Χιλιάδες μετανάστες και αιτούντες άσυλο έχουν εισέλθει στην Ελλάδα, μέσω των τουρκικών συνόρων, καθώς πριν από περίπου μια εβδομάδα ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ζήτησε την αναθεώρηση της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας του 2016 για το προσφυγικό, ανοίγοντας τα σύνορα της Τουρκίας με την Ευρώπη. Βάσει των όρων της συμφωνίας, η ΕΕ είχε δεσμευτεί να παράσχει ποσό ύψους 6 δισ. ευρώ στην Τουρκία, με αντάλλαγμα τη συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών.
Την Τρίτη, οι ευρωβουλευτές συζήτησαν την τρέχουσα κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα και την κοινή απάντηση της ΕΕ με την Ίλβα Γιόχανσον, Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων, και την Νικολίνα Μπρνατς, εκπρόσωπο της Κροατικής Προεδρίας.
“Τις τελευταίες μέρες, είδαμε την πολύ επικίνδυνη στάση του προέδρου της Τουρκίας, ο οποίος χρησιμοποιεί ευάλωτους ανθρώπους για να επωφεληθεί ο ίδιος και η πολιτική του”, δήλωσε η Ιράτχε Γκαρσία Πέρεζ (S&D, Ισπανία).
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ (EPP, Γερμανία) ζήτησε τη διεξαγωγή διαλόγου με την Τουρκία και την “αποκλιμάκωση της κατάστασης στα ελληνοτουρκικά σύνορα”.H Επίτροπος Γιόχανσον συμφώνησε: “Πρέπει να συνεχίσουμε τον διάλογό μας. Πρέπει να αποκλιμακώσουμε την ρητορική και την αυξημένη ένταση, και να προσπαθήσουμε να βρούμε διόδους συνεργασίας με την Τουρκία. Οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία παραμένουν ανοιχτοί και ενεργοί”.
Ορισμένοι ευρωβουλευτές δήλωσαν ότι η ΕΕ πρέπει να χρησιμοποιήσει την τρέχουσα κατάσταση για να επαναφέρει την μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου στην ημερήσια διάταξη της ΕΕ. Άλλοι τόνισαν την ανάγκη αναθεώρησης της συμφωνίας με την Τουρκία.
“Προσδοκούμε ότι η Τουρκία θα εξακολουθήσει να εφαρμόζει την κοινή συμφωνία του 2016”, δήλωσε η Μπρνατς, αναγνωρίζοντας ότι “η τρέχουσα κατάσταση στα εξωτερικά μας σύνορα δεν είναι αποδεκτή”.
H Επίτροπος Γιόχανσον τόνισε, επίσης, ότι η τρέχουσα συμφωνία μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας παραμένει έγκυρη. “Η κατάσταση σύνορα της Τουρκίας με την ΕΕ είναι ανησυχητική. Δεν μπορούμε, ωστόσο, να την συγκρίνουμε με την κατάσταση που επικρατούσε το 2015”, δήλωσε η Επίτροπος, αναφερόμενη στην χρονιά κατά την οποία περισσότεροι από ένα εκατομμύρια αιτούντες άσυλο και μετανάστες έφθασαν στην Ευρώπη.
“Είμαστε πλέον πολύ καλύτερα προετοιμασμένοι για τη διαχείριση της κατάστασης, γιατί γνωρίζουμε καλύτερα τι να περιμένουμε”, ανέφερε η Επίτροπος, σημειώνοντας ότι η ΕΕ έχει ήδη ενισχύσει τις υπηρεσίες της όπως την Ακτοφυλακή της Frontex και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, ενώ παρατηρεί και μεγαλύτερη προθυμία συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών.
Τον Νοέμβριο του 2017, το EK ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ζητούσε την αναθεώρηση των κοινών κανόνων ασύλου, προκειμένου να αυξηθεί η ετοιμότητα της ΕΕ για την υποδοχή μεταναστών και αιτούντων άσυλο και να εξασφαλισθεί μεγαλύτερη αλληλεγγύη και δικαιότερη κατανομή των ευθυνών μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Πέρυσι, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν, επίσης, νέο νόμο για την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.