Τον βηματισμό της για την ψηφιοποίηση του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης επιταχύνει η Ελλάδα, με το 2022 να είναι έτος σταθμός για το e-justice στη χώρα μας. Την πρόοδο, που έχει γίνει, εντοπίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην 11η έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας για τη χώρα μας.
“Στον τομέα της Δικαιοσύνης, οι Αρχές έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο κατά την τρέχουσα περίοδο αναφοράς. Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνει σειρά από μέτρα, που θα διευρύνουν περαιτέρω τους στόχους αυτής της μεταρρύθμισης”, αναφέρει σχετικά η έκθεση.
Η ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα πλάνα, αλλά και ένα από τα πλέον ζέοντα θέματα για την Ελλάδα, με δεδομένες τις χαμηλές επιδόσεις στην ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης στη χώρα. Επιδόσεις που της στερούν πολύτιμους πόντους ανταγωνιστικότητας και που αναμένεται να αλλάξουν μέσα από τις ριζικές αλλαγές στην οργανωτική δομή των δικαστηρίων, που φέρνει η ψηφιοποίηση της όλης διαδικασίας.
Στην έκθεση της, η Επιτροπή σημειώνει ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει με την ηλεκτρονική κατάθεση νομικών εγγράφων στα Δικαστήρια, έχοντας ολοκληρώσει τη διαδικασία υποβολής προσφορών για το συγκεκριμένο έργο. “Οι Αρχές έχουν σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο, όσον αφορά τη δέσμευση σχετικά με την online κατάθεση νομικών εγγράφων”, αναφέρει η έκθεση και προβλέπει ότι οι σχετικές δράσεις θα ολοκληρωθούν εντός του 2022.
Όσον αφορά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κατάθεσης νομικών εγγράφων στα αστικά δικαστήρια, πέντε πρωτοβάθμια δικαστήρια προστέθηκαν στον κατάλογο εκείνων που εκδίδουν τις αποφάσεις τους ψηφιακά. Επιπλέον, το ενιαίο πιστοποιητικό δικαστικής φερεγγυότητας είναι πλέον διαθέσιμο σε όλη την επικράτεια, ενώ προ των πυλών βρίσκεται κοινή υπουργική απόφαση για τη λειτουργία της πλατφόρμας, που θα επιτρέπει την online έκδοση διαζυγίων.
Πιο αργή πρόοδος
Πάντως, οι συντάκτες της 11ης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα σημειώνουν ότι η πρόοδος για το project JustStat (Justice Statistics) προχωρά με πιο αργούς ρυθμούς. Πρόκειται για τη σύσταση μιας σύγχρονης υπηρεσίας, που περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός DataWarehouse για τη Δικαιοσύνη, όπου θα συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία, τα οποία σήμερα βρίσκονται διάσπαρτα ανάμεσα στα δύο ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα για τη διοικητική και την πολιτική δικαιοσύνη (ΟΣΔΔΥ-ΔΔ και ΟΣΔΔΥ-ΠΠ αντίστοιχα) και τα δικαστήρια και τις εισαγγελίες, που δεν έχουν ακόμα ενταχθεί σε κάποιο πληροφοριακό σύστημα.
“Οι εργασίες για το έργο JustStat προχωρούν πιο αργά από το αναμενόμενο και η πρόσκληση υποβολής προσφορών για το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων για αστικές και ποινικές υποθέσεις παραμένει ακόμη εκκρεμής. Ωστόσο, οι Αρχές διαβεβαιώνουν ότι το έργο θα ολοκληρωθεί το 1ο τρίμηνο του 2022”, σημειώνει η έκθεση.
Ηλεκτρονικές υπογραφές
Στο μεταξύ, το έργο της διανομής ηλεκτρονικών υπογραφών σε δικαστές και το δικαστικό προσωπικό έχει ολοκληρωθεί και πλέον 10.000 ηλεκτρονικές υπογραφές (από τις συνολικά 11.000) έχουν παραδοθεί, με τις υπόλοιπες 1.000 να είναι επίσης διαθέσιμες, αναμένοντας την υποβολή αιτήσεων πιστοποίησης από τους αποδέκτες.
Επίσης, όσον αφορά την υποχρεωτική ηλεκτρονική κατάθεση στα διοικητικά δικαστήρια, η υπηρεσία είναι επί του παρόντος σε λειτουργία, με εκτεταμένη λειτουργικότητα, που θα επεκταθεί περαιτέρω. Οι Αρχές σκοπεύουν να θέσουν το ολοκληρωμένο έργο σε πλήρη λειτουργία έως το τέλος Μαρτίου του 2022.
Ηλεκτρονικό πινάκιο
Θυμίζουμε ότι σε εξέλιξη βρίσκεται ο Διαγωνισμός για το έργο “Υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα και Ηλεκτρονικό Πινάκιο”, που προκήρυξε η Κοινωνία της Πληροφορίας. Πρόκειται για μεταρρύθμιση – τομή για την ελληνική Δικαιοσύνη με στόχο τη δημιουργία δικτύου παροχής υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης, που θα καλύπτει τις ανάγκες των πολιτικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, του ανακριτικού έργου (Πρωτοδικεία και Εισαγγελίες) και των αιτημάτων δικαστικής συνδρομής.
Για τον σκοπό αυτό, θα εγκατασταθούν σταθερά συστήματα τηλεδιάσκεψης στις δικαστικές έδρες, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις θα λειτουργούν κινητά συστήματα τηλεδιάσκεψης σε πιστοποιημένους χώρους εντός των δικαστικών φορέων, καθώς και των καταστημάτων κράτησης.
Μέσω των συστημάτων τηλεδιάσκεψης θα είναι εφικτή η απομακρυσμένη κατάθεση/εξέταση μάρτυρα υπόθεσης που εκδικάζεται, ο οποίος κατά τη διεξαγωγή της δίκης βρίσκεται μακριά από τον τόπο διεξαγωγής της. Στην περίπτωση αυτή, ο μάρτυρας θα προσέρχεται σε κάποιον από τους πιστοποιημένους χώρους που θα διαμορφωθούν κατά την υλοποίηση του παρόντος Έργου και θα καταθέτει απομακρυσμένα ζωντανά (εικόνα και ήχος).
Επίσης, θα είναι εφικτή η απομακρυσμένη κατάθεση/εξέταση μάρτυρα υπόθεσης, ο οποίος, όμως, βρίσκεται στο εξωτερικό – Διασυνοριακή, αλλά και ενός μάρτυρα ή κατηγορουμένου, ο οποίος είναι κρατούμενος σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστημα.
Ηλεκτρονικό πινάκιο
Όσον αφορά το σκέλος του έργου για το ηλεκτρονικό πινάκιο, σκοπός της δράσης είναι η ανάπτυξη και θέση σε λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου θα γίνεται η δημοσίευση σε πραγματικό χρόνο της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων των Δικαστηρίων της χώρας στο Διαδίκτυο, στους ενδιαφερόμενους (δικηγόροι, πολίτες, κ.λπ.).
Θα δοθεί επιπλέον η δυνατότητα άμεσης και σε πραγματικό χρόνο ενημέρωσης της πορείας των πινακίων μέσω ειδικών εφαρμογών που θα λειτουργούν σε ηλεκτρονικές συσκευές (smartphones, tablets), για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικηγόρων, των διαδίκων και των εμπλεκομένων στις δικαστικές διαδικασίες στις αίθουσες των Δικαστηρίων.
