Και διηγώντας τα να κλαις. Ταιριάζει η φράση για να περιγράψει το σημερινό κατάντημα της Ευρωπης, της ψευδεπίγραφης ΕΕ, αυτής που κάνει ότι περνά από το χέρι της για να διαψεύσει τις προσδοκίες και ελπίδες των λαών της. Η Ευρώπη των ανοιχτών οριζόντων, του διαφωτισμού, της κατοχύρωσης των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, του αναπτυγμένου κοινωνικού κράτους, το καταφύγιο των όπου γης καταδιωκόμενων για τις ιδέες και τις πεποιθήσεις τους, είναι πια ένα νοσταλγικό παρελθόν. Αυτό το γκρίζο, περιχαρακωμένο φρούριο, το απόρθητο και ανελέητο στις κραυγές των απελπισμένων που προστρέχουν σε αυτήν για να λυτρωθούν, δεν έχει καμιά σχέση με όσα οραματίστηκαν άντρες πολιτικοί άξιοι των καιρών τους, για την μεγάλη Ευρωπαϊκή ιδέα. Η σοσιαλδημοκρατία των δεκαετιών του 60, του 70, έως και τα μισά του 80, παρά την αντιπαράθεση και κριτική που της ασκήθηκε από την πλευρά της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς, δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί τις υπηρεσίες που προσέφερε στις χειμαζόμενες μετά τον δεύτερο μεγάλο πόλεμο, ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, το δικαίωμα όλων στην εργασία, την μόρφωση, την υγεία, το σχεδόν υποδειγματικό κοινωνικό κράτος, υπήρξαν η προμετωπίδα, το αδιαπραγμάτευτο εκείνης της εποχής. Μορφές πολιτικών με κύρος, συνέπεια, σοβαρότητα, αξιοπρέπεια και γνήσιων δημοκρατικών πεποιθήσεων ( Πάλμε, Βιλ. Μπράντ, Μπρ. Κράισκι, Μπερλιγκουέρ και άλλων) σήμερα τους ψάχνουμε με τα κιάλια. Η μάστιγα του νεοφιλελευθερισμού με την θεοποίηση της ανεξέλεγκτης αγοράς και την πλήρη υποταγή της πολιτικής στις ανάγκες του ασύδοτου κέρδους για τους λίγους και την κοινωνική περιθωριοποίηση για τους πολλούς, σάρωσε εργατικά δικαιώματα, περιόρισε ελευθερίες και επικήρυξε σχεδόν ως παράνομη την συλλογική σκέψη και δράση των εργαζομένων.. Οι μονεταριστικές πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού κυριαρχούμενες από το δόγμα «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» μετέτρεψαν τις κοινωνίες σε ζούγκλα, την εργασία σε πολυπόθητο λαχείο, την εξασφάλιση του αύριο σε άπιαστο όνειρο. Αυτές οι πολιτικές είναι και το σημερινό θερμοκήπιο ανάπτυξης και ευδοκίμησης των ακροδεξιών και νεοφασιστικών θεωριών. Ο ρατσιστικός και ξενοφοβικός λόγος, η εθνικιστική υστερία και περιχαράκωση στην ημερήσια διάταξη, διατρέχουν μολύνοντας ίσως ανεπανόρθωτα τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και ιδιαίτερα τη νεολαία. Μια νεολαία της οποίας αμφισβητείται το αύριο που προδιαγράφεται με τα μελανότερα χρώματα. Μια νεολαία που οι αρχιτέκτονες του δυσοίωνου μέλλοντος της προσπαθούν να την… παρηγορήσουν και να διαπαιδαγωγήσουν με ανιστόρητα τσιτάτα ψευτοπατριωτισμού και εθνικιστικά κηρύγματα μίσους.
Η αντιμετώπιση αυτής της ακραίας υπερσυντηρητικής, ακροδεξιάς ιδεολογικοπολιτικής επέλασης δεν είναι υπόθεση μόνο των δημοκρατικών δυνάμεων ξεχωριστά κάθε χώρας, ούτε μιας μόνο παράταξης που σε ρόλο μεσσία θα λυτρώσει την Ευρώπη από την φαιά απειλή. Είναι πλέον πεποίθηση του δημοκρατικού κόσμου της γηραιάς ηπείρου ότι ο φραγμός του πολιτικού ζόφου που εκπροσωπεί ο νεοφιλελευθερισμός αφορά όλες τις πολιτικές δυνάμεις πέραν της δεξιάς. Ο ανοιχτός και χωρίς υστεροβουλία διάλογος του Ευρωπαϊκού πολιτικού κέντρου, των σοσιαλιστών, των πρασίνων, της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς και κάθε δημοκρατικής κοινωνικής συλλογικότητας, έπρεπε ήδη να έχει αρχίσει. Η κατάληξη σε ένα σχέδιο συνεργασίας και κοινών δράσεων υπεράσπισης αξιών και αρχών που καταχτήθηκαν με αιματηρούς λαϊκούς αγώνες και θυσίες είναι το άμεσο ζητούμενο. Στην κατεύθυνση αυτή η ανάληψη ανάλογων πρωτοβουλιών από τον πρόεδρο του Σύριζα-προοδευτική συμμαχία, θα σηματοδοτήσουν την νέα περίοδο συμμαχικών σχέσεων και συνεργασιών με τις παραπάνω πολιτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα τους σοσιαλιστές και το οικολογικό κίνημα. Εξάλλου ο Α. Τσίπρας ως παρατηρητής εδώ και καιρό συμμετέχει στις συνδιασκέψεις και τα συνέδρια της σοσιαλιστικής διεθνούς. Ο συντονισμός και η επίτευξη κοινών θέσεων σε σημαντικά ζητήματα της ομάδας ευρωβουλευτών της αριστεράς με τους συναδέλφους τους σοσιαλιστές και πράσινους, είναι ευοίωνος οιωνός για το μέλλον της κοινής μας υπόθεσης. Στην κοινή αυτή προσπάθεια δημιουργίας του ευρωπαϊκού δημοκρατικού μετώπου δεν έχουν θέση μίζερες και μικρόψυχες τακτικές, μήτε επιχειρήματα για δήθεν χαλιναγώγηση και κυριαρχία του ενός στους άλλους. Η αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών σε κάθε χώρα ξεχωριστά είναι η προϋπόθεση που θα φέρει στη διακυβέρνηση τις πολιτικές δυνάμεις που στο πρόγραμμα τους δεσπόζουσα θέση κατέχουν οι ανάγκες των ανθρώπων του μόχθου και της παραγωγής.
Σήμερα η ελπίδα και το κουράγιο παίρνουν σάρκα και οστά στην Πορτογαλία και την Ισπανία. Αύριο πιθανότατα στην πλειοψηφία των χωρών της Ε.Ε.
