Τον Σεπτέμβριο, δύο χρόνια μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του 2023, το Solomon επέστρεψε στη Θεσσαλία. Εκεί συναντήσαμε ανθρώπους που παραμένουν εκτοπισμένοι μετά την κακοκαιρία Daniel — οικογένειες που εξακολουθούν να ζουν στο Κουτσόχερο, έναν απομονωμένο, περιφραγμένο προσφυγικό καταυλισμό.
Στη Φαρκαδόνα, ένα μικρό αγροτικό χωριό όπου διασταυρώνονται διαφορετικές ιστορίες εκτοπισμού – από Πόντιους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν εκεί τη δεκαετία του ’90 έως σεισμόπληκτους λίγα χρόνια αργότερα – η πλημμύρα άφησε πίσω της κατεστραμμένα σπίτια και εκτάσεις θαμμένες στη λάσπη.
Περίπου 200 άνθρωποι από τη Φαρκαδόνα και τις γύρω κοινότητες μεταφέρθηκαν τότε στο Κουτσόχερο, που μέχρι εκείνη τη στιγμή φιλοξενούσε πρόσφυγες από τη Συρία, το Αφγανιστάν και άλλες χώρες.
Έχω περάσει το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας καλύπτοντας το προσφυγικό στην Ελλάδα – καταγράφοντας τα ταξίδια ανθρώπων που διέφυγαν από τον πόλεμο και τις διώξεις για να φτάσουν στα σύνορα της Ευρώπης. Όταν βρέθηκα στη Θεσσαλία, τον Σεπτέμβριο του 2023, είδα Έλληνες πολίτες να βιώνουν μια εκδοχή του ίδιου εκτοπισμού που τόσες φορές είχα καλύψει: να χάνουν τα σπίτια τους, να ζουν σε καταυλισμούς, να περιμένουν τη στιγμή που θα μπορέσουν να επιστρέψουν.
Από τότε, η ομάδα μας παρακολουθεί στενά την πορεία ορισμένων από αυτούς τους ανθρώπους. Εξασφαλίσαμε αποκλειστική πρόσβαση και οπτικό υλικό από το εσωτερικό της δομής στο Κουτσόχερο — εκεί όπου σήμερα στεγάζονται πολίτες με ελληνικό διαβατήριο, σε κοντέινερ φτιαγμένα αρχικά για πρόσφυγες.
Το πιο πρόσφατο ρεπορτάζ μας, «Μετανάστες στον τόπο τους»: Οι εκτοπισμένοι της Θεσσαλίας που ζουν δύο χρόνια σε κοντέινερ, αφηγείται τις ιστορίες αυτών των οικογενειών και φωτίζει πόσο απροετοίμαστη παραμένει η Ελλάδα απέναντι στις αλληλοκαλυπτόμενες κρίσεις της μετανάστευσης και της κλιματικής αλλαγής.
Για την 59χρονη Αννούλα Βαλιάκου, μία από τις πλημμυροπαθείς που ζει ακόμη στο Κουτσόχερο, η προοπτική να μείνει σε προσφυγική δομή φαινόταν αρχικά αδιανόητη. Για χρόνια, τέτοιοι χώροι συνδέονταν με «τους άλλους» — ανθρώπους που έφταναν στην Ελλάδα με βάρκες ή με τα πόδια. Το ρεπορτάζ όμως δείχνει πως η προσφυγική υποδομή της χώρας έχει μετατραπεί σιωπηρά σε καταφύγιο για τα δικά της θύματα φυσικών καταστροφών· και πως η κρατική αμέλεια και οι αργοί ρυθμοί αποκατάστασης επιτείνουν την εγκατάλειψη της περιφέρειας.
Καθώς οι κλιματικές καταστροφές γίνονται όλο και συχνότερες και πιο σφοδρές, ιστορίες όπως αυτή της Φαρκαδόνας θα πάψουν να είναι σπάνιες.
Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας που μοιράζομαι σήμερα μαζί σου, συνεργαστήκαμε και με ένα ιταλικό μέσο, το Meridio News. Διαπιστώσαμε ότι παρόμοια φαινόμενα καταγράφονται σε ολόκληρη τη νότια Ευρώπη – από τις πεδιάδες της Ελλάδας έως τους λόφους της Σικελίας, σημαδεμένους από φωτιές – όπου πολίτες εκτοπίζονται από πλημμύρες, πυρκαγιές και καύσωνες.
Μπορείς να διαβάσεις ολόκληρη την έρευνα εδώ.
Λυδία Εμμανουηλίδου
Δημοσιογράφος
Solomon
Πηγή: wearesolomon.com
