• Οι περισσότερες εκπομπές μεθανίου προέρχονται από τους τομείς της γεωργίας, των αποβλήτων και της ενέργειας
• Η μείωση των εκπομπών μεθανίου είναι ο πλέον οικονομικά αποδοτικός τρόπος για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
• Απαιτείται παγκόσμια συμφωνία για το μεθάνιο στην COP26
Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε σήμερα την έκθεσή της σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου με 61 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 7 αποχές.
Το σχέδιο έκθεσης καλεί την Επιτροπή να προτείνει νέο νόμο με δεσμευτικά μέτρα και στόχους μείωσης του μεθανίου, ο οποίος θα καλύπτει όλους τους τομείς για τη σημαντική μείωση των εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ έως το 2030, σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού. Ζητά επίσης μια δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το μεθάνιο κατά τη σύνοδο της COP26 στη Γλασκόβη.
Υπογραμμίζει ακόμη ότι η μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου αποτελεί μία από τις πλέον αποδοτικές από πλευράς κόστους στρατηγικές για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής, με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και προστασία της υγείας των πολιτών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το μεθάνιο συμβάλλει επίσης στον σχηματισμό όζοντος, το οποίο είναι ένας ισχυρός τοπικός ατμοσφαιρικός ρύπος που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας.
Οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας επιτροπή ζητούν υποχρεωτική παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση (MRV) για όλους τους τομείς εκπομπών μεθανίου, καθώς και υποχρεωτικά προγράμματα εντοπισμού και επισκευής διαρροών (LDAR), τα οποία θα καλύπτουν ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού στους τομείς της ενέργειας και των πετροχημικών.
Γεωργία
Παρά τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 22% μεταξύ 1990 και 2018 στην ΕΕ των 28, η γεωργία αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μερίδιο ανθρωπογενών πηγών εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ και ενέχει το δεύτερο υψηλότερο συνολικό δυναμικό μείωσης των εκπομπών μεθανίου σε οποιονδήποτε τομέα. Οι εκπομπές οφείλονται κυρίως στον αριθμό των ζώων, ιδίως των μηρυκαστικών.
Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να θεσπίσουν αποτελεσματικά και βιώσιμα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των εκπομπών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα τρόφιμα θα εξακολουθούν να παράγονται στις πλέον περιβαλλοντικά βιώσιμες τοποθεσίες και ότι η παραγωγή δεν θα μεταφερθεί απλώς εκτός της ΕΕ.
Διαχείριση αποβλήτων
Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να θέσει δεσμευτικούς ενωσιακούς στόχους για τα εμπορικά και βιομηχανικά απόβλητα και να προτείνει στόχους για τον περιορισμό της παραγωγής υπολειμματικών αποβλήτων στην αναθεώρηση της οδηγίας για τα απόβλητα και της οδηγίας για την υγειονομική ταφή.
Οι χώροι υγειονομικής ταφής είναι ο πλέον ρυπογόνος τρόπος για τη διαχείριση των αποβλήτων όσον αφορά τόσο τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου όσο και άλλους ρύπους στην ατμόσφαιρα, το έδαφος και τα ύδατα. Επιθυμούν να ευθυγραμμίσουν την ισχύουσα οδηγία για την υγειονομική ταφή με τους γενικούς στόχους της ΕΕ για το κλίμα και εκφράζουν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι, το 2017, 15 κράτη μέλη δεν τήρησαν πλήρως την υποχρέωση που προβλέπεται στην οδηγία για την επεξεργασία των αποβλήτων πριν από την υγειονομική ταφή.
Ενέργεια
Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν τη σταδιακή κατάργηση όλων των ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 το αργότερο. Δεδομένου ότι πάνω από το 80% του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που καταναλώνονται στην ΕΕ προέρχεται από εισαγωγές, οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να θέσει ως προϋπόθεση για όλες τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων τη συμμόρφωσή τους με τους σχετικούς κανονισμούς της ΕΕ που αφορούν με τις εκπομπές μεθανίου. Οι προσπάθειες εντοπισμού διαρροών θα πρέπει να ενισχυθούν με αυστηρή τήρηση αρχείων και απαίτηση για την επισκευή πιθανών διαρροών εντός σαφώς καθορισμένου χρονικού διαστήματος.
Δηλώσεις
Μετά την ψηφοφορία, η εισηγήτρια Μαρία Σπυράκη (ΕΛΚ, Ελλάδα) δήλωσε: «Με τις καταστροφικές συνέπειες των πρωτοφανών πλημμυρών του φετινού καλοκαιριού και των δασικών πυρκαγιών να μην έχουν ακόμη αξιολογηθεί, πρέπει να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτουν οι ακραίες καιρικές συνθήκες. Χρειαζόμαστε μια νίκη, και μάλιστα γρήγορα, στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Πρέπει να δράσουμε αμέσως και με απτά αποτελέσματα όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την προστασία των ανθρώπων μας και του πλανήτη σήμερα και στο μέλλον. Με τον καθορισμό δεσμευτικών στόχων για τη μείωση του μεθανίου, η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην προσπάθεια του υπόλοιπου κόσμου να πράξει το ίδιο.»
Επόμενα βήματα
Η έκθεση αναμένεται να τεθεί σε ψηφοφορία κατά τη σύνοδο ολομέλειας στις 18-21 Οκτωβρίου 2021 στο Στρασβούργο.
Σχετικές πληροφορίες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τη στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου στις 14 Οκτωβρίου 2020. Το μεθάνιο είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παράγοντας κλιματικής αλλαγής μετά το διοξείδιο του άνθρακα (CO2), αντιπροσωπεύοντας στην Ευρώπη το 10% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι τομείς της γεωργίας, των αποβλήτων και της ενέργειας ευθύνονται για το 53%, το 26% και το 19% αντίστοιχα των εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.
