Ουκρανία: το επόμενο μέτωπο;

της Θάλειας Χούντα – δημοσιογράφου

Ο Ιανουάριος συνεχίζει την πορεία του στο νέο έτος και εξακολουθεί, να διατηρεί υφιστάμενο το πολύ μεγάλο θέμα ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ρωσία, με αφορμή την Ουκρανία. Ένα θέμα, που στη Χώρα μας δεν αναδεικνύεται στις πολύ μεγάλες διαστάσεις που έχει προσλάβει και στις ακόμη πιο τρομερές που εύκολα μπορεί να οδηγηθεί.

Οι συνομιλίες των δύο πλευρών καταλήγουν σε αδιέξοδο, αφού καμία δεν είναι διατεθειμένη, να υπαναχωρήσει των θέσεών της. Θέσεων, οι οποίες είναι εκ διαμέτρου αντικρουόμενες και άμεσα συνυφασμένες με την οπτική του κάθε συνομιλητή, με το τελικό αποτέλεσμα όμως πλήρως ξεκάθαρο για όλους: την τελική επικράτηση.

Υπάρχουν καθημερινές κινήσεις τόσο τακτικής, όπως η απομάκρυνση των Ρώσων διπλωματών από την Ουκρανία ή η επιμέρους ρητορική των Υπουργείων Εξωτερικών κάθε πλευράς όσο και στρατιωτικές, δεδομένου ότι η συγκέντρωση εκατέρωθεν δυνάμεων υπερβαίνει κάθε καλώς νοούμενη έννοια. Υπάρχει πλήρης ανάