· Η ΕΕ πρέπει να έχει δικό της εξοπλισμό και να παρέχει απευθείας βοήθεια στα κράτη μέλη όταν η εθνική επάρκεια φτάνει στα όριά της
· Χρειάζεται κοινοβουλευτική εποπτεία στα ποσά που διατίθενται για πρόληψη, ετοιμότητα και αντιμετώπιση
· Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ξεκινήσουν επειγόντως ώστε το νέο σύστημα να μπορεί να λειτουργήσει το 2021
Το ΕΚ ζητά την ενίσχυση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας για να ανταποκρίνεται καλύτερα σε μεγάλης κλίμακας έκτακτες καταστάσεις όπως αυτή του COVID-19.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας έχει υποστηρίξει τα κράτη μέλη για να σωθούν ζωές, και κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19, συντονίζοντας και παρέχοντας βοήθεια στις εθνικές προσπάθειες πολιτικής προστασίας. Ιατροφαρμακευτικές προμήθειες όπως αναπνευστήρες, ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός, αναλώσιμα εργαστηρίων, εμβόλια και θεραπείες, έχουν παρασχεθεί μέσω του rescEUπροκειμένου να ενισχυθούν οι εθνικές υπηρεσίες υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ωστόσο, η πανδημία κατέδειξε ότι όταν πολλά κράτη μέλη πλήττονται ταυτόχρονα από την ίδια έκτακτη ανάγκη, ο υφιστάμενος τρόπος διαχείριση κρίσεων ενέχει περιορισμούς. Το ΕΚ θέλει ως εκ τούτου να ενδυναμωθεί ο ρόλος της ΕΕ μέσω του rescEU και να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη δεν θα αφεθούν στην τύχη τους, βασιζόμενα μόνο στον δικό τους εξοπλισμό και εθελοντική βοήθεια στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τέτοιας κλίμακας έκτακτες καταστάσεις.
Χρειάζεται περισσότερη και πιο διαφανής χρηματοδότηση
Κατά τη διάρκεια των τρεχουσών διαπραγματεύσεων για το ταμείο ανάκαμψης και τον Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, το ΕΚ στηρίζει μια σημαντική αύξηση του ποσού που προτείνει η Επιτροπή να διατεθεί για το σκοπό αυτό.
Το ΕΚ ζητά ωστόσο τη διάθεση ενός αρκετά υψηλότερου ποσοστού των σχετικών κονδυλίων για την ετοιμότητα, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς νέου απαραίτητου εξοπλισμού, υλικού και πόρων για το rescEU, ώστε να είναι σε θέση να βοηθήσει καλύτερα τα κράτη μέλη όταν η εθνική επάρκεια φτάνει στα όριά της. Το γεγονός αυτό θα καθιστούσε δυνατή μια άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε έκτακτες καταστάσεις μεγάλης κλίμακας ή σε άλλες καταστάσεις που συμβαίνουν σπάνια αλλά που έχουν μεγάλο αντίκτυπο, συμπεριλαμβανομένων έκτακτων καταστάσεων στον τομέα της υγείας όπως αυτή του COVID-19.
Για να είναι περισσότερο διαφανής η ευρωπαϊκή χρήση πόρων, οι ευρωβουλευτές θέλουν να αποσαφηνιστεί ο τρόπος με τον οποίο κατανέμονται τα ποσά στους τρεις πυλώνες του μηχανισμού – πρόληψη, ετοιμότητα και αντιμετώπιση.
Δήλωση του εισηγητή
Μετά το πέρας της ψηφοφορίας, ο εισηγητής Νίκος Ανδρουλάκης (Σοσιαλιστές, Ελλάδα) δήλωσε τα εξής: «Χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη στην ΕΕ. Με τις προτάσεις μας προστατεύουμε και βοηθάμε καλύτερα τους Ευρωπαίους πολίτες, ανεξαρτήτως του κράτους μέλους διαμονής τους, καθώς αυξάνουμε τη συγχρηματοδότηση στο 100%, βελτιώνουμε τις δράσεις πρόληψης και δίνουμε τη δυνατότητα στην Επιτροπή να αποκτήσει, να ενοικιάσει ή να μισθώσει τον απαραίτητο εξοπλισμό. Το ΕΚ είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις. Θέλουμε ο Μηχανισμός να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει όχι μόνο ένα πιθανό δεύτερο κύμα της πανδημίας ή δασικές πυρκαγιές, αλλά οποιαδήποτε άλλη φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή στο μέλλον».
Επόμενα βήματα
Η έκθεση υιοθετήθηκε στην ολομέλεια με 617 ψήφους υπέρ, 52 κατά, και 23 αποχές. Το ΕΚ είναι τώρα έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη ώστε η ενίσχυση του μηχανισμού να τεθεί σε ισχύ μέχρι τον Ιανουάριο του 2021.
Σχετικές πληροφορίες
Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας δημιουργήθηκε το 2013, αρχικά για την ενίσχυση της συνεργασίας με σκοπό να βελτιωθεί η πρόληψη, η ετοιμότητα και η αντιμετώπιση καταστροφών. Όταν το μέγεθος μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης ξεπερνά την ικανότητα μίας χώρας να ανταποκριθεί, τότε η χώρα αυτή μπορεί εθελοντικά να ζητήσει βοήθεια από άλλες χώρες μέσω του Μηχανισμού.
Το 2019 δημιουργήθηκε το rescEU για να δώσει τη δυνατότητα στην ΕΕ να συνδράμει απευθείας τα κράτη μέλη που πλήττονται από καταστροφές. Τα πυροσβεστικά αεροπλάνα και ελικόπτερα που διαθέτει έχουν υποστηρίξει τις χώρες της ΕΕ στη διάσωση ζωών εν μέσω σεισμών, τυφώνων, πλημμυρών και δασικών πυρκαγιών. Βοήθησε επίσης στην εκκένωση πολιτών, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 75.000 Ευρωπαίων κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19.
