Με το παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε στο μέτρο του εφικτού, να παρουσιάσουμε τη σχέση της δια βίου μάθησης με την αγορά εργασίας. Η δια βίου μάθηση κρίνεται απαραίτητη στην σύγχρονη μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας, το ψηφιακό περιβάλλον της, την εξέλιξη της τεχνολογίας, την ανάπτυξη των κοινωνικών και γνωστικών δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση της ανεργίας.
1. Η έννοια “δεξιότητα στη Δια Βίου Μάθηση και στην αγορά εργασίας” χαρακτηρίζεται για τα εξής παρακάτω:
✓ Διαχωρισμός δεξιοτήτων [γνωστικές, κοινωνικο – συναισθηματικές, τεχνικές δεξιότητες].
✓ Εφαρμογή της κοινωνικής δεξιότητας “επικοινωνία” στο εργασιακό περιβάλλον.
✓ Ανάπτυξη και εξέλιξη των δεξιοτήτων στην εργασία μας.
✓ Πιστοποίηση των δεξιοτήτων, ως επαγγελματικά εφόδια με την αγορά εργασίας.
✓ Αξιολόγηση των δεξιοτήτων.
Περιλαμβάνει:
α. Εμβάθυνση των εκπαιδευτικών δεξιοτήτων.
β. Χρήση και εφαρμογή των δεξιοτήτων.
2. Πως ορίζεται η έννοια “δεξιότητα”:
✓ Η δυνατότητα ενός ατόμου με την αξιοποίηση και την εφαρμογή της γνώσης, με στόχο την εκπλήρωση ενός καθήκοντος ή την επίλυση ενός προβλήματος.
✓ Ικανότητα να εργαζόμαστε ομαδικά, ικανότητα λήψης καίριων αποφάσεων.
✓ Ικανότητα σωστής διαχείρισης χρόνου.
✓ Ικανότητα ανάληψης πολλαπλών ρόλων, εργασία υπό πίεση, ικανότητα επικοινωνίας και διαμόρφωσης υγιών διαπροσωπικών σχέσεων,
✓ Προσανατολισμός στο στόχο,
✓ Ερμηνεία, διαχείριση εργασιακών συγκρούσεων,
✓ Ανάπτυξη κριτικής σκέψης, κτλ..
3. Είδη δεξιοτήτων:
α. Γνωστικές δεξιότητες: Ικανότητα κατανόησης. Αποτελεσματική προσαρμογή στο περιβάλλον, μάθηση μέσω εμπειρίας.
β. Κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες: αυτογνωσία, ηγεσία, ομαδική εργασία, αυτοέλεγχος γνωστικές δεξιότητες.
γ. Τεχνικές δεξιότητες: επάρκεια των γνώσεων, των υλικών, των εργαλείων και των τεχνολογιών.
4. Η μετάβαση από το Πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας, συνοδεύεται από τους παρακάτω παράγοντες:
✓ Η μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας.
✓ Το ψηφιακό περιβάλλον.
✓ Οι σύγχρονες απαιτήσεις.
✓ Η συνεχής εκπαίδευση.
✓ Η εξέλιξη της τεχνολογίας.
✓ Η θεωρία του κονστρουκτιβισμού.
5. Θεωρία του κονστρουκτιβισμού # Aγορά εργασίας
❖ Ενθάρρυνση – αποδοχή – πρωτοβουλία των εργαζόμενων που αποτελούν και τις βασικές αρχές της εταιρείας ή ενός εκπαιδευτικού οργανισμού.
❖ Ενθάρρυνση και ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των εργαζόμενων με ερωτήσεις διερευνητικού – αναστοχαστικού χαρακτήρα.
6. Παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών των soft skills
✓ Η σημασία της δεξιότητας πάθος, σε σχέση με την αγορά εργασίας.
✓ Βασικά χαρακτηριστικά της δεξιότητας του πάθους: ενδιαφέρον, αγάπη, προθυμία, προσήλωση στο στόχο. Σε έναν εργαζόμενο το πάθος μπορεί να φανεί ακόμα και στα πιο μικρά πράγματα, όπως το να επιδείξεις μια καλή συμπεριφορά ή να βάλεις τα δυνατά σου για να φέρεις εις πέρας ακόμα και τα πιο μικρά projects.
✓ Πανεπιστήμιο και αγορά εργασίας: Συνδυασμός πολλών αρμοδιοτήτων ταυτόχρονα και προσαρμογή σε πολλές καταστάσεις.
✓ Η προσαρμοστικότητα είναι ένα βασικό soft skill, γιατί αποδεικνύει ότι μπορείς να εργασθείς αποτελεσματικά υπό πίεση και σε μια ευρεία ποικιλία διαφορετικών συνθηκών.
7. Εργαλεία μάθησης:
✓ Η ενθάρρυνση.
✓ Η αυτονομία.
✓ Η πρωτοβουλία.
✓ Η κριτική σκέψη των εκπαιδευόμενων.
✓ Η αιτιολόγηση των ενεργειών μας.
✓ Η σύνδεση θεωρίας και πράξης βρίσκει την καλύτερη εφαρμογή μέσω της θεωρίας του κονστρουκτιβισμού, μία θεωρία στην οποία οι εκπαιδευτές – με τα διάφορα “εργαλεία” μάθησης – είναι περισσότερο “βοηθοί” παρά “αυθεντίες” και λειτουργούν, στην πράξη, ως “όργανα ελέγχου” των γνώσεων και όχι “μετάδοσης” γνώσεων ενώ, από την άλλη μεριά, οι εκπαιδευόμενοι “ανακαλύπτουν” τον εαυτό τους με τη λεγόμενη “κατασκευή” και όχι “αναπαραγωγή” της γνώσης.
8. Πως επιτυγχάνεται:
Ο προϊστάμενος, θα πρέπει να είναι:
✓ Εμπνευστής,
✓ Καθοδηγητής,
✓Ισορροπιστής καταστάσεων, προσφέροντας εύφορο έδαφος για αποτελεσματική συνεργασία, ομαδικότητα με προσανατολισμό στην επίτευξη των στόχων.
9. Προτάσεις για συνεχή ανάπτυξη:
✓ Επιδιώκουμε τις απόψεις των άλλων και καθοδηγούμε νέους συνεργάτες και συναδέλφους.
✓ Αξιοποιούμε ευκαιρίες που απαιτούν νέες δεξιότητες.
✓ Συνεχίζουμε να μελετάμε και να ενημερωνόμαστε σχετικά με το αντικείμενο της εργασίας και το ρόλο μας.
✓ Παρατηρούμε συμπεριφορές και μαθαίνουμε από τους άλλους.
Συμπέρασμα
Εν κατακλείδι, ο νέος τύπος εργαζομένου που διαμορφώθηκε από τις μεταβολές της οικονομίας και της κοινωνίας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι άμεσα συνυφασμένος με την κατοχή των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και την αποτελεσματική εφαρμογή τους στο χώρο εργασίας (Mitchell, 2008).
Όπως πριν τρεις χιλιετίες ο Πλούταρχος έλεγε, πως «ο νους δεν είναι σκεύος για να το γεμίζουμε αλλά φωτιά να την ανάβουμε».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γεωργιάδης, Δ., (2014) Εκπαίδευση και αγορά εργασίας, Η εκπαίδευση ως “εργαλείο” αντιμετώπισης της κρίση.
Ζαρίφης, Γ., Δεξιότητες και η σημασία τους στην ανάπτυξη σύγχρονων προγραμμάτων κατάρτισης, www.academia.edu/24379917/
Ζαρίφης Γ., (2011). Συμμετοχή ενηλίκων σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες: κριτική αποτίμηση των βασικότερων ερευνητικών και θεωρητικών προσεγγίσεων. Επιστήμες Αγωγής. Published Version. αρ.3 σ.21-48.
Ζαρίφης Γ., (2008). Προϋποθέσεις ενδυνάμωσης των ενηλίκων εκπαιδευομένων και ο ρόλος του κριτικά στοχαζόμενου εκπαιδευτή ενηλίκων. Παιδαγωγική Επιθεώρηση. Σελ: 7-20. αρ.46 σ.7-20.
Παπαδάκης, Ν., Σπυριδάκης, Μ., (2010) ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, εκδ Σιδέρης.
Ιωάννης Β. Βελιτσιάνος
Διδάκτωρ Θεολογίας, Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Θεολόγος – Φιλόλογος, Master (M.A.) Συστηματικής Φιλοσοφίας Α.Π.Θ. – Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Εκπαιδευτών Ενηλικών της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης
