Την 25η Νοέμβρη συμπληρώνονται 80 χρόνια από την ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, που έγινε τη νύχτα της 25ης προς την 26η Νοέμβρη 1942 από τις αντάρτικες δυνάμεις του ΕΛΑΣ με τη συμμετοχή και δυνάμεων του ΕΔΕΣ.
Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις δολιοφθοράς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η αξία της υπήρξε μεγάλη στον αγώνα του ελληνικού λαού κατά της τριπλής (γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής) κατοχής, διότι αναπτέρωσε το ηθικό των απλών ανθρώπων του μόχθου, εξύψωσε το γόητρο των αντιστασιακών οργανώσεων του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, συνέβαλε στη μαζικοποίησή τους και έδωσε ώθηση στην εθνικοαπελευθερωτική πάλη του ελληνικού λαού.
Η όλη επιχείρηση για την ανατίναξη της Γέφυρας Γοργοποτάμου, που πήρε την κωδική ονομασία “HARLING”, αποφασίστηκε από το βρετανικό Στρατηγείο Μ. Ανατολής. Στόχος των Εγγλέζων, βασικά, ήταν να ανοίξουν έτσι, το δρόμο της εδραίωσης της στρατιωτικής παρουσίας τους στην Ελλάδα. Άλλωστε θεωρούσαν την Ελλάδα γεωστρατηγικό σημείο για τα συμφέροντά τους στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική και είχαν δημιουργήσει σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης με την άρχουσα τάξη της χώρας μας. Γι’αυτό οι Άγγλοι ενδιαφέρονταν για το μεταπελευθερωτικό καθεστώς στην Ελλάδα, και επεδίωκαν την εδραίωση της αστικής εξουσίας. Αυτό τους ενδιέφερε πρωτίστως γιατί την ηγεσία του λαϊκού απελευθερωτικού κινήματος στη χώρα μας είχε αναλάβει η εργατική τάξη, ο λαός, με το Κόμμα τους το ΚΚΕ, που ίδρυσε κι ήταν ψυχή και νους του ΕΑΜ, το οποίο ήταν πραγματικά η μόνη δύναμη αντίστασης, που είχε ως στόχο να πάρει ο λαός τις τύχες του στα χέρια του.
Με τους παραπάνω στόχους, τέλος Σεπτέμβρη – αρχές Οκτώβρη του ‘42, βρετανικά αεροπλάνα μετέφεραν ομάδες σαμποτέρ στην Ελλάδα. Οι ομάδες έπεσαν στην περιοχή της Γκιώνας και μια ομάδα στην περιοχή του Καρπενησίου. Αρχηγοί των Άγγλων σαμποτέρ ήταν οι Έντι Μάγιερς και Κρις Γουντχάουζ, δύο καθόλου τυχαίοι άνθρωποι, που διατέλεσαν αρχηγοί της αγγλικής στρατιωτικής αποστολής στην Ελλάδα, κάνοντας ό,τι ήταν δυνατό για την εδραίωση της βρετανικής κυριαρχίας πάνω στις ελληνικές υποθέσεις.
Οι Άγγλοι σαμποτέρ -και κυρίως οι αρχηγοί τους- από την πρώτη στιγμή που πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα, έκαναν ό,τι ήταν δυνατό για να έρθουν σε επαφή με τον δικό τους άνθρωπο, τον Ναπολέοντα Ζέρβα, έχοντας την πεποίθηση ότι αυτός και οι ανταρτικές δυνάμεις του θα ήταν αρκετές για να την εκτέλεση της αποστολής.
Οι Άγγλοι, όχι μόνο δεν ήθελαν να έχουν ανάμειξη στην επιχείρηση ανατίναξης το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ, αλλά αυτές τις λαϊκές οργανώσεις τις θεωρούσαν αντιπάλους τους.
Αναγκάστηκαν όμως να συνεργαστούν με τον Άρη Βελουχιώτη και τον ΕΛΑΣ και όταν διαπίστωσαν ότι ο Ναπολέων Ζέρβας δε διέθετε της απαραίτητες δυνάμεις για την ανατίναξη της γέφυρας και δεν μπορούσε να αναλάβει το όλο εγχείρημα.
Τελικά την επιχείρηση εκτέλεσαν εκατόν εξήντα αντάρτες του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη, πενήντα αντάρτες του ΕΔΕΣ με επικεφαλής τον Ναπολέοντα Ζέρβα και δώδεκα Άγγλοι σαμποτέρ, με επικεφαλής το συνταγματάρχη Έντι Μάγιερς και υπαρχηγό τον ταγματάρχη Κρις Γουντχάουζ.
Η Επιχείρηση ανατίναξης της Γέφυρας
Το σχέδιο της επίθεσης για την κατάληψη της γέφυρας – έτσι ώστε να γίνει δυνατή η ανατίναξή της – διατυπώθηκε από τον Άρη, που ο ίδιος υπαγόρευσε στον Κωστούλα Αγραφιώτη (Κώστα Καβρέτζο), στις 25 Νοέμβρη, λίγες ώρες πριν αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση, αφού προηγούμενα είχε απορριφθεί ως ακατάλληλο το σχέδιο του Ζέρβα. Η επιχείρηση εξουδετέρωσης της Ιταλικής φρουράς και κατάληψης της Γέφυρας -πριν γκρεμιστεί με την τοποθέτηση των εκρηκτικών από τους Εγγλέζους σαμποτέρ με τη βοήθεια και κάποιων Ελλήνων ανταρτών- πραγματοποιήθηκε από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ, ενώ ο ρόλος των λίγων ανταρτών του ΕΔΕΣ ήταν, ουσιαστικά, απλώς βοηθητικός.
Δύο μέρες μετά την ανατίναξη της γέφυρας οι Ιταλοί, σε αντίποινα, παίρνουν από τις φυλακές της Λαμίας 14 πατριώτες από τους οποίους 7 θα εκτελέσουν μπροστά στην γκρεμισμένη γέφυρα. Τους υπόλοιπους θα τους εκτελέσουν στα Καστέλλια της Παρνασίδας, μαζί με άλλους 10 κατοίκους.
Έδειξε τη δύναμη της λαϊκής πάλης
Ο Γοργοπόταμος πέρασε στην Ιστορία ως σύμβολο του αγώνα της Εθνικής μας Αντίστασης ενάντια σε έναν εχθρό που φάνταζε ανίκητος. Ήταν μια λαϊκό-επαναστατική πράξη που φούντωσε το αντάρτικο στη χώρα μας, τη φλόγα της Αντίστασης στον κατακτητή. Μα πάνω απ’ όλα φούντωσε στο νου και την καρδιά του αδούλωτου λαού μας την πεποίθηση πως κανένας εχθρός δεν είναι ανίκητος, πως η δύναμη του λαού είναι ανεξάντλητη και γίνεται νικηφόρα με την οργάνωση του αγώνα για τα δίκια του. Έτσι η φλόγα του Γοργοποτάμου φώτισε το δρόμο στους σκλαβωμένους ανθρώπους του μόχθου για να πυκνώσουν τις γραμμές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και να γράψουν μια από τις λαμπρότερες σελίδες της λαϊκής επαναστατικής πάλης στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Να γράψουν τη μεγάλη εποποιία της Αντίστασης και της λαϊκής Απελευθέρωσης.
Ο Γοργοπόταμος έδειξε τη δύναμη της λαϊκής πάλης, όταν, από την άλλη, οι αστοί και οι σύμμαχοί τους καλούσαν το λαό μας σε αδράνεια και ουσιαστικά υποταγή απέναντι στον κατακτητή. Κι αυτό δε μπορεί να παραχαραχθεί και διαστρεβλωθεί με την καθοδηγούμενη και «χρυσοπληρωμένη» προπαγάνδα των ιμπεριαλιστών, της ΕΕ, των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και των αστικών δυνάμεων. Που, τυφλωμένοι από το αντικομμουνιστικό μένος τους, συκοφαντούν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ, γενικότερα το σοσιαλισμό κομμουνισμό, την προσφορά της ΕΣΣΔ και του Κόκκινου στρατού της και των άλλων Αντιστασιακών κινημάτων, όπου πρωταγωνιστές ήταν τα Κομμουνιστικά Κόμματα στον αγώνα για το τσάκισμα του φασιστικού -ναζιστικού τέρατος. Προσπαθούν σήμερα να ξαναγράψουν την Ιστορία όπως τους συμφέρει αναποδογυρίζοντας την πραγματικότητα για να μην μαθαίνουν την αλήθεια οι νέες γενιές και να διδάσκονται απ’ αυτήν πως…
«οι δούλοι γίνονται ελεύθεροι».
Το ΚΚΕ σάλπισε Αντίσταση
Ιδιαίτερα στη χώρα μας, γίνεται προσπάθεια από το αστικό πολιτικό σύστημα και τους μηχανισμούς προπαγάνδας του να αποκρυφτεί και αποσιωπηθεί το γεγονός ότι καθοδηγητικός νους, ψυχή και ραχοκοκκαλιά του ΕΑΜικού κινήματος, του αγώνα ενάντια στη φασιστική κατοχή για την απελευθέρωση, ήταν το τιμημένο Κόμμα της εργατικής τάξης, το ΚΚΕ και οι Κομμουνιστές. Το ΚΚΕ που, «όταν όλα τά ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», από την πρώτη στιγμή σήκωσε το λάβαρο της λεφτεριάς και σάλπισε τη φωνή της Αντίστασης στον κατακτητή. Μπήκε το ίδιο μπροστά, για να οργανωθεί ο αγώνας για την Απελευθέρωση της χώρας.
Αντίθετα, η στάση του αστικού πολιτικού κόσμου, ήταν στάση αναμονής και αδράνειας απέναντι στον κατακτητή, στάση συμβιβασμού και συνεργασίας με τον κατακτητή. Ένα τμήμα του αστικού πολιτικού κόσμου εγκατέλειψε τη χώρα και το λαό φεύγοντας στην Αίγυπτο και το Λονδίνο. Ένα άλλο, συνεργάστηκε με τον ναζί κατακτητή σχηματίζοντας τις κυβερνήσεις των δωσίλογων και τα διαβόητα τάγματα ασφαλείας ενάντια στην απελευθερωτική πάλη του λαού.
Η αστική τάξη με τη στήριξη του Βρετανικού ιμπεριαλισμού δραστηριοποιήθηκε για το χτύπημα του Αντιστασιακού κινήματος και του ΚΚΕ, αντί να δράσουν ενάντια στον κατακτητή. Μοναδικό τους μέλημα και στόχος ήταν να διασφαλίσουν τα συμφέροντα τους την επόμενη μέρα επαναφέροντας και επιβάλλοντας την αστική εξουσία που είχε ξεπέσει στα μάτια του λαού, όπως και τα αστικά πολιτικά κόμματα, και κινδύνευε μετά την απελευθέρωση να απωλεσθεί.
Όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν πως η πάλη ανάμεσα στην αστική τάξη από τη μια, και στην εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα από την άλλη, δεν σταματά ποτέ, είτε σε περίοδο ειρήνης, είτε σε πολεμικές περιόδους. Όπως τότε, που το ΚΚΕ και το ΕΑΜ ενώ πάλευαν για την Απελευθέρωση, ταυτόχρονα αντιμετώπιζαν και την ντόπια ένοπλη αντίδραση των αστών και δωσίλογων και με τη βοήθεια των συμμάχων τους ιμπεριαλιστών Βρετανών και Αμερικανών στη συνέχεια.
Αποδεικνύεται, έτσι, περίτρανα ότι κανένας λαός δεν μπορεί να εμπιστευθεί την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του και την υπεράσπιση της πατρίδας του στην αστική τάξη και τα αστικά κόμματα.
Δεν μπορεί να υπάρξει «εθνική ομοψυχία»
Ο αστικός πολιτικός κόσμος, ωστόσο, καπηλεύεται την επέτειο ανατίναξης της Γέφυρας του Γοργοποτάμου που πραγματοποιήθηκε από τον ΕΛΑΣ υπό την ηγεσία του πρωτοκαπετάνιου Άρη Βελουχιώτη, πασχίζοντας να την εντάξουν στους δικούς τους σκοπούς και επιδιώξεις περί δήθεν «εθνικής ενότητας» και «εθνικής ομοψυχίας», που δε μπορεί να υπάρξει στην πραγματικότητα. Ο Γοργοπόταμος στην ιστοριογραφία των Αστών και των οπορτουνιστών παρουσιάζεται ως μια στιγμή «εθνικής ενότητας» και μάλιστα αξιοποιείται με αυτό το συμβολισμό στις σύγχρονες συνθήκες, προκειμένου να επιβάλουν στις εργατικές λαϊκές συνειδήσεις την ύπουλη προπαγάνδα πως, τάχα, μπορεί να ταυτίζονται τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης με αυτά της εργατικής τάξης, του λαού, με στόχο να εξαπατήσουν τους εργαζόμενους για να στηρίξουν την εξουσία της, αποδεχόμενοι το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα του καπιταλισμού.
Πρόκειται για την ίδια ύπουλη προπαγάνδα περί «εθνικών συμφερόντων» που, τάχα, είναι κοινά, που προβάλλεται για να παραπλανήσουν και υποτάξουν τους εργαζόμενους, το λαό, να αποδεχθούν την αντιλαϊκή -αντεργατική πολιτική και την εκμετάλλευση του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος. Άλλωστε υπάρχει η αρνητική πείρα από την κυβέρνηση της «εθνικής ενότητας» του 1944, την κυβέρνηση Παπανδρέου όπου συμμετείχε και το ΕΑΜ και το ΚΚΕ. Αυτή η κυβέρνηση προσπάθησε, με τους Άγγλους συμμάχους της να ποδηγετήσει το ρωμαλέο λαϊκό αντιστασιακό κίνημα για να επιβάλλουν την απαξιωμένη στο λαό μας αστική εξουσία, μετά την απελευθέρωση. Και επειδή δεν τα κατάφεραν «να βάλουν στο χέρι» ΚΚΕ και ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, χτύπησαν το λαϊκό κίνημα με τα όπλα τον ηρωϊκό Δεκέμβρη 1944, οδηγώντας, στην πορεία, στον Εμφύλιο πόλεμο. Αποδείχτηκε, και έτσι, ότι η συμμετοχή του ΚΚΕ σε αστική κυβέρνηση δε μπορεί να επιβάλλει τη θέληση των λαϊκών μαζών, αλλά ζημιώνει τα συμφέροντα του λαού.
Πείρα για το σήμερα
Σήμερα, στη χώρα μας, η αστική τάξη και τα κόμματά της (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ κλπ), με τις κυβερνήσεις της, εκχωρεί κυριαρχικά δικαιώματα σε ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΗΠΑ με το λαό μας να βρίσκεται απέναντι. Με στόχο τη διασφάλιση των συμφερόντων της αστικής τάξης, έχουν μετατρέψει τη χώρα μας σε προκεχωρημένο φυλάκιο του Ιμπεριαλισμού, στην Ιμπεριαλιστική επέμβαση στην Ουκρανία ανάμεσα στο Ευρωατλαντικό στρατόπεδο και την καπιταλιστική Ρωσία. Παραχωρούν Βάσεις, λιμάνια και στρατιωτικό εξοπλισμό στις ΗΠΑ-ΝΑΤΟ για τη διακίνηση στρατιωτικών δυνάμεων και οπλισμού στο μέτωπο της Ουκρανίας. Η χώρα μας με ευθύνη της κυβέρνησης και των άλλων αστικών κομμάτων συμμετέχει άμεσα στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στέλνοντας όπλα, με τεράστιους κινδύνους για το λαό μας, που μεγαλώνουν σε συνδυασμό με την κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας και τους οξύτατους ανταγωνισμούς ελληνικής και τουρκικής αστικής τάξης. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα της άρχουσας τάξης, εναποθέτουν την προστασία των συνόρων στο ΝΑΤΟ, όταν το ΝΑΤΟ υποθάλπει την τουρκική επιθετικότητα. Ο λαός μας, όπως και οι άλλοι λαοί, πληρώνει βαρύτατο κόστος με τον πληθωρισμό, την ακρίβεια στην ηλεκτρική ενέργεια και στα καύσιμα που φέρνουν τεράστια ενεργειακή φτώχεια, την ακρίβεια στα τρόφιμα, τους τεράστιους εξοπλισμούς, κλπ.
