• Διασφάλιση θεμιτού ανταγωνισμού μέσω ίσων ευκαιριών μεταξύ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά
• Εάν οι ξένες επιδοτήσεις στρεβλώνουν την αγορά, μπορούν να εφαρμοστούν μέτρα για την αποκατάσταση της ισορροπίας
• Γενικός στόχος της ΕΕ η βελτίωση πολυμερών λύσεων σε περιπτώσεις επιδοτήσεων που στρεβλώνουν την αγορά
Ο νέος κανονισμός, που εγκρίθηκε με 598 ψήφους υπέρ, 5 κατά και 9 αποχές, επιτρέπει στην Επιτροπή να διερευνά επιδοτήσεις που χορηγούνται από δημόσιες αρχές τρίτων χωρών σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ. Ο κανονισμός διορθώνει ένα μακροχρόνιο νομικό κενό, καθώς κανένα καθεστώς δεν ρυθμίζει επί του παρόντος τη στήριξη που χορηγείται από τρίτες χώρες, ενώ οι χώρες της ΕΕ δεσμεύονται από αυστηρούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.
Εάν διαπιστωθεί ότι οι επιδοτήσεις προκαλούν στρέβλωση της αγοράς, η Επιτροπή μπορεί να εφαρμόσει μέτρα για την αντιμετώπισή του φαινομένου και να αποκλείσει τις εταιρείες που επωφελούνται, για παράδειγμα, από δάνεια μηδενικού επιτοκίου, χρηματοδότηση κάτω του κόστους, προτιμησιακή φορολογική μεταχείριση ή άμεσες κρατικές επιχορηγήσεις, καθώς και να εξασφαλίσει ότι δε θα υπερτερούν των ανταγωνιστών τους από την ΕΕ σε διαδικασίες συγχωνεύσεων, εξαγορών ή δημόσιων συμβάσεων.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι εταιρείες θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τυχόν συγχωνεύσεις και εξαγορές εάν ένα από τα εμπλεκόμενα μέρη έχει κύκλο εργασιών στην ΕΕ τουλάχιστον 500 εκ. ευρώ και υπάρχει ξένη χρηματοδοτική συνεισφορά ύψους τουλάχιστον 50 εκ. ευρώ. Η Επιτροπή θα διερευνήσει επίσης τις προσκλήσεις υποβολής προσφορών σε δημόσιες συμβάσεις εάν η αξία μιας σύμβασης είναι τουλάχιστον 250 εκ. ευρώ.
Μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα
Οι διαπραγματευτές του ΕΚ βελτίωσαν την αποτελεσματικότητα της ΕΕ στον τομέα αυτό, ζητώντας ξεκάθαρα να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού κρατικές υπηρεσίες που επιδοτούνται συχνά. Περιόρισαν επίσης το διάστημα το οποίο η Επιτροπή θα έχει στη διάθεσή της για να διεξάγει έρευνες στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων και διασφάλισαν την παροχή, σε κράτη μέλη, εταιρείες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, ειδικών διόδων ώστε να ενημερώνουν την Επιτροπή για τυχόν επιχορηγήσεις που στρεβλώνουν την αγορά.
Κατευθυντήριες γραμμές, πολυμερείς λύσεις
Οι ευρωβουλευτές βελτίωσαν επίσης την νομική διαφάνεια, υποχρεώνοντας την Επιτροπή να κοινοποιεί κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο αξιολογεί τον στρεβλωτικό χαρακτήρα ξένων επιδοτήσεων και κρίνει το αποτέλεσμα μιας επιδότησης στην αγορά σε σχέση με τα δυνητικά οφέλη της. Διασφάλισαν επίσης ότι οι εταιρείες μπορούν να ζητούν τη γνώμη της Επιτροπής για να επαληθεύουν αν πρέπει να δημοσιοποιούν τις επιδοτήσεις που λαμβάνουν.
Συνολικά, στόχος της ΕΕ είναι η βελτίωση των πολυμερών κανόνων για τις επιδοτήσεις. Ως εκ τούτου, μόλις οι ισοδύναμοι πολυμερείς κανόνες καταστήσουν περιττό το νέο εργαλείο, ο κανονισμός μπορεί να καταργηθεί.
Δηλώσεις
«Σήμερα κάνουμε ένα βήμα πιο κοντά για να τερματίσουμε επιτέλους την έλλειψη κανόνων που δεν ευνοεί καθόλου τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, οι οποίες υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο των επιδοτήσεων, σε αντίθεση με τους ξένους ανταγωνιστές τους που έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση στα πορτοφόλια τρίτων χωρών. Ο κανονισμός αυτός, με τις δυνατότητές του για διάλογο με τρίτες χώρες που ενισχύθηκαν από το Κοινοβούλιο, είναι ένα ακόμη βέλος στη φαρέτρα της Επιτροπής για την αναχαίτιση της διόγκωσης του παγκόσμιου άτυπου αγώνα για την παροχή επιζήμιων επιδοτήσεων. Η αξιοπιστία και η αποτελεσματική εφαρμογή αυτού του νέου εργαλείου εξαρτάται πλέον από το ανθρώπινο δυναμικό που θα αφιερώσουμε – ήρθε η ώρα να αναλάβουμε τις ευθύνες μας», δήλωσε ο εισηγητής Christophe Hansen (ΕΛΚ, Λουξεμβούργο).
Επόμενα βήματα
Μετά την έγκριση του ΕΚ, το Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει επίσημα τη συμφωνία στις 28 Νοεμβρίου. Ο κανονισμός θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Σχετικές πληροφορίες
Η ΕΕ είναι μια ιδιαίτερα ανοικτή οικονομία: είναι ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς συνασπισμούς στον κόσμο, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 16% του παγκόσμιου εμπορίου, και το 2021 έλαβε 117 δισ. ευρώ σε άμεσες ξένες επενδύσεις. Έχει αυξηθεί ο αριθμός των περιπτώσεων στις οποίες οι ξένες επιδοτήσεις φαίνεται ότι διευκόλυναν την εξαγορά επιχειρήσεων της ΕΕ, επηρέασαν τις επενδυτικές αποφάσεις ή νόθευσαν τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών, εις βάρος του θεμιτού ανταγωνισμού.
