Το άρθρο δημοσιεύτηκε ως έχει στις 10 Ιανουαρίου 2003 στην εφημερίδα “ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ” στην στήλη “ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ” – Άλλαξε κάτι;
Τακτικό και θα έλεγα μόνιμο θέμα στα Μέσα Ενημέρωσης είναι το πρόβλημα της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα και τα μέτρα που συχνά ανακοινώνονται για την αντιμετώπισή του.
Βλέπουμε συχνά καταλόγους με ονόματα υπαλλήλων ή προσώπων που συμμετείχαν σε διάφορα μικρά ή μεγάλα σκάνδαλα χρηματισμού, εξαγοράς και γενικά ποικίλες μορφές διαφθοράς που αποκαλύπτονται.
Το φαινόμενο είναι πλέον καθημερινό και θα έλεγε κανείς πως χαρακτηρίζει την ελληνική δημόσια διοίκηση. Σε όλες της τις μορφές. Κυρίως όμως «ανθίζει» εκεί όπου ο υπάλληλος έχει εξουσία. Εκεί όπου έχει την ευχέρεια να αποφασίσει θετικά ή αρνητικά για το αίτημα του πολίτη. Και φυσικά όπου υπάρχει ελεγκτικό έργο.
Τα όποια μέτρα που κατά καιρούς ανακοινώνονται και «εφαρμόζονται» είναι στάχτη στα μάτια.
Τα παραδείγματα είναι πολλά και καθημερινά.
Από την ιδιαίτερη μεταχείριση των αστυνομικών οργάνων όπου βρεθούν κι όπου σταθούν, από τα δωράκια που παίρνουν οι διάφορες ελεγκτικές επιτροπές, στην αγορά, τις διάφορες επιχειρήσεις, παντού.
Χαρακτηριστικά μου έλεγε κάποιος που έκανε μια επιχείρηση με επιδότηση από ευρωπαϊκό πρόγραμμα πως αν και έχει ανάγκη από επέκταση θα την κάνει όταν έχει το κεφάλαιο ή θα δανειστεί χρήματα διότι δεν μπορεί να ανεχτεί για άλλη μια φορά όλους αυτούς που ως επιτροπές ελέγχου εμφανιζόταν κάθε τρεις και λίγο και του ζητούσαν διάφορα για να είναι θετικοί στην εκτίμησή τους. Αγανάκτησε ο άνθρωπος.
Είναι δίπλα μας τους ξέρουμε όλοι. Είναι απλές καθημερινές εκδουλεύσεις που τελικά καταλήγουν στις μεγάλες κομπίνες. Για να κάνουμε τη δουλειά μας θεωρούμε ότι πρέπει να δώσουμε δώρο. Το αυτονόητο δικαίωμά μας και την υποχρέωση του κρατικού λειτουργού να μας εξυπηρετήσει το αντιστρέφουμε κι αφού εξυπηρετηθούμε νοιώθουμε υποχρεωμένοι και δίνουμε δώρο. Είμαστε ουσιαστικά συνένοχοι όλοι. Έχουμε μάθει να συναλλασσόμαστε με αυτόν τον τρόπο. Είναι μέρος της καθημερινότητάς μας και γι αυτό δύσκολα μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτό το πρόβλημα. Είναι πλέον χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας.
Δεν είναι τυχαίο που νέοι άνθρωποι, νέοι υπάλληλοι που ξεκινούν με όρεξη και διάθεση για προσφορά γρήγορα συγκρούονται με το κατεστημένο των παλιών συναδέλφων και υποχρεώνονται ή να ακολουθήσουν την ίδια τακτική ή να «χαθούν» σε ένα σκοτεινό γραφείο με τον βασικό μισθό και βέβαια χωρίς προαγωγή.
Αλλά και από τον κόσμο, τους πολίτες απομονώνονται. Δεν πάμε σ αυτόν τον υπάλληλο γιατί είναι αυστηρός τηρεί κατά γράμμα το νόμο, άρα δε μας βολεύει γιατί κι εμείς μάθαμε να «εξυπηρετούμαστε» χωρίς να είμαστε απόλυτα νόμιμοι.
Κι αν βρεθεί κάποιος και καταγγείλει δοσοληψίες και συναλλαγές, «μαύρο φίδι που τον έφαγε». Γίνεται γραφικός Δον Κιχώτης που κυνηγά ανεμόμυλους.
Για αυτό όταν διαβάζω περί «πάταξης της διαφθοράς» και καταλόγους μέτρων για την αντιμετώπισή της αναρωτιέμαι :
Από ποιόν άραγε θα εφαρμοστούν. Υπάρχουν αδιάφθοροι;
