Παρόλο που τα λιβάδια Ποσειδωνίας είναι προστατευόμενα ως οικότοπος υψηλής προτεραιότητας, καθώς και ιδιαίτερής σημασίας για την υγεία και παραγωγικότητα των θαλασσών μας λίγοι μόνο το γνωρίζουν και ακόμα περισσότεροι είναι όσοι τα αποφεύγουν όταν τα συναντήσουν στα παράκτια νερά. Αξιοσημείωτο είναι ότι αποτελούν σημαντικό σύμμαχό μας για την καταπολέμηση των επιπτώσεων στης κλιματικής αλλαγής, καθώς απορροφούν έως και 35 φορές περισσότερο άνθρακα συγκριτικά με τα τροπικά δάση. Περισσότερα από 300 είδη φυκών και 1.000 είδη θαλάσσιων ζώων βρίσκουν καταφύγιο στα λιβάδια. Λόγω του ιδιαίτερα αργού ρυθμού ανάπτυξης τους (6cm/χρόνο), όταν καταστραφεί ένα λιβάδι Ποσειδωνίας στα βαθύτερα νερά μπορεί να χρειαστεί περισσότερα από 100 χρόνια για να ξανασχηματιστεί. Αυτό προσδίδει μεγάλη ευθύνη σε εμάς εδώ στην Ελλάδα, καθώς στα νερά μας επιβιώνουν ακόμα κάποιες από τις μεγαλύτερες εκτάσεις θαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας που έχουν απομείνει στον κόσμο. Και για όσους δεν κατανοούν την σημασία των φυσικών πόρων, να τονίσουμε και την αξία των υπηρεσιών οικοσυστήματος που προσφέρουν στον άνθρωπο τα λιβάδια Ποσειδωνίας, η οποία σύμφωνα με σχετική έρευνα εκτιμάται ότι φτάνει τα € 150.000.000/χλμ2.
Μία από τις καθημερινές μας καταναλωτικές συνήθειες που προκαλούν βαρύ αποτύπωμα στα θαλάσσια οικοσυστήματα και είδη, είναι η ευρεία χρήση των κοινών αντηλιακών. Στην πλειονότητά τους περιέχουν χημικά τα οποία είναι οικοτοξικά για τα θαλάσσια οικοσυστήματα και επιβλαβή για τον άνθρωπο. Για παράδειγμα οι σιλικόνες που περιέχουν κατακάθονται στον πυθμένα και επιβαρύνουν τα είδη που ζουν σε αυτόν, ενώ τα πολλά από τα χημικά φίλτρα που περιέχουν, είναι τοξικά για τη θαλάσσια πανίδα, ενώ επίσης παρεμποδίζουν και την φωτοσύνθεση των θαλάσσιων φυτών.
Μπορούμε να φανταστούμε λοιπόν πόσο σημαντική είναι η επιβάρυνση που προκαλείται στην Ελλάδα που σε μία κανονική χρονιά δέχεται ετησίως 34 εκ. επισκέπτες. Με μία συντηρητική εκτίμηση χρήσης 1 φιάλης αντηλιακού /άτομο, αθροιστικά μαζί με τους Έλληνες υπολογίζεται ότι καταναλώνονται τουλάχιστον 11.000m3 (4.000 τόνοι) αντηλιακού/ έτος, σημαντικό μέρος των οποίων καταλήγει στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Αναλογιζόμαστε λοιπόν τις δραματικές επιπτώσεις που αυτό προκαλεί στη θαλάσσια ζωή.
Στόχος μας είναι να βλέπουμε ολοένα και περισσότερα προϊόντα να αλλάζουν προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και ολοένα και περισσότερους πολίτες να κάνουν συνειδητοποιημένες επιλογές για να μειώνουν το αποτύπωμα που προκαλεί η καθημερινή τους ζωή στο φυσικό περιβάλλον.
Για το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος
Αναστασία Μήλιου
