17η θέση στην ΕΕ η Ελλάδα στις δαπάνες Έρευνας & Ανάπτυξης

Στο 1,27% διαμορφώθηκε το 2019 το ποσοστό των δαπανών Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α) επί του ΑΕΠ, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), ως η αρμόδια Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος για τις ευρωπαϊκές στατιστικές Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας.

Ο δείκτης “Ένταση Ε&Α”, που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, αυξήθηκε κατά 0,06 ποσοστιαίες μονάδες. Συγκεκριμένα, με βάση την αύξηση των δαπανών Ε&Α και την αναδρομική αναθεώρηση του ΑΕΠ στην Ελλάδα για τα έτη μετά το 2010, ο δείκτης το 2019 διαμορφώθηκε στο 1,27%, από 1,21% το 2018. Η  Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στη 17η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ, πάνω από χώρες όπως η Ουγγαρία, η Ρουμανία και το Λουξεμβούργο.

Συνεχίζοντας την αυξητική πορεία των τελευταίων ετών, οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για Ε&Α το 2019 στην Ελλάδα ήταν 2.337,66 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 158,4 εκατ. ευρώ (ποσοστό αύξησης 7,3%) σε σχέση με το 2018.

Αναλυτικότερα, στον τομέα των επιχειρήσεων το 2019 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανέρχονται σε 1.077,90 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 2,7% σε σχέση με το 2018. Αντίστοιχα, στον κρατικό τομέα το 2019 οι συνολικές δαπάνες σε Ε&Α ανέρχονται σε 523,94 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 7,3% σε σχέση με το 2018.

Σημαντική αύξηση καταγράφεται στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπου οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανέρχονται σε 716,07 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 15,8% σε σχέση με το 2018. Τέλος, ο τομέας των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων έχει μικρότερη συνεισφορά (19,75  εκατ. ευρώ, 0,01% του ΑΕΠ).

Σε σχέση με τις πηγές χρηματοδότησης των δαπανών Ε&Α το 2019, το μεγαλύτερο ποσοστό, με ποσό 968,5 εκατ. ευρώ (ποσοστό 40,6% του συνόλου), προήλθε από τις επιχειρήσεις. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, 891,93 εκατ. ευρώ, επενδύθηκε σε Ε&Α που διενεργείται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηματοδότησε Ε&Α στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (56,4 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (18,0 εκατ. ευρώ)και στον τομέα Ιδιωτικών μη-κερδοσκοπικών Ιδρυμάτων (2, 24 εκατ. ευρώ).

Το κράτος αποτελεί τη δεύτερη πηγή χρηματοδότησης με 961,8 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 8,6% σε σχέση με το 2018. Περιλαμβάνει τον τακτικό προϋπολογισμό, το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ 2014-2020.

Σημαντική αύξηση σημειώθηκε το 2019 στις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΣΠΑ. Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση των δαπανών Ε&Α από το ΕΣΠΑ ήταν 202,4 εκατ. ευρώ (αύξηση 35,3%) και αφορούσε όλους τους τομείς: τις επιχειρήσεις (66,4 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (68,8 εκατ. ευρώ),τον κρατικό τομέα (66,5 εκατ. ευρώ)και στον τομέα Ιδιωτικών μη-κερδοσκοπικών Ιδρυμάτων (0,83 εκατ. ευρώ)
Αύξηση παρουσίασε και η χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό, μέσω του οποίου χρηματοδοτήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 661,0 εκατ. ευρώ στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (360,1 εκατ. ευρώ) και τον κρατικό τομέα (300,9 εκατ. ευρώ).  

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης Ε&Α, με 261,07 εκατ. ευρώ (16,2% αύξηση σε σχέση με το 2018). Η ΕΕ χρηματοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τομείς, τις επιχειρήσεις (72,7 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (114,6 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (70,5 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (3,25 εκατ. ευρώ).

Η σημαντική αύξηση των δαπανών Ε&Α το 2019 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στην απασχόληση σε δραστηριότητες Ε&Α. Ο αριθμός των Ισοδυνάμων Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), που αποδίδουν “θέσεις” πλήρους απασχόλησης, σε σχέση με το 2018, αυξάνεται κατά 5,2% για το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α και κατά 6,5%  για τους ερευνητές. Το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α το 2019 ανέρχεται σε 53.932 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 39.077 ΙΠΑ. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (20.347 θέσεις).

Τα αποτελέσματα της στατιστικής έρευνας του ΕΚΤ, που διεξήχθη το 2020 σε φορείς με ερευνητικές και αναπτυξιακές δραστηριότητες σε τέσσερις τομείς: επιχειρήσεις (BES), τριτοβάθμια εκπαίδευση (HES), κρατικό τομέα (GOV) και ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (PNP), είναι διαθέσιμα στη διεύθυνση https://metrics.ekt.gr/publications/483.

Τα στατιστικά στοιχεία και οι δείκτες για την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στην Ελλάδα, τα οποία παράγονται και εκδίδονται από το ΕΚΤ, αποστέλλονται σε τακτική βάση στη Eurostat και τον ΟΟΣΑ. Η ανάλυση των στοιχείων και η εξαγωγή των σχετικών δεικτών δημοσιεύονται σε έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις του ΕΚΤ που διατίθενται στον δικτυακό τόπο http://metrics.ekt.gr.