• Η σερβική ηγεσία πολιτικά υπεύθυνη για την κλιμάκωση της καταστολής και την αποδυνάμωση της δημοκρατίας
• Οι φοιτητές και οι πολίτες έχουν το δικαίωμα της ειρηνικής διαμαρτυρίας
• Να διασφαλιστεί η διενέργεια ελεύθερων και δίκαιων εκλογών στη Σερβία
Οι ευρωβουλευτές καταδίκασαν την πόλωση και την κρατική καταστολή και ζήτησαν την διεξαγωγή ανοικτής έρευνας και την αξιολόγηση της κατάστασης από διερευνητική αποστολή
To ψήφισμα που εγκρίθηκε την Τετάρτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τη συνεχιζόμενη πολιτική πόλωση και κρατική καταστολή στη Σερβία ένα χρόνο μετά την τραγωδία του Νόβι Σαντ. Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν ολοκληρωμένες και διαφανείς νομικές διαδικασίες για την προσαγωγή στη δικαιοσύνη των υπευθύνων για την κατάρρευση του σιδηροδρομικού θόλου.
Δικαίωμα διαμαρτυρίας
Στηρίζοντας το δικαίωμα των Σέρβων φοιτητών και πολιτών για ειρηνική διαμαρτυρία, το Κοινοβούλιο ζητά λογοδοσία και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Το θάρρος των πολιτών, η προσήλωση στη μη βία και η συμμετοχή των νέων είναι σημαντικά για την προώθηση της προοπτικής ένταξης της Σερβίας στην ΕΕ, τονίζουν οι ευρωβουλευτές.
Παράλληλα, εξέφρασαν βαθιά ανησυχία για το τεταμένο και πολωμένο κλίμα που τροφοδοτείται από τη ρητορική μίσους, την αντιευρωπαϊκή και φιλορωσική προπαγάνδα και τις εκστρατείες δυσφήμισης που διαδίδονται από αξιωματούχους και από τα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης. Το Κοινοβούλιο υποστηρίζει ότι οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης απέτυχαν κατάφωρα να αντιμετωπίσουν και να συμφιλιωθούν με το παρελθόν της Σερβίας. Πιο συγκεκριμένα, οι ευρωβουλευτές καταγγέλλουν τις παράνομες τακτικές παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του κατασκοπευτικού λογισμικού Pegasus και της χρήσης ακουστικών συσκευών μεγάλης εμβέλειας και δακρυγόνων κατά αμάχων, δηλώνοντας ότι η σερβική ηγεσία είναι πολιτικά υπεύθυνη για την κλιμάκωση της καταστολής, την κανονικοποίηση της βίας και την αποδυνάμωση της δημοκρατίας στη χώρα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε την διεξαγωγή επειγουσών και αμερόληπτων ερευνών σχετικά με καταγγελίες για καταχρήσεις εις βάρος διαδηλωτών, ενώ καταδίκασε επίσης απερίφραστα τις παράνομες συλλήψεις και απελάσεις πολιτών της ΕΕ που εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τους διαμαρτυρόμενους φοιτητές. Το ψήφισμα εκφράζει τη λύπη του για τις λεκτικές επιθέσεις υψηλόβαθμων Σέρβων αξιωματούχων κατά ευρωβουλευτών μετά τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις και απορρίπτει αβάσιμους ισχυρισμούς των σερβικών αρχών που κατηγορούν την ΕΕ ότι τις ενορχηστρώνει.
Διασφάλιση ελεύθερων και δίκαιων εκλογών στη Σερβία
To Κοινοβούλιο σημειώνει ότι οι προηγούμενες εκλογές διεξήχθησαν υπό άδικες συνθήκες που αμαυρώθηκαν από πιέσεις στους ψηφοφόρους και εξαγορά ψήφων και ζητά την άμεση και πλήρη εφαρμογή των συστάσεων του ΟΑΣΕ για τη διασφάλιση ελεύθερων και δίκαιων εκλογών στη Σερβία, συμπεριλαμβανομένων ανεξάρτητων ελέγχων των εκλογικών καταλόγων και ισότιμης πρόσβασης στα μέσα ενημέρωσης για όλους τους πολιτικούς φορείς. Το Κοινοβούλιο υπογραμμίζει τη σταθερή προσήλωσή του στην προοπτική προσχώρησης της Σερβίας στην ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι η χώρα θα έχει σημειώσει μετρήσιμη πρόοδο όσον αφορά τον σεβασμό της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, καθώς και την πλήρη ευθυγράμμιση με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν από υψηλόβαθμους αξιωματούχους της ΕΕ να μην προβούν σε αβάσιμες δηλώσεις επαινώντας τις μεταρρυθμιστικές διαδικασίες στη Σερβία και καλωσορίζουν τον νέο τόνο της προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στη Σερβία, ο οποίος «αντικατοπτρίζει μια ακριβέστερη αξιολόγηση των υποκείμενων προβλημάτων της Σερβίας και των αρνητικών επιδόσεων όσον αφορά τις θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις».
Το ψήφισμα στηρίζει την ταχεία ανάπτυξη μιας διερευνητικής αποστολής της ΕΕ στη Σερβία, με τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την επιτόπια αξιολόγηση της κατάστασης, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης της δημοκρατίας, των συνεχιζόμενων διαδηλώσεων και την καταστολή των συμμετεχόντων σε αυτές.
Το ψήφισμα εγκρίθηκε με 457 ψήφους υπέρ, 103 κατά και 72 αποχές.