Η Πανελλαδική έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσα σε μια φορτισμένη πολιτικά περίοδο με το θέμα του Χειμώνα που έρχεται και των επιδράσεων που θα έχει στην ζωή των πολιτών η ενεργειακή – οικονομική κρίση, όπως και της επιθετικής πολιτικής της Τουρκίας και του κινδύνου κάποιου θερμού επεισοδίου να κυριαρχούν στις προτεραιότητες της κοινωνίας. Ταυτόχρονα στον δημόσιο διάλογο διατηρείται το θέμα της παρακολούθησης του κινητού του Ν. Ανδρουλάκη, ένα θέμα που αξιολογείται αυτοτελώς ως σοβαρό, αλλά είναι χαμηλά στην αξιολόγηση των βασικών προβλημάτων που απασχολούν την κοινωνία και τους πολίτες. Σημειώνεται ότι η έρευνα υλοποιήθηκε μετά την παρουσία του Πρωθυπουργού στην Δ.Ε.Θ, την ομιλία του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης στο Φεστιβάλ της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ και έτσι, είναι η πρώτη πολιτική έρευνα που γίνεται μετά από αυτά τα γεγονότα που διαμορφώνουν και αυτά προφανώς τα αποτελέσματα .
Μέσα σ αυτό το κλίμα οι πολιτικοί συσχετισμοί φαίνονται ουσιαστικά αδιαταρακτοι με την Ν. Δ να διατηρεί ένα μεγάλο προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεντρώνει το 31.5% στην πρόθεση ψήφου( – 0.2% σε σχέση με την έρευνα Ιουλίου) , την ίδια απώλεια ( – 0.2%) όμως έχουν τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ που συγκεντρώνει το 22.6% , όσο και το ΚΙΝΑΛ με 11.6%. Το Κ.Κ.Ε, η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ και το ΜΕΡΑ 25 εμφανίζοντας όλα οριακές απώλειες της τάξης του 0.1%- 0.3% συγκεντρώνουν 4.8%, 4.7% και 2.2% αντίστοιχα. Ουσιαστικά το αποτέλεσμα αυτών των διεργασιών είναι καμία ουσιαστική αλλαγή στους πολιτικούς συσχετισμούς και αύξηση των αναποφάσιστων από 9.9% τον Ιούλιο σε 12.6% τώρα. Στην πρόθεση ψήφου επί των εγκύρων οι επιδόσεις γίνονται: Ν.Δ 33.2%, ΣΥΡΙΖΑ 23.8%, ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ 12.2%, Κ.Κ.Ε 5.1% , ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 5%, ΜΕΡΑ 25 2.3% , ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΜΜΑ 2% ΑΛΛΟ ΚΟΜΜΑ 3.2% και οι Αναποφάσιστοι είναι 13.3%.
Η εξήγηση σ΄αυτό το πολιτικό αποτέλεσμα οφείλεται σε ένα βασικό λόγο. Τα προβλήματα που απασχολούν κυρίαρχα τους πολίτες είναι: Ακρίβεια / ανατιμήσεις 57.6%, Ενεργειακή κρίση/ Τιμολόγια 34.2%, τα εθνικά θέματα / τουρκική προκλητικότητα 25.1%, το Μεταναστευτικό 3.5%, ο πόλεμος στην Ουκρανία 3.3% , η υπόθεση των υποκλοπών 2.6%, η πανδημία 2.4% , η εγκληματικότητα 2.4% κ.λ.π. Αξιολογούν επομένως τις πολιτικές δυνάμεις με βάση τις απαντήσεις που δίνουν στα κυρίαρχα για αυτούς προβλήματα, λαμβάνοντάς τα όλα υπόψη με βάση τις προτεραιότητές τους.
Έτσι στο κυρίαρχο θέμα της ενεργειακής κρίσης, η επιδότηση με 1.9 δις. ευρώ για τον Σεπτέμβριο για τους λογαριασμούς της ενέργειας αξιολογείται θετικά από το 35.9% ενώ αντίθετη άποψη έχει το 60.1%. Ωστόσο από την συνολική αξιολόγηση των μέτρων που έχει πάρει η Κυβέρνηση όλους τους τελευταίους μήνες για την ακρίβεια και την στήριξη της κοινωνίας προκύπτει ότι το 50% τα αξιολογεί θετικά , με το 49.2% να τα αξιολογεί αρνητικά. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι θετική αξιολόγηση γίνεται από από το 78.8% της Ν.Δ, το 64.2% του ΠΑΣΟΚ , το 29.3% του ΣΥΡΙΖΑ κ.λ.π Ασφαλώς το 44.6% απαντά ότι από την κατάσταση που υπάρχει έχει αναγκαστεί να περικόπτει δαπάνες ενώ το 13,8% δηλώνει ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί ( το 9.7% δηλώνει ότι δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα και το 31.7% απαντά ότι η κατάσταση του δημιουργεί δυσκολίες) και αυτό είναι το βασικό πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η Κυβέρνηση. Το πρόβλημα για την Αντιπολίτευση είναι ότι στην ερώτηση αν μια Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετώπιζε καλύτερα την ενεργειακή κρίση και τις ανατιμήσεις , θετικά απαντά το 21.4% με το 71.7% να έχει αντίθετη άποψη. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 31,4% του ΣΥΡΙΖΑ δίνει αρνητική απάντηση, ενώ στο ΠΑΣΟΚ το 10.3% θεωρεί ότι μια Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα τα κατάφερνε καλύτερα, με το 83.9% να απαντά αρνητικά. Επίσης, το 47.2% πιστεύει ότι ο Κ. Μητσοτάκης μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα θέματα Οικονομίας/ Ανάπτυξης με το 22.5% να επιλέγει τον Α. Τσίπρα και το 22.9% τον κανένα, ενώ στα θέματα κοινωνικής πολιτικής και στήριξης των ασθενέστερων οι αντίστοιχες επιδόσεις είναι 39.8%, 35.2%και 22.7% αντίστοιχα. Η εικόνα συμπληρώνεται από το εύρημα ότι το 38.6% δηλώνει ικανοποιημένο από τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού με το 50.6% να έχει αντίθετη άποψη. Σημειώνεται, ότι το 38.6% δεν είναι μια χαμηλή επίδοση στις συνθήκες πολιτικής πόλωσης που έχουν ήδη διαμορφωθεί. Σε κάθε περίπτωση βρισκόμαστε μπροστά σε ένα δύσκολο Χειμώνα κατά την διάρκεια του οποίου θα κριθούν πολλά στο επίπεδο των συσχετισμών.
Διαπιστώνεται έντονη ανησυχία από την συνεχή προκλητικότητα της Τουρκίας. Το 59.3% δηλώνει πολύ και αρκετά ανήσυχο από την πιθανότητα μιας επιθετικής ενέργειας της Τουρκίας, κάποιου θερμού επεισοδίου. Τον Ιούλιο το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 47.8%. Η ανησυχία δηλαδή αυξάνει όσο αυξάνει η προκλητικότητα της Τουρκίας και η ένταση και σ΄αυτές τις συνθήκες αυξάνει η συσπείρωση γύρω από την ηγεσία. Πολύ περισσότερο όταν ο Κ.Μητσοτάκης θεωρείται από το 53.3% ότι μπορεί να χειριστεί καλύτερα τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, με τον Α. Τσίπρα να επιλέγεται από το 21.1% , με το 22.9% να απαντά τον κανένα.
Η υπόθεση των υποκλοπών μπορεί να αξιολογείται συγκριτικά πολύ χαμηλά, ωστόσο όταν διερευνάται αυτοτελώς, φαίνεται ότι το 53% το θεωρεί πολύ και αρκετά σοβαρό θέμα , με το 41.7% να απαντά λίγο και καθόλου ( 68.1% στην ΝΔ, 29.4% στο ΠΑΣΟΚ, 31.9% στο Κ.Κ.Ε κ.λ.π) . Μάλιστα το 61% έχει αρνητική άποψη για τους χειρισμούς της Κυβέρνησης, με το 27.9% να έχει θετική. Επιπλέον, το 39% δηλώνει ότι έχει επηρεαστεί λόγω αυτής της υπόθεσης ως προς την εικόνα, την άποψή του για την Κυβέρνηση , με το 57.8% να δηλώνει ότι έχει επηρεαστεί λίγο ή καθόλου. Δεν περνάει δηλαδή το θέμα δίχως κάποιο κόστος, κάποιες πληγές για την Κυβέρνηση αν και αυτή την στιγμή εμφανιζονται ανεπηρέαστοι οι πολιτικοί συσχετισμοί. Πάντως πέραν της χαμηλής συγκριτικής αξιολόγησης της υπόθεσης, φαίνεται ότι επιδρούν και άλλοι λόγοι στο πολιτικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα , είναι σημαντικό ότι το 83.1 % κρίνει πως παρακολουθήσεις γίνονταν από όλες τις Κυβερνήσεις των κομμάτων που κυβέρνησαν , με ένα μόλις 10.6% να θεωρεί ότι η παρακολούθηση του κινητού του Ν. Ανδρουλάκη είναι κάτι πρωτόγνωρο. Ταυτόχρονα, μόλις το 19% θεωρεί ότι η Εξεταστική Επιτροπή θα καταφέρει να φέρει όλη την αλήθεια στο φως ενώ το 74% δεν φαίνεται να περιμένει κάποιο αποτέλεσμα. Σ΄αυτό το σημείο σημειώνεται ξεχωριστά, ότι στην σχετική ερώτηση ο Κ. Μητσοτάκης κρίνεται από το 37.6% μπορεί να χειριστεί τα ζητήματα των θεσμών και της διαφάνειας, ενώ το 26.9% επιλέγει τον Αλέξη Τσίπρα και το 30.3% τον κανένα. Όλα αυτά τα στοιχεία στο σύνολό τους μας βοηθούν να δούμε και να προσεγγίσουμε το θέμα της μη σοβαρής επίδρασης της υπόθεσης των υποκλοπών στους πολιτικούς συσχετισμούς.
Υπάρχει και κάτι ακόμα. Το συνολικό έργο της Κυβέρνησης αξιολογείται θετικά από το 39.9% με το 59.8% να έχει αντίθετη άποψη. Τον Ιούλιο το αντίστοιχο ποσοστό ικανοποίησης ήταν 39.1%. Τα μεγαλύτερα δε ποσοστά ικανοποίησης βρίσκονται στην Ν.Δ με 75%, στο ΠΑΣΟΚ με 50.7% και στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ με 61.3%. Την ίδια ώρα η αντιπολιτευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ βρίσκονται στο 15.6%.
Η συνολική εικόνα της κατάστασης σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας συμπληρώνονται από τα εξής σημαντικά στοιχεία :
– Υπάρχει ικανοποίηση του έργου του Πρωθυπουργού από το 42.4% , με το 56.8% να έχει αντίθετη άποψη ( 2.5% πάνω από την ικανοποίηση του κυβερνητικού έργου). Την μεγαλύτερη ικανοποίηση βρίσκουμε στην Ν.Δ με 76.5% και στο ΠΑΣΟΚ με 51.5%. Ταυτόχρονα εμφανίζεται ο πιο δημοφιλής αρχηγός κόμματος με θετικές απόψεις 46% έναντι 52.9% αρνητικές .Ακολουθεί ο Ν. Ανδρουλάκης με 38.4% έναντι 52.8% , τον Α. Τσίπρα με 30.6% έναντι 67.7% , τον Δ. Κουτσούμπα με 30% έναντι 62.6% , τον Γ. Βαρουφάκη με 21.7% έναντι 74.3% και τον Κ. Βελόπουλο με 16.3% έναντι 77.9%.
– Ο Κ. Μητσοτάκης προηγείται 44.6% έναντι 25.3% του Α. Τσίπρα , με το 27.7% να επιλέγει τον κανένα.. Στην Ν.Δ οι επιλογές είναι 84.4% , 3.6% , 10.8%. Στο ΣΥΡΙΖΑ 14.7% , 69.9% και 13.7% , στο δε ΠΑΣΟΚ 62.3% , 13% και 20.3%.
– Μέσα στο κλίμα που έχει δημιουργηθεί το 66.5% δηλώνει ότι θέλει εκλογές στην λήξη της τετραετίας, με το 25.4% να ζητάει άμεσα πρόωρες εκλογές. Σημειώνεται ότι ή άποψη για εκλογές με την λήξη της τετραετίας εμφανίζεται σημαντικά ενισχυμένη, αφού τον Ιούλιο την υιοθετούσε 52%.
– Όσο αφορά την Κυβέρνηση που θέλουν να προκύψει, πρώτη επιλογή εμφανίζεται με 29.7% η άποψη για αυτοδύναμη Ν.Δ ( 26.6% τον Ιούλιο) και ακολουθούν Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ με 15.3% ( 11.7% τον Ιούλιο), 8.7% αυτοδύναμη ΣΥΡΙΖΑ με 8.7% ( 11%) , Κυβέρνηση Ν.Δ – ΠΑΣΟΚ με 8% (8.9%) κ.λ.π