Εθελοντισμός για τον … συνεργατισμό

Πραγματοποιήθηκε η τακτική ανοικτή συνάντηση της κινηματικής ομάδας προβληματισμού ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ την Δευτέρα, 10/5/2021 με θέμα τον εθελοντισμό.

Συμμετείχαν και πήραν τον λόγο πολλοί και μεταξύ τους οι: Κώστας Οικονομόπουλος, Δημήτρης Μιχαηλίδης, Λουκάς Μπρέχας, Σταυρούλα Παπαγεωργίου, Γιάννης Φραγκούλης, Ελένη Κιόρογλου, Αγγελική Τσιαξίρη, Βασίλης Τακτικός, Γρηγόρης Παπαπέτρου, Δημήτρης Γαλάνης, Πάνος Παπαϊωάννου, Φίλιππος Καρυπίδης, Μάγδα Κοντογιάννη, Γιάννης Αυγενίκος, Μπέττυ Θεοδώρου, Γιάννης Κουκμάς, Ειρήνη Φαντειγιέ, Στράτος ΧατζηΧαραλάμπους, Μάνος Καστρινάκης, Σοφία Παυλάτου, Ανδρέας Λύτρας, Έφη Ιμάμ, Αλέξανδρος Οικονόμου, Μαίρη Πίνη, Ακριβή Χαλικιά, Ειρήνη Ανδριώτη, Σταθοπούλου, Χρήστος Προβέζης, Βασίλης Μπέκας, Δέσποινα Δημήτρογλου, Ι. Παπά, Ελπινίκη Χατζηδάκη, Ιωάννα Σαπουνάκη, Μαρία Μαθιουδάκη κλπ

Η ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ είναι μία ανοικτή, δημόσια, διαδικτυακή, πλατφόρμα της Κοινωνίας των Πολιτών για την ανταλλαγή εμπειριών & πληροφοριών προσανατολισμένη στην Κοινωνική Οικονομία και τον Συνεργατισμό, μέσα από ομότιμη συμμετοχή. Πρόκειται για ένα νέο τύπο κοινωνικών σχέσεων, όπου ο άνθρωπος έχει σχέση άμεσα με τον άλλον άνθρωπο, χωρίς μεσάζοντες και περιορισμούς (peer to peer/P2P). Αυτή η έννοια αναφέρεται σε σχέσεις όπου κάθε μέλος μιας κοινότητας, κάθε άνθρωπος, μπορεί να συμβάλει αλλά και να επωφεληθεί από την διατήρηση, συντήρηση ή και δημιουργία ενός κοινού πόρου. Και στην συζήτηση της 10/5/2021 το θέμα ήταν ο εθελοντισμός.

Φαίνεται ότι έχει κακοποιηθεί πάρα πολύ ο όρος «εθελοντισμός» και μάλιστα εσκεμμένως. Μοιάζει ότι υπάρχει σύγχυση σε σχέση με την ανθρωπιστική δράση και την φιλανθρωπία. Επίσης εντοπίσθηκε κατάχρηση του όρου σε δράσεις που αξιοποιούν την λεγόμενη «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη», αλλά ακόμα και προσπάθεια εργαλειοποίησης του εθελοντισμού σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Καταγράφηκε αρνητικά η προσέλκυση «εθελοντών» με υπόσχεση προτίμησης πρόσληψης σε εξαρτημένη εργασία.

Πάρα πολύ κακή είναι η χρήση του όρου «εθελοντής» για την μείωση του αντικειμένου εργασίας αμειβομένων θέσεων εργασίας σε επιχειρηματικές δράσεις.

Ακόμα αναφέρθηκε η περίπτωση όπου ο υπεύθυνος «εθελοντισμού» μισθοδοτείτο με 26.000€/μήνα και άλλη όπου στην προσέλκυση «εθελοντών» προσφέρονταν μοριοδότηση στην πρόσληψη στο δημόσιο.

Σε δυτικές κοινωνίες μοιάζει ότι τα Πανεπιστήμια απαιτούν ως προαπαιτούμενο την πιστοποίηση «εθελοντικής» προσφοράς, κάτι σαν βεβαίωση κοινοτικής ευαισθητοποίησης, και κάποιας μορφής «βιομηχανία» προσφοράς τέτοιων πιστοποιητικών.

Στην συζήτηση εντοπίσθηκε

  • Το κείμενο του Κανονισμού της ΕΕ αριθ. 1398/2014 της ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 24/10/2014 «για τον καθορισμό προτύπων για υποψήφιους εθελοντές και εθελοντές ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ» (CELEX_32014R1398_EL_TXT.pdf).
  • Το κείμενο «Εθελοντισμός και Βιώσιμη Ανάπτυξη» του Κωνσταντίνου Λαπίδη, (ISSN: 2732-6578-print version & 2732-6586-online)
  • Το κείμενο «Εθελοντισμός και Κοινωνία των Πολιτών» του Κέντρου Εθελοντών Μάνατζερ Ελλάδος (https://www.kemel.gr/library/ethelontismos-kai-koinonia-ton-politon).
  • Το Φεστιβάλ Εθελοντισμού- voluntary-action του Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα που συγκέντρωνε τις πραγματικές εθελοντικές δραστηριότητες πολιτών στο αμαξοστάσιο του ΟΣΥ (οδός Πειραιώς). (www.voluntaryaction.gr).
  • Το έργο «Μελέτη του Εθελοντισµού στην Ελλάδα» της Mindwell A.E. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, 2005.
  • Την μελέτη «Εθελοντισμός στην Ελλάδα: υπάρχουσα κατάσταση & προτάσεις» του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας & Ανθρώπινου Δυναμικού, Φεβ 2020 (ISBN: 2623-419x).

Ο εθελοντισμός, ως έννοια, συνδέεται με τις έννοιες του αλτρουισμού και των θετικών αποτελεσμάτων υπέρ της κοινότητας των ανθρώπων, που βέβαια σημαίνει ότι ο εθελοντής έχει ζυμωθεί με κοινωνικές και κυρίως κοινοτικές αξίες και αρχές.

Επισημάνθηκε ότι η φιλανθρωπία μοιάζει ότι είναι συμπλήρωμα της κοινωνικής σκληρότητας, και δεν έχει σχέση με τον εθελοντισμό.

Ειδικότερα στην ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ οι συμμετέχοντες στις 10/5/2021, προσανατολίσθηκαν στην καλλιέργεια του εθελοντισμού για την ανάπτυξη του συνεργατισμού ώστε να καλυφθούν ανάγκες της σημερινής κοινωνίας, όχι σε φιλανθρωπίες. Οι ανάγκες εντοπίζονται κυρίως στην παροχή συνεργατικής οδοντιατρικής φροντίδας, στην εξασφάλιση καλής όρασης, στην συνεργατική νομική προστασία των πολιτών και βέβαια στην εκπαίδευση, τόσο των ιδίων των εθελοντών, όσο και για την κάλυψη των αναγκών της κάθε κοινωνίας. Ακούστηκαν ακόμα και συνεργατικά αλληλοδιδακτικά σχολεία που ήδη λειτουργούν πλήρως σε άλλα μέρη.

Και ενώ ο χρόνος στους αγωνιστές της ζωής (καριέρα, οικογένεια, σπίτι, παιδιά κλπ) δεν επιτρέπει πολλές επιλογές εθελοντικής προσφοράς, ο εθελοντισμός μπορεί να είναι μια πολύ καλή δυνατότητα τόσο για τους νέους και τις νέες, όσο και για τους σωστά συνταξιοδοτηθέντες (67+), οι οποίοι λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης (λένε ότι οι millenians θα έχουν προσδόκιμο 100 ετών, ενώ ήδη σήμερα βρίσκεται στα 80 έτη) έχουν διαθέσιμο χρόνο, υπό όρους, αλλά και τεράστια εμπειρία, που αξίζει να επιτρέπεται να αξιοποιείται.

Ακόμα ακούστηκε ότι η ζύμωση της ιδέας του εθελοντισμού σε ομάδες ανέργων, ίσως θα μπορούσε να δημιουργήσει συνεργατικές δομές κάλυψης των αναγκών τους, όπως ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΙ για τους ίδιους.

Μια μορφή ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ, ή Εθελοντισμό για τον συνεργατισμό.

Στην πολύ παραγωγική συζήτηση της Δευτέρας, 10/5/2021, δεν ακούστηκε ούτε μια λέξη για τις λεγόμενες «ΜΚΟ» (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις) οι οποίες έχουν «εκχρηματίσει» τον εθελοντισμό ή κατ’ άλλους έχουν «εμπορευματοποιήσει» τον εθελοντισμό και τον έχουν καταστήσει «επάγγελμα».

Η ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ προσκαλεί όλους σε μια καινούργια προσπάθεια κάθε Σάββατο, το Σάββατο, 15 Μαΐ 2021, στις 12.00, στο facebook στο προφίλ «Πανελλήνια Ένωση Συμπεράξεων Κ.Ο.» με θέμα «Η Κοινωνία των Πολιτών και η Κοινωνική Οικονομία».

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, ΑγροΝέα