Περιοδική φωτογραφική Έκθεση: Στιγμιότυπα κατακτητών 1941-1944

Η συλλογή Ασσαέλ/ Occupiers’ Snapshots 1941 1944. The Assael Collection

Η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης και το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης παρουσιάζουν την έκθεση Στιγμιότυπα κατακτητών 1941-1944. Η συλλογή Ασσαέλ στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αγίου Μηνά 11.

Η έκθεση, με στόχο την ανάδειξη της ιστορίας της κατοχικής περιόδου στην πόλη της Θεσσαλονίκης μέσα από αδημοσίευτα ιστορικά τεκμήρια και, συγκεκριμένα, μέσα από φωτογραφίες Γερμανών στρατιωτών κατά την περίοδο της Κατοχής φωτίζει αθέατες όψεις της Τοπικής Ιστορίας.

Οι επισκέπτες και οι επισκέπτριες θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στη Θεσσαλονίκη της Κατοχής και να γνωρίσουν άγνωστες πτυχές του παρελθόντος μέσω του σπάνιου φωτογραφικού υλικού. Τα τεκμήρια της έκθεσης προέρχονται από το εξαιρετικά πλούσιο αρχείο του συλλέκτη και ερευνητή Ανδρέα Ασσαέλ. Το προσωπικό αρχείο του Ασσαέλ διαφέρει από τις υπόλοιπες συλλογές κατοχικών φωτογραφιών. Στην έκθεση παρουσιάζονται ολόκληρα τα ιδιωτικά λευκώματα και τα φωτογραφικά σετ Γερμανών κατακτητών της Θεσσαλονίκης. Οι κάτοχοι των άλμπουμ δεν είναι ανώνυμοι στρατιώτες, αλλά στρατιώτες που υπηρέτησαν το ναζιστικό καθεστώς, που αυτοσυστήνονται μέσω των αναμνηστικών φωτογραφιών. Έχοντας στην κατοχή του επίσημα και προσωπικά έγγραφά τους ο Ασσαέλ συνέβαλε στην ανάδειξη των προσώπων που κρύβονται πίσω από τον φωτογραφικό φακό. Ως αυτόπτες μάρτυρες της πολύμορφης βαρβαρότητας εναντίον του χριστιανικού πληθυσμού και κυρίως, των Θεσσαλονικέων Εβραίων, οι κατακτητές απαθανάτισαν συγκρουσιακά γεγονότα, όπως ο μεγάλος λιμός στη Θεσσαλονίκη και τα γεγονότα του Μαύρου Σαββάτου στην Πλατεία Ελευθερίας.

Η οικογένεια Ασσαέλ είναι  μία από τις εβραϊκές οικογένειες που κρύφτηκε με όλα τα μέλη της μαζί και σώθηκε μέσα στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη. Η ιστορία του Φρέντυ, ο οποίος το Μαύρο Σάββατο ξυλοκοπήθηκε με βαναυσότητα από τον Έλληνα χριστιανό δωσίλογο Λάσκαρη Παπαναούμ, ξετυλίγεται μέσα από τις εικόνες, και κυρίως, μέσω της αφήγησης του γιου του, Ανδρέα Ασσαέλ. Αν μπορούσαμε να συνοψίσουμε την ιδιαιτερότητα της συλλογής του Ανδρέα Ασσαέλ σε μία λέξη αυτή θα ήταν η έννοια της «επιστροφής». Επιστροφής καθώς η συλλογή «επέστρεψε» στον απόγονο ενός από τους πρωταγωνιστές αυτής της σκοτεινής μνήμης για την πόλη και μέσα από αυτόν στον τόπο και στην ευρύτερη κοινότητα της πόλης, την οποία αφορά, φωτίζοντας επώδυνα θέματα μέσω της μικροϊστορίας και συνιστώντας μία σπάνια μαρτυρία με την οποία διερευνούμε το διαγενεακό τραύμα και την τραυματική μνήμη της Γερμανικής Κατοχής.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου και ώρα 18:00 στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τα τέλη Αυγούστου 2025 και θα πλαισιωθεί με την επιστημονική εσπερίδα που θα πραγματοποιηθεί στο MOMus Μουσείο Φωτογραφίας στις 12/12/2024 στις 18:00. Θα πραγματοποιούνται εκπαιδευτικές ξεναγήσεις για σχολεία.

H έκθεση υλοποιήθηκε με την οικονομική στήριξη του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον και με την υποστήριξη του ΜΟΜus Μουσείου Φωτογραφίας.

Διάρκεια: 11/12/2024 – 31/8/2025

Ωράριο: Δευτέρα – Παρασκευή 9:00 – 14:00 & Τετάρτη 17:00-20:00, Κυριακή 10:00 – 14:00