Η πρόκληση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου για περιοχές όπως αυτήν της Πιερίας και ειδικά του Δήμου Δίου-Ολύμπου είναι η βιώσιμη ανάπτυξη ειδικά για τις παραλιακές περιοχές οι οποίες δέχονται τις μεγαλύτερες αναπτυξιακές και περιβαλλοντικές πιέσεις, καθώς εκεί παρατηρείται και η μεγαλύτερη ζήτηση για ακίνητα και απαντάται η μεγαλύτερη υπερδόμηση και αυθαίρετη δόμηση.
Υπάρχει ανάγκη για οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και ακόμα περισσότερο της δόμησης ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες για α’ και β’ κατοικία αλλά και για να πετύχουμε μία βιώσιμη ανάπτυξη που θα σέβεται το περιβάλλον και την ιστορικότητα του τόπου μέσα στον οποίο ζούμε.
Η περιοχή του Δήμου Δίου-Ολύμπου είναι μια πολύ ιδιαίτερη περιοχή χωροταξικά. Μέσα σε μια πολύ μικρή έκταση από τον Πλαταμώνα και την Λεπτοκαρυά μέχρι το Λιτόχωρο μπορούμε να βρούμε κάθε είδους χρήσεις γης. Από την α’ και β’ κατοικία, την αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό, τις δασικές εκτάσεις, την βιοτεχνία μέχρι νταμάρια χαλικιού, ταφή απορριμάτων και πεδίο βολής αρμάτων!
Η ανάγκη για οργάνωση της ανάπτυξης στην συγκεκριμένη περιοχή δεν την διαπιστώνει κάποιος μόνο δια γυμνού οφθαλμού. Προβλέπεται και από το Χωροταξικό Πλαίσιο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας καθώς και από άλλα συναφή κείμενα, όπως επίσης και οι περιβαλλοντικές προκλήσεις που απαντώνται στην συγκεκριμένη περιοχή όπως η επάρκεια του νερού που επίσης υπεραντλείται για αγροτικούς και τουριστικούς λόγους.
Αυθόρμητα η περιοχή του Δήμου Δίου-Ολύμπου έχει πάρει μια αναπτυξιακή κατεύθυνση που σχετίζεται με την Αγροτική Παραγωγή, τον Τουρισμό αλλά και τον Πολιτισμό και το Περιβάλλον, κάτι που το επιβάλλει ο Όλυμπος και τα μνημεία πολιτισμού που υπάρχουν στον χώρο αυτό (Δίον, Λείβηθρα, Κάστρο Πλαταμώνα, Παραδοσιακοί Οικισμοί κλπ).
Είναι λοιπόν σαφές ότι μέσα από ο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο και τις προβλέψεις του πρέπει να διασφαλιστεί μία ανάπτυξη που θα είναι βιώσιμη, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να οργανωθεί ο χώρος με τρόπο που να ικανοποιηθούν στο μέγιστο οι ανάγκες για δόμηση (α’ και β’ κατοικία, τουριστική ανάπτυξη, ξενοδοχεία, καταστήματα κλπ) και παράλληλα να διαφυλαχθεί το φυσικό και ιστορικό περιβάλλον και οι διαθέσιμοι πόροι.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλοι χώροι υποδοχής δόμησης μέσα από οικιστικές περιοχές όπως για παράδειγμα σε περιοχές που ήδη έχουν δημιουργηθεί αυθόρμητες συγκεντρώσεις δόμησης. Τέτοια παραδείγματα είναι η εκτός σχεδίου περιοχή του Πλαταμώνα, η Παραλία Παντελεήμονα, η Πλάκα Λιτοχώρου (παραλιακό Μέτωπο) και περιοχές στην εκτός σχεδίου περιοχή της Λεπτοκαρυάς. Περιοχές που πρέπει να οργανωθούν οικιστικά με ένα τρόπο πρότυπο ώστε να υποδεχθούν τις ανάγκες για α’ και β’ κατοικία αλλά και για τουριστικές επιχειρήσεις. Παράλληλα πρέπει να διασφαλιστεί η ανάγκη για πρόσβαση στις ακτές μέσα από δημιουργία κοινόχρηστων χώρων και μέσα από χρήσεις γης που θα επιτρέπουν την πρόσβαση του κοινού. Μας ικανοποιεί, για παράδειγμα, η εικόνα της πλάκας Λιτοχώρου που σε μεγάλο μέρος του παραλιακού μετώπου υπάρχουν κατοικίες και περιορίζουν την δυνατότητα του κοινού να απολαύσει την ακτή, ή θα έπρεπε να εξετάσουμε χρήσεις όπως ξενοδοχεία, καταστήματα και επιχειρήσεις ώστε να μπορούν να απολαμβάνουν την ακτή όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι;
Είναι επίσης ανάγκη να χωροθετηθούν χρήσεις γης που θα υποδεχθούν εργαστήρια και επαγγέλματα μικρής όχλησης όπως εργαστήρια άρτου και ζαχαροπλαστικής, κάβες ποτών, μάντρες οικοδομικών υλικών, συνεργεία, σιδεράδικα κ.ο.κ. ή και κέντρα διασκέδασης ώστε να φιλοξενηθούν εκεί με έναν οργανωμένο τρόπο επαγγέλματα που χρειάζεται η αγορά της περιοχής.
Παράλληλα, στην περιοχή πέριξ του Ολύμπου να διαφυλαχθεί ο αγροτικός χαρακτήρας με χρήσεις γεωργικές και κτηνοτροφικές (πλην αυτών που θα συγκρούονται με τις χρήσεις του τουρισμού και θα επιβαρύνουν το περιβάλλον) ώστε να διαφυλαχθεί το περιβάλλον και ο παραδοσιακός και ιστορικός χαρακτήρας της περιοχής.
Η περιοχή του Δήμου Δίου-Ολύμπου καλύπτεται στο σύνολό της από θεσμοθετημένες Χρήσεις Γης. Το στοίχημα των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων είναι αφενός μεν να εκσυγχρονίσουν το υπάρχων πλαίσιο. Αφετέρου δε να προσδιορίσουν τις περιοχές οι οποίες θα προορίζονται για οικιστική ανάπτυξη ώστε να συγκεντρωθεί σε συγκεκριμένες θέσεις η ανάγκη για δόμηση (β’ κατοικία, ξενοδοχεία, επιχειρήσεις) με στόχο να σταματήσει η διάχυτη και αυθαίρετη δόμηση στην εκτός σχεδίου περιοχή και να οργανωθεί η ανάπτυξη με τρόπο που θα σέβεται το περιβάλλον και την ιστορικότητα αυτού του τόπου.
Χρήστος Τζιουβάρας
Αγρονόμος – Τοπογράφος Μηχανικός Α.Π.Θ.
Πρώην Περιφερειακός Σύμβουλος Πιερίας
