Στις 17 Φεβρουαρίου το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε την επικαιροποίηση των κανόνων που καθορίζουν τα τέλη που μπορούν να επιβάλλουν τα κράτη μέλη στα βαρέα φορτηγά οχήµατα που χρησιμοποιούν τις οδούς του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών. Οι νέοι κανόνες προβλέπουν τη μετάβαση των οδικών τελών από ένα μοντέλο χρονοεξαρτώμενων χρεώσεων (“βινιέτες”), σε ένα σύστημα με βάση την απόσταση ή τα χιλιόμετρα, ώστε να αντικατοπτρίζονται καλύτερα οι αρχές «ο ρυπαίνων πληρώνει» και «ο χρήστης πληρώνει».
Οι αλλαγές θα εναρμονίσουν τα συστήματα χρέωσης των οδικών τελών σε ολόκληρη την ΕΕ και θα βοηθήσουν στη χρηματοδότηση των οδικών υποδομών, μειώνοντας παράλληλα τα φαινόμενα συμφόρησης και συμβάλλοντας στην επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Οι ευρωβουλευτές της επιτροπής μεταφορών εξασφάλισαν ότι τα κράτη μέλη θα καταργήσουν σταδιακά τις βινιέτες για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα (φορτηγά και λεωφορεία) σε ολόκληρο το κεντρικό δίκτυο ΔΕΔ-Μ εντός οκτώ ετών από την έναρξη ισχύος των νέων κανόνων, και θα αρχίσουν να εφαρμόζουν διόδια (τέλη βάσει απόστασης).
Ενδέχεται, ωστόσο, να επιτραπούν ορισμένες εξαιρέσεις και τα κράτη μέλη θα εξακολουθούν να είναι σε θέση να διατηρούν βινιέτες για συγκεκριμένα τμήματα αυτού του δικτύου.
Άλλες αλλαγές:
– Τα οδικά τέλη για φορτηγά και ελαφρά επαγγελματικά οχήματα θα ποικίλλουν ανάλογα με τις εκπομπές CO2 ή/και τις περιβαλλοντικές επιδόσεις του οχήματος, ώστε να ενθαρρύνεται η χρήση πιο φιλικών προς το περιβάλλον οχημάτων.
– Οι κανόνες για τα τέλη θα επεκταθούν ώστε να συμπεριλάβουν όχι μόνο τα βαρέα φορτηγά οχήματα άνω των 12 τόνων, αλλά όλα τα φορτηγά, λεωφορεία, επιβατικά αυτοκίνητα και ημιφορτηγά. Εάν οι χώρες της ΕΕ επιλέξουν να χρεώνουν αυτές τις κατηγορίες οχημάτων, θα μπορούν να χρησιμοποιούν συστήματα διοδίων ή “βινιέτας”.
– Θα εισαχθούν ανώτατα όρια τιμών για βραχυπρόθεσμες “βινιέτες” για τα επιβατικά οχήματα. Θα διατίθενται επίσης μονοήμερες «βινιέτες» για τους διερχόμενους ταξιδιώτες.
– Υπάρχει δυνατότητα επιβολής τέλους κυκλοφοριακής συμφόρησης σε όλα τα οχήματα, τα έσοδα του οποίου θα χρησιμοποιηθούν για την επίλυση του προβλήματος συμφόρησης.
Τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να εφαρμόζουν διαφορετικές χρεώσεις σε διαφορετικές κατηγορίες οχημάτων – μπορούν για παράδειγμα να αποφασίσουν να μην επιβάλλουν καθόλου χρεώσεις σε λεωφορεία.
Σε περίπτωση που οι οδικές μεταφορές συμπεριληφθούν σε μελλοντικό μηχανισμό τιμολόγησης άνθρακα, οι κανόνες θα παύσουν να ισχύουν, προκειμένου να αποφευχθεί η διπλή χρέωση.
Ιστορικό και επόμενα βήματα
Οι χώρες της ΕΕ θα αποφασίσουν εάν θα εισάγουν ή όχι την οδική χρέωση. Σε περίπτωση που το επιλέξουν, θα πρέπει να εφαρμόσουν τους νέους κανόνες προκειμένου να εξαλειφθούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στις οδικές μεταφορές.
Επίσης θα έχουν στη διάθεση τους δυο χρόνια για να προετοιμαστούν για την εφαρμογή των νέων κανόνων.