Καθαρή ενέργεια, το κλειδί για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη
Η ανανέωση των πηγών ενέργειας και η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ενεργειακού συστήματος είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη μιας κλιματικά ουδέτερης Ευρώπης κι ενός καθαρότερου πλανήτη, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η πράσινη μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας πρέπει να συνοδευτεί από τη βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών σε καθαρή, προσιτή και ασφαλή ενέργεια.
Η ΕΕ αντιμετωπίζει σημαντική πρόκληση, καθώς η ενεργειακή της παραγωγή και κατανάλωση αντιπροσώπευε το 75% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ το 2018 και εξακολουθεί να βασίζεται σε εισαγωγές για το 58% της κατανάλωσης ενέργειας, κυρίως πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Τον Ιούλιο του 2020, η Επιτροπή πρότεινε μια στρατηγική για το υδρογόνο για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη, με στόχο την επιτάχυνση της ανάπτυξης της παραγωγής καθαρής ενέργειας από υδρογόνο και τη διασφάλιση του κεντρικού της ρόλου στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050.
Το υδρογόνο παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;
Υπάρχουν διάφορα είδη υδρογόνου, που κατηγοριοποιούνται βάσει της διαδικασίας παραγωγής και των συνακόλουθων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το καθαρό υδρογόνο (“ανανεώσιμο υδρογόνο” ή “πράσινο υδρογόνο”) παράγεται μέσα από την ηλεκτρόλυση του νερού και τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και δεν εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου κατά την παραγωγή του.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν τη σημασία της ταξινόμησης των διαφορετικών ειδών υδρογόνου και ζητούν την χρήση ενιαίας ορολογίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αποσαφήνιση της διάκρισης μεταξύ ανενεώσιμου υδρογόνου και υδρογόνου χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.
Μόνο το πράσινο υδρογόνο – που λαμβάνεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – μπορεί να συνεισφέρει στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας σε βάθος χρόνου, τονίζουν οι ευρωβουλευτές σε έκθεση που αναμένεται να ψηφιστεί κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Μαΐου.
Προς το παρόν, το υδρογόνο παίζει ελάσσονα ρόλο στον συνολικό ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ. Εξακολουθούν να υφίστανται προκλήσεις ως προς την ανταγωνιστικότητα του κόστους, την κλίμακα παραγωγής, τις ανάγκες σε υποδομές και την ασφάλεια. Ωστόσο, στο μέλλον, το υδρογόνο αναμένεται να επιτρέψει την ανάπτυξη μεταφορών, θέρμανσης και βιομηχανικών διαδικασιών απαλλαγμένων από εκπομπές αερίων, καθώς και την εποχιακή αποθήκευση ενέργειας.
Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν κίνητρα για την παραγωγή και χρήση του καυσίμου από ανανεώσιμες πηγές.
Ποια τα οφέλη του υδρογόνου;
Το υδρογόνο αντιπροσωπεύει το 2% του ενεργειακού μείγματος της ΕΕ, εκ του οποίου το 95% παράγεται από ορυκτά καύσιμα, που απελευθερώνουν 70-100 εκατομμύρια τόνους C02 ετησίως.
Σύμφωνα με έρευνες, ένα σημαντικό μέρος του ενεργειακού μείγματος της ΕΕ θα μπορούσε να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας το 2050, εκ των οποίων το υδρογόνο θα μπορούσε να καλύπτει το 20%, ειδικότερα το 20-50% της ενεργειακής ζήτησης στον τομέα των μεταφορών και το 5-20% στον βιομηχανικό τομέα.
Χρησιμοποιείται κυρίως ως πρώτη ύλη σε βιομηχανικές διεργασίες αλλά και ως καύσιμο διαστημικών πυραύλων.
Χάρη στις ιδιότητές του, το υδρογόνο έχει τα εξής οφέλη:
- η ενεργειακή του χρήση δεν προκαλεί εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (το νερό είναι το μόνο υποπροϊόν της όλης διαδικασίας)
- μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή άλλων αερίων, όπως είναι τα υγρά καύσιμα
- οι υπάρχουσες υποδομές (για την παροχή και μεταφορά αερίου) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το υγρογόνο
- έχει υψηλότερη ενεργειακή πυκνότητα από τις μπαταρίες με αποτέλεσμα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μεταφορές μεγάλων αποστάσεων και βαρέων εμπορευμάτων
Τι θέλει το Κοινοβούλιο;
- την παροχή κινήτρων για την ενίσχυση της ζήτησης, τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αγοράς υδρογόνου και την ταχεία ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών
- την όσο το δυνατόν συντομότερη κατάργηση του υδρογόνου που βασίζεται σε ορυκτά καύσιμα
- την πιστοποίηση όλων των εισαγωγών υδρογόνου με τον ίδιο τρόπο με το υδρογόνο που παράγεται από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής και της μεταφοράς για την αποτροπή των διαρροών άνθρακα
- την αξιολόγηση της δυνατότητας προσαρμογής της χρήσης υφιστάμενων αγωγών αερίου για μεταφορά καθαρού υδρογόνου και υπόγεια αποθήκευση υδρογόνου
Στρατηγική της ΕΕ για την ενοποίηση του ενεργειακού συστήματος
Σε ξεχωριστή έκθεση σχετικά με την ενοποίηση του ενεργειακού συστήματος, που θα ψηφιστεί την ίδια μέρα, οι ευρωβουλευτές ζητούν την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης, τη διασφάλιση της ισορροπίας των δικτύων, τη δημιουργία διασυνδέσεων, τη διευκόλυνση της ανάπτυξης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, την ψηφιοποίηση, την ανάπτυξη δυνατοτήτων αποθήκευσης και την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής.