Ψηφιακό χάσμα συνεχίζει να χωρίζει τον πλανήτη, αφού ακόμη και σήμερα, σε μια εποχή όπου η συνδεσιμότητα εξελίσσεται σε βασικό αγαθό για την επιβίωση, περισσότερο από το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού παραμένει εκτός σύνδεσης. Για την ακρίβεια, το 37% του πληθυσμού της γης ή 2,9 δισ. άνθρωποι ανά τον κόσμο δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ το Διαδίκτυο.
Ο αριθμός των πολιτών, που κάνει χρήση Internet, εκτοξεύθηκε το 2021 – εν μέσω πανδημικής κρίσης – στα 4,9 δισ. άτομα, από 4,1 δισ. το 2019. Πρακτικά 780 εκατ. άνθρωποι μπήκαν στο Διαδίκτυο το 2021, με τον ψηφιακό πληθυσμό του πλανήτη να αυξάνεται κατά 17%.
Το δε 2020, την πρώτη χρονιά της πανδημίας, οι χρήστες του Internet αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 10%. Παρά τα καλά νέα για την αύξηση της παγκόσμιας συνδεσιμότητας, οι ψηφιακές ανισότητες παραμένουν σε όλο τον κόσμο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (International Telecommunication Union-ITU, παρά την “ενίσχυση συνδεσιμότητας λόγω COVID-19”, 2,9 δισ. άνθρωποι, κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ζουν σε ψηφιακό σκοτάδι. Από τα 2,9 δισ. πολίτες που εξακολουθούν να βρίσκονται εκτός σύνδεσης, το 96% ζει σε αναπτυσσόμενες χώρες.
Ωστόσο, ακόμη και μεταξύ των 4,9 δισ. πολιτών, που έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο, αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια συνδέονται σπάνια, μέσω κοινών συσκευών ή χρησιμοποιώντας ταχύτητες συνδεσιμότητας που περιορίζουν σημαντικά τη χρησιμότητα της σύνδεσης τους.
Μακρύς ο δρόμος
Η έκδοση “Facts and Figures 2021”, η ετήσια επισκόπηση της ITU – του φορέα του ΟΗΕ που ασχολείται με τις ΤΠΕ – για την κατάσταση της ψηφιακής συνδεσιμότητας παγκοσμίως, δείχνει ότι ο αριθμός των χρηστών του Διαδικτύου παγκοσμίως αυξάνεται κατά περισσότερο από 10% ετησίως στον καιρό της πανδημίας. Πρόκειται μακράν για τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση σε επίπεδο δεκαετίας.
“Ενώ σχεδόν τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν σήμερα δυνατότητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, ώστε να μπουν όλοι οι πολίτες στον ψηφιακό κόσμο”, σχολίασε ο Γενικός Γραμματέας της ITU Houlin Zhao.
Η ισχυρή ανάπτυξη της συνδεσιμότητας τη διετία 2019-2021 οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αυξήσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου η διείσδυση του Διαδικτύου αυξήθηκε περισσότερο από 13%. Αλλά και στα 46 κράτη, που έχουν χαρακτηριστεί από τον ΟΗΕ ως λιγότερο ανεπτυγμένα, η μέση αύξηση ξεπέρασε το 20%.
“Ωστόσο, ένα τεράστιο “χάσμα συνδεσιμότητας” παραμένει στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, όπου σχεδόν τα ¾ των ανθρώπων δεν έχουν συνδεθεί ποτέ στο Διαδίκτυο. Ειδικά οι γυναίκες σε αυτές τις χώρες παραμένουν ψηφιακά περιθωριοποιημένες, με περίπου τέσσερις στις πέντε να παραμένουν εκτός σύνδεσης”, αναφέρει η ITU.
Ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων
Σε παγκόσμιο επίπεδο, κατά μέσο όρο το 62% των ανδρών χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, σε σύγκριση με το 57% των γυναικών. Το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων έχει μειωθεί σε όλες τις περιοχές του κόσμου και έχει σχεδόν εξαλειφθεί στον ανεπτυγμένο κόσμο: το 89% των ανδρών και το 88% των γυναικών είναι στο Διαδίκτυο.
Εξακολουθεί, όμως, να υφίσταται στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, όπου το 31% των ανδρών σε σύγκριση σε μόλις το 19% των γυναικών χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο. Το χάσμα μεταξύ των φύλων παραμένει ιδιαίτερα έντονο στην Αφρική: το 35% των ανδρών σε σύγκριση με το 24% των γυναικών είναι online, αλλά και στα Αραβικά κράτη, όπου τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 68% και 56%.
Σε σκοτάδι οι αγροτικές περιοχές
Το χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου, αν και λιγότερο σοβαρό στις ανεπτυγμένες χώρες, παραμένει μια σημαντική πρόκληση για την ψηφιακή συνδεσιμότητα στον υπόλοιπο κόσμο.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι άνθρωποι στις αστικές περιοχές έχουν διπλάσιες πιθανότητες να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο από εκείνους στις αγροτικές περιοχές (76% συγκριτικά με το 39% στις αγροτικές περιοχές).
Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, το χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου φαίνεται αμελητέο ως προς τη χρήση του Διαδικτύου (με το 89% των ανθρώπων στις αστικές περιοχές να έχουν χρησιμοποιήσει το Διαδίκτυο τους τελευταίους τρεις μήνες, σε σύγκριση με το 85% στις αγροτικές περιοχές). Στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι άνθρωποι στις αστικές περιοχές έχουν διπλάσιες πιθανότητες να χρησιμοποιήσουν το Διαδίκτυο από εκείνους στις αγροτικές περιοχές: 72% στις αστικές περιοχές σε σύγκριση με 34% στις αγροτικές.
Χάσμα γενεών
Ένα ψηφιακό χάσμα γενεών είναι εμφανές σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Κατά μέσο όρο, το 71% του παγκόσμιου πληθυσμού ηλικίας 15-24 ετών χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, σε σύγκριση με 57% όλων των άλλων ηλικιακών ομάδων.
Αυτό το χάσμα γενεών αντικατοπτρίζεται σε όλες τις περιφέρειες. Είναι, ωστόσο, πιο έντονο στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές του κόσμου, όπου συνδέεται το 34% των νέων σε σύγκριση με μόνο το 22% του υπόλοιπου πληθυσμού.