Η διέξοδος για το λαό μας από την καπιταλιστική οικονομική κρίση, από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις δε μπορεί να υπάρξει με πολιτικές εξωραϊσμού του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, αλλά μόνον με την ανατροπή του, όπως διδάσκει και η πείρα από την Αντίσταση κατά της τριπλής φασιστικής κατοχής.
Τιμάμε τις θυσίες τους – συνεχίζουμε στο δρόμο για την κοινωνική απελευθέρωση
Η Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ) τιμάμε την 80η Επέτειο Ανατίναξης της Γέφυρας Γοργοποτάμου ως κορυφαία Αντιστασιακή πράξη – σύμβολο της Αντίστασης του λαού μας. Εκφράζουμε το σεβασμό μας για τις θυσίες και την χωρίς τέλος ανιδιοτελή προσφορά των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης, των μαχητών και μαχητριών του θρυλικού ΕΛΑΣ (ένοπλο τμήμα των λαϊκών δυνάμεων) και των άλλων ΕΑΜικών οργανώσεων: ΕΠΟΝ, ΕΛΑΝ, ΟΠΛΑ, Εθνική Αλληλεγγύη, καθώς και των μαχητριών – μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που συνέχισαν τον αγώνα για κοινωνικά, λαϊκά δικαιώματα, για μια Ελλάδα με το λαό κυρίαρχο.
Ως ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ σήμερα συνεχίζουμε τον αγώνα με την πείρα και τα διδάγματα εκείνου του επικού – ηρωϊκού αγώνα του λαού μας με το ΚΚΕ, το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τις άλλες ΕΑΜογενείς οργανώσεις και κυρίως την πείρα της ταξικής πάλης του Δεκέμβρη 1944 και της τρίχρονης ένοπλης πάλης του ΔΣΕ. Αγωνιζόμαστε κόντρα στη διαστρέβλωση της ιστορίας που επιχειρούν τα αστικά και ιμπεριαλιστικά επιτελεία και διάφορα προγράμματα όπως οι «Μνήμες Κατοχής», που ουσιαστικά εξισώνουν θύτες και θύματα. Είναι η ιστορία που έγραψε ο λαός μας στη δεκαετία 1940-1950, με τις μεγάλες εποποιίες της Αντίστασης, της Απελευθέρωσης και της τρίχρονης ένοπλης ταξικής πάλης του ΔΣΕ. Απαιτούμε δικαιοσύνη, διεκδικούμε την πληρωμή των οφειλόμενων επανορθώσεων – πολεμικών αποζημιώσεων από την Ο.Δ Γερμανίας για τα κατοχικά εγκλήματα του χιτλεροφασισμού στη χώρα μας.
Απευθυνόμαστε ιδιαίτερα στη νέα γενιά, να γνωρίσει αυτή την πραγματική ιστορία που έγραψε ο λαός μας με επικεφαλής το ΚΚΕ, γιατί δείχνει και σήμερα την ακαταμάχητη δύναμη του αγώνα που μπορεί να νικήσει κάθε αντίπαλο για καθορίζει ο ίδιος τις τύχες του.
Σήμερα παλεύουμε με το εργατικό – λαϊκό ταξικό κίνημα, το ΠΑΜΕ και με το τιμημένο ΚΚΕ, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα για αγωνιστική συμπόρευση για να γίνει, ξανά, ο λαός μας πρωταγωνιστής των εξελίξεων. Παλεύουμε ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, για απεμπλοκή και καμιά συμμετοχή της χώρας μας, για να κλείσουν οι ΑμερικανοΝΑΤΟϊκές Βάσεις, να γυρίσουν πίσω τα ελληνικά στρατεύματα που δρουν εκτός συνόρων, να άρει η κυβέρνηση τις κυρώσεις στη Ρωσία, για αποδέσμευση από ΝΑΤΟ-ΕΕ. Να μην πληρώσει ο λαός μας την ακρίβεια στα τρόφιμα και την ενεργειακή φτώχεια, να αυξηθούν οι μισθοί και οι συντάξεις, γενικότερα το εργατικό – λαϊκό εισόδημα για την κάλυψη όλων των αναγκών μας. Αυτός ο αγώνας συνδέεται με την πάλη μέχρι την τελική νίκη για την κοινωνική απελευθέρωση από την εκμετάλλευση!
ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ (παράρτημα Κατερίνης)
