες επαγγελματίες μελισσοκόμοι αποτελούν σχεδόν το 40% των επαγγελματιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ, πηγή: COPA & Eurostat) και ότι η Ελλάδα είναι η τέταρτη (4) παραγωγός χώρα της ΕΕ με περίπου 16.000 τόνους ετήσιας παραγωγής μελιού και με μεγάλες δυνατότητες για συστηματικότερη παραγωγή και άλλων προϊόντων κυψέλης, όπως γύρης και βασιλικού πολτού και δευτερευόντως πρόπολης και κεριού.
Ιδιαίτερα στην Πιερία (από στοιχεία της ΔΑΟΚ) πιστοποιείται πως δραστηριοποιούνται περισσότεροι από πεντακόσιοι (500) μελισσοκόμοι σε ερασιτεχνικό και σε επαγγελματικό επίπεδο.
Σύμφωνα όμως με τους μελισσοκόμους (τα μέλη) του Μελισσοκομικού Συλλόγου του Νομού Πιερίας «Ο Άγιος Φιλάρετος Ο Ελεήμων» η συνολική κατάσταση για το μέλλον της μελισσοκομίας στην Ελλάδα θα χειροτερεύει όσο: το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης μειώνει τις ενισχύσεις, δεν εισακούει τις προτάσεις τους, δεν λαμβάνει σοβαρά υπ όψιν του τα διαχρονικά προβλήματα του κλάδου, ούτε τα μεγάλα εμπόδια στην ανάδειξη του προϊόντος, ούτε αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις στην παραγωγή λόγω του covid19 καθώς δεν εντάχθηκε η μελισσοκομία στους πληττόμενους κλάδους, από την επιδημία!
Κλείνοντας το κείμενο της ερώτησής της η κ. Σκούφα εξηγεί πως η αγωνία των παραγωγών για το μέλλον του κλάδου ολοένα και αυξάνεται.
Αθήνα,
2 Οκτωβρίου 2020
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ:
τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
ΘΕΜΑ:
Αναγκαία η στήριξη της μελισσοκομίας στη χώρα μας
Στην Ελλάδα βιοπορίζονται ως μελισσοκόμοι περισσότεροι από 20.000 συμπολίτες
μας οι οποίοι διατηρούν περίπου 1,8 εκατ. μελίσσια. Εξ αυτών, περίπου το 36%
είναι επαγγελματίες, δηλαδή διαθέτουν άνω των 150 κυψελών ο καθένας. Μάλιστα,
οι Έλληνες επαγγελματίες μελισσοκόμοι αποτελούν σχεδόν το 40% των επαγγελματιών
της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ, πηγή: COPA & Eurostat) και η Ελλάδα είναι η
τέταρτη (4) παραγωγός χώρα της ΕΕ με περίπου 16.000 τόνους ετήσιας παραγωγής
μελιού. Το ελληνικό μέλι είναι υψηλής ποιότητας, προερχόμενο από μια χώρα με
ιδανικό κλίμα και τεράστια βιοποικιλότητα, φαίνεται δε να συμμετέχει κατά 86%
στο ακαθάριστο εισόδημα του έλληνα μελισσοκόμου, το οποίο δεικνύει το περιθώριο
αλλά και την ανάγκη για συστηματικότερη παραγωγή και άλλων προϊόντων κυψέλης,
όπως γύρης και βασιλικού πολτού και δευτερευόντως πρόπολης και κεριού.
Δυστυχώς, παράλληλα προς τα παραπάνω και διαχρονικά, υφίστανται περισσότερα
εμπόδια στην ανάδειξη του προϊόντος καθαυτού, αλλά και της υπέρτερης ελληνικής
παραγωγής:
Τοπικός κατακερματισμός των μελισσοβοσκοτόπων και συνεχής μείωσή τους με
αποτέλεσμα την ανάγκη πολλών μεταφορών των κυψελών (νομαδική μελισσοκομία) κατά
τη διάρκεια ενός έτους και την εκτόξευση του κόστους της ελληνικής παραγωγής.
Οι συνεχείς δηλητηριάσεις μελισσών συνιστούν την μεγάλη πληγή της μελισσοκομίας
εξαιτίας της μη ορθολογικής -ίσως και παράνομης- χρήσης γεωργικών φαρμάκων. Ενώ
υπάρχει νομικό πλαίσιο που προβλέπει μάλιστα αυστηρές ποινές, δεν υπάρχει
εποπτεία για την εφαρμογή του. Κάθε χρόνο χάνονται χιλιάδες μελισσοσμήνη,
χάνεται εισόδημα από τους μελισσοκόμους, χάνεται εισόδημα από τους αγρότες,
χάνεται ΑΕΠ.
Κυκλοφορία στην ελληνική αγορά φθηνότερων και αμφισβητούμενης ποιότητας
προϊόντων.
Κυκλοφορία στην ελληνική αγορά αμφιβόλου προελεύσεως προϊόντων με ανεξέλεγκτες
ελληνοποιήσεις εισαγόμενων μελιών. Και εδώ η έλλειψη ελέγχων στις επιχειρήσεις
τυποποίησης είναι αισθητή. Χαμένοι οι μελισσοκόμοι επειδή πουλάνε σε χαμηλές
τιμές, χαμένοι οι καταναλωτές που εξαπατώνται, χαμένο το κράτος που χάνει
πολύτιμο συνάλλαγμα.
Απουσία συνδικαλισμού των μελισσοκόμων και συνεταιριστικών οργανωμένων
παρεμβάσεών τους.
Απουσία κρατικών κινήτρων συγκρότησης συλλογικών επιχειρηματικών πλάνων.
Απουσία εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την επιμόρφωση των μελισσοκόμων.
Απουσία κρατικής βάσης ενημέρωσης των μελισσοκόμων για τα νέα δεδομένα της
επιστήμης και της πράξης.
Απουσία συστηματικής διεθνούς προβολής της ανώτερης ελληνικής παραγωγής.
Υψηλό κόστος παραγωγής εξαιτίας της τιμής των καυσίμων που επηρεάζει άμεσα τη
βασική ελληνική μέθοδο της νομαδικής μελισσοκομίας.
Χαμηλή κλίμακα δράσεων για την ενίσχυση της ελληνικής μελισσοκομίας, σε σχέση
πάντα με τους υπόλοιπους αγροτικούς κλάδους. Η μελισσοκομία πάντα ήταν απούσα
σε ενισχύσεις από το Εθνικό Απόθεμα.
Στα παραπάνω διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής μελισσοκομίας, εσχάτως
προστέθηκαν και νέα, κυρίως με οικονομικό αντίκτυπο, λόγω της δυσμενούς
υγειονομικής κρίσης οφειλόμενης στον ιό COVID-19 και δημιουργήθηκε περιβάλλον
αβεβαιότητας για την παραγωγή του παρόντος έτους:
Η απαγόρευση των μετακινήσεων εκτός τους εκάστοτε νομού κατέστρεψε τη νομαδική
μελισσοκομία. Οι ανοιξιάτικοι χειρισμοί στα μελίσσια είναι οι πιο κρίσιμοι κατά
τη διάρκεια του έτους και από αυτούς εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό το αποτέλεσμα
του ετήσιου μελισσοκομικού κύκλου.
Οι μετακινήσεις, ακόμη και εντός του αυτού νομού με περιορισμό στα δύο (2) και
αργότερα στα τρία (3) άτομα δυσχέρανε την παραγωγή: η μελισσοκομία σε πολλές
περιπτώσεις απασχολεί τα μέλη της ίδιας οικογένειας, που όμως λόγω των
υγειονομικών μέτρων δεν μπορούσαν να μεταβούν με το ίδιο αυτοκίνητο. Αυτό
μεταφράστηκε άμεσα σε πολλαπλάσια έξοδα.
Επίσης, μελισσοπαραγωγοί που είχαν στόχο ανοιξιάτικες μελιττοφορίες (π.χ.
ανοιξιάτικο πευκόμελο Θάσου, ανοιξιάτικο ρεΐκι, μέλι πορτοκαλιάς Άργους και
Άρτας) δεν μπόρεσαν να μεταφέρουν τα μελίσσια τους προς αυτές, με αποτέλεσμα να
απωλέσουν μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους.
Απώλεια εισοδήματος από μειωμένη κατανάλωση μελιού λόγω της ισχνής τουριστικής
κατανάλωσης και της υπολειτουργίας των λαϊκών αγορών.
Τα παραπάνω προβλήματα είναι γνωστά στη διοίκηση, ωστόσο ουδέν οικονομικό ή
άλλο μέτρο στήριξης εξαγγείλατε ως η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, ώστε να
μπορέσει ο κλάδος της μελισσοκομίας να ανταπεξέλθει στις παρούσες ανάγκες του
αγροτοδιατροφικού τομέα και πλέον απαιτούνται ακόμη μεγαλύτερες και ευρύτερες
παρεμβάσεις σας, όπως:
Να ενταχθεί η μελισσοκομία στους πληττόμενους κλάδους, από την επιδημία του
COVID-19 και να ενισχυθεί από εθνικούς ή και κοινοτικούς πόρους. Δυστυχώς,
πολλοί μελισσοκόμοι ήδη εκποιούν τα μελίσσια τους και τον εξοπλισμό τους λόγω
έλλειψης πόρων.
Να υπαχθεί η ελληνική μελισσοκομία στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de
minimis), με ενίσχυση ανά κυψέλη οριζόντια, σε όλους τους μελισσοκόμους, ώστε
οι μικροί μελισσοκόμοι να αυξήσουν ευκολότερα τον αριθμό των μελισσοσμηνών τους
και οι μεγαλύτεροι να διατηρήσουν ή και να αυξήσουν τα μελίσσια τους.
Να μοριοδοτούνται οι μελισσοκόμοι όπως και οι υπόλοιποι αγρότες σε ότι αφορά τα
Σχέδια Βελτίωσης και την επιδότηση κεφαλαίου στα προγράμματα Νέων Αγροτών.
Να υπάρχει δυνατότητα τοποθέτησης μελισσοσμηνών κοντά σε αγροτικούς και
δασικούς δρόμους, καθώς και δυνατότητα μετακίνησης σε παράπλευρους δρόμους των
εθνικών οδών.
Να χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης και στους μελισσοκόμους από το
Εθνικό Απόθεμα.
Επειδή αντίθετα προς τις όλες παραπάνω ανάγκες των Ελλήνων μελισσοκόμων, οι
ενισχύσεις που αποφασίσατε να χορηγήσετε στους δικαιούχους μέσω των «Δράσεων
Μελισσοκομίας» βαίνουν ετησίως μειούμενες, καθώς με υπουργικές σας αποφάσεις το
έτος 2019 μειώσατε το ποσό ενίσχυσης ανά κυψέλη για την αντικατάσταση κυψελών
κατά 8,3% και στη συνέχεια, το έτος 2020 κατά επιπλέον 10%, ενώ αντίθετα
αυξήσατε το κονδύλι για την ενίσχυση των μελισσοκόμων των μικρών νησιών και δεν
μπορεί να συναχθεί λογικό συμπέρασμα για την πολιτική του υπουργείου σας.
Επειδή δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσουμε το ελληνικό μέλι, εθνικό μας
προϊόν και απομένει να αποδώσετε εμπράκτως στην μελισσοκομία τη σημασία που
έχει για την οικονομική παραγωγή που βασίζεται και εξαρτάται από την ελληνική
φύση, αλλά και για τη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος με την
επικονίαση των φυτών που επιτελούν οι μέλισσες.
Επειδή στην Πιερία (από στοιχεία της ΔΑΟΚ) δραστηριοποιούνται περισσότεροι από
πεντακόσιοι (500) μελισσοκόμοι σε ερασιτεχνικό και σε επαγγελματικό επίπεδο, ο
δε Μελισσοκομικός Σύλλογος Νομού Πιερίας «Ο Άγιος Φιλάρετος Ο Ελεήμων» έχει
επανειλημμένα παρέμβει για όλα τα παραπάνω διαχρονικά και έκτακτα προβλήματα,
με καίρια ερωτήματα και προτάσεις, που μας υπαγόρευσαν την ανάγκη κατάθεσης της
παρούσας και κινητοποίησης του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου της Κυβέρνησής σας.
Με
βάση τα ανωτέρω ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1.
Ποιο το στρατηγικό σχέδιο του Υπουργείου σας για την Ελληνική μελισσοκομία και
ποιο το χρονοδιάγραμμά του;
2.
Ποιες οι ήδη ενέργειές σας απέναντι στα παραπάνω αναλυτικώς εκτεθέντα
διαχρονικά και έκτακτα εμπόδια στην ελληνική παραγωγή μελιού;
3.
Με ποιους ελληνικούς φορείς συνεργάζεται το Υπουργείο σας, σε ποια βάση και
πόσο συχνά;
4.
Ποια είναι η πολιτική της Κυβέρνησής σας για την προβολή του ανώτερου Ελληνικού
μελιού στη διεθνή αγορά;
5.
Ποιες οι παρεμβάσεις και οι νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κυβέρνησής σας προς
την Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε ποιες κατευθύνσεις;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Αραχωβίτης Σταύρος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αγαθοπούλου Ειρήνη-Ελένη
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σια)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γκιόλας Ιωάννης
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Λάππας Σπυρίδωνας
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μουζάλας Ιωάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιώτα Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τζάκρη Θεοδώρα
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος (Αλέκος)
Τσίπρας Γεώργιος
Φάμελλος Σωκράτης
Χαρίτου Δημήτριος (Τάκης)
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος
