Ο Β΄ παγκόσμιος πόλεμος (1939-1945) ήταν η πολιτική απάντηση της ευρωπαϊκής πλουτοκρατίας , όχι μόνο της γερμανικής, στην οικονομική κρίση του καπιταλισμού.
Στην Ουγγαρία , την Ισπανία, την Ιταλία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα τα φασιστικά και φιλοφασιστικά καθεστώτα πήραν την εξουσία για να βοηθήσουν το καπιταλιστικό σύστημα να ξεπεράσει την κρίση του. Αυτή η προσπάθεια είχε και άλλους δυο στόχους : Το ξαναμοίρασα του κόσμου ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη και την επίθεση ενάντια στο πρώτο εργατικό κράτος, τη Σοβιετική Ένωση.
Η Ελλάδα ήταν μια από τις χώρες που δέχτηκε την επίθεση της Ιταλίας και αργότερα της Γερμανίας. Αναλογικά με το μέγεθος της , ήταν από τις χώρες που υπέστησαν τις μεγαλύτερες καταστροφές.
Ανάμεσά τους οι Λιτοχωρινοί Παλάσκας Π. και Τηλέγραφος Δ. και ο Λειβαδιώτης Μπαρμπαρούσης Β. Είναι χαρακτηριστική η διαφοροποίηση των ενδυμασιών που αντιστοιχούν σε τρεις διαφορετικές περιόδους αντιστασιακών και απελευθερωτικών αγώνων.
Ο Αντάρτης συνάντησε τον Μακεδονομάχο και οι δύο τους τον Αρματολό φουστανελοφόρο.
Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ Ε.Α.Μ. ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
Μπροστά σ’ αυτή την επίθεση ο ελληνικός λαός έχοντας ως εφόδιο τη νίκη του επί της φασιστικής Ιταλίας, αφού συγκέντρωσε τις δυνάμεις του μετά την πείνα του 1941-42 έχτισε τη δική του αλληλεγγύη.
Πάνω σ’ αυτό το έδαφος «άνθισε» ο αντιστασιακός άνθρωπος. Η μάχη κατά της βαρβαρότητας του φασισμού και της γερμανικής κατοχής στη χώρα μας απαιτούσε το σύνολο των λαϊκών δυνάμεων.
Ήταν αγώνας ζωής ή θανάτου. Δεν υπήρχε χώρος για ουδετερότητα
Τα μεγάλα αστικά κόμματα το ‘σκασαν στην Αίγυπτο μαζί με τον Βασιλιά .
Σ’ αυτή τη χρονική στιγμή το Κ.Κ.Ε. και η Ο.Κ.Ν.Ε. , μέσα στην πιο σκληρή παρανομία, πήραν την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν ένα αντιστασιακό κίνημα ενάντια στην τριπλή φασιστική κατοχή της πατρίδας μας από τους Γερμανούς , Βούλγαρους και Ιταλούς.
Δημιούργησαν το Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) στις 27 Σεπτέμβρη1941 και το ένοπλο σκέλος του τον Ε.Λ.Α.Σ. , την οργάνωση της αντιστασιακής νεολαίας , την Ε.Π.Ο.Ν., μαζί με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, την Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας και το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας.
Σκοπός του Ε.Α.Μ. οριζόταν:
«α. Η απελευθέρωσις του έθνους μας από τον σημερινόν ξένον ζυγόν και η
απόκτησις της πλήρους ανεξαρτησίας της χώρας μας.
β. Ο σχηματισμός προσωρινής κυβερνήσεως του ΕΑΜ αμέσως μετά την εκδίωξη των
ξένων κατακτητών, μοναδικός σκοπός της οποίας θα είναι η προκήρυξις εκλογών δια
συντακτικήν εθνοσυνέλευσιν με βάσιν την αναλογικήν…
γ. Η κατοχύρωσις του κυριαρχικού του δικαιώματος του Ελληνικού Λαού, όπως
αποφανθή περί του τρόπου της διακυβερνήσεως του από πάσαν αντιδραστικήν
απόπειραν, ……..»
Στις γραμμές του ΕΑΜ συσπειρώθηκαν η πλειοψηφία της εργατικής τάξης, της
φτωχής και μεσαίας αγροτιάς, των επαγγελματο-βιοτεχνών, τα μεγάλα τμήματα της
νεολαίας, καθώς και ένας σημαντικός αριθμός στρατιωτικών, όπως και κατώτερων
κληρικών.
Το Ε.Α.Μ. έφτασε να έχει 1.500.000 ενεργά μέλη και 65.000 ένοπλους μαχητές.
Ακόμη και το βρετανικό υπουργείο εξωτερικών παραδέχτηκε ότι : «Την ίδια στιγμή που τα συντηρητικά στοιχειά σπαταλούσαν το χρόνο τους στην αδράνεια , το Ε.Α.Μ. τράβηξε μπροστά φτάνοντας στο σημείο στο όποιο μπορεί να ισχυριστεί κανείς πως είναι ο κύριος εκπρόσωπος της ελληνικής αντίστασης».
ΣΤΗΝ ΠΙΕΡΙΑ
Στις 14-4-1941 οι Γερμανοί εισέβαλαν και κατέλαβαν την πόλη της Κατερίνης.
Στην Πιερία από τις πρώτες αντιστασιακές πράξεις ήταν η απόκρυψη και φυγάδευση Βρετανών (Νεοζηλανδών) στην Μ. Ανατολή, καθώς και η συλλογή όπλων του Ελληνοϊταλικού πολέμου που έφεραν πολλοί στα χωριά τους.
Στην κατεύθυνση αυτή πρωτοστατεί ο
Ζαχ. Καρακίτσος (Παύλος) από το Λιτόχωρο και ο Κ. Συννεφάκης (Νικήτας) από την
Κατερίνη, που, επικεφαλής τριάδων του Κ.Κ.Ε., μαζεύουν όπλα που τα έχουν
αγοράσει και κρύβουν Βρετανούς που έχουν ξεκοπεί στα μετόπισθεν.
Μαζί με την ομάδα από το Λιτόχωρο που φυγοδικεί σε χωριά, φυγοδικεί και ο
Γιάννης Στάθης μόνιμος αξιωματικός, που κρύβει κι αυτός βρετανούς.
Τον ίδιο καιρό, στις 22-6-1941, στο καφενείο του Γιώργου Κάτσικα στο πάρκο,
συγκεντρώθηκαν μέλη του Κ.Κ.Ε. και αποφάσισαν να αγοράσουν, με 300 οκάδες
στάρι, δύο φορτία όπλων από τα χωριά.
Στη συγκέντρωση συμμετείχαν τα αδέλφια Καρυπίδη, ο Γιώργος Ναλπαντίδης, ο Γιώργος Αδάμος, ο Νίκος Σιδηρόπουλος, ο Γιάννης Κούλας, ο Κώστας Πολίτης, ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος, ο Κώστας Τομπουλίδης, ο Ερμείδης και ο Νίκος Ταξίδης.
Τον Οκτώβρη του 1942 στο σπίτι του
Κ. Πιπερόπουλου, στη συνοικία “Χηράδικα”, γίνεται σύσκεψη εφέ- δρων
αξιωματικών. Οι περισσότεροι βγαίνουν στο βουνό.
Την Ε.Ε. του Ε.Α.Μ. στην περιφέρεια Κατερίνης, με γραμματέα τον Μ. Τσιτσιρίδη,
αποτελούσαν και οι Π. Αντώνακας, Κ. Παπαδημητρίου, Κ. Μαντέλος, Ηλ.Μακρής, Π.
Ροντογιάννης, Ι. Λευίτης
Σήμερα, 80 χρόνια μετά, είναι επίκαιρο όσο πότε το βροντερό αίτημα των τραγουδιών της αντίστασης όσο η πατρίδα μας παραμένει αλυσοδεμένη στο Ν.Α.Τ.Ο. και την Ε.Ε.
«…θέλουμε λεύτερη εμείς πατρίδα
και πανανθρώπινη τη λευτεριά»
Οι αστικές κυβερνήσεις στη χώρα μας βάζουν πλάτη στις εξωτερικές επεμβάσεις των ιμπεριαλιστών επιβαρύνοντας οικονομικά τον ελληνικό λαό και απειλώντας την ειρηνική συμβίωση των λαών, για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης.
Χρέος μας είναι ν’ αντισταθούμε….
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ
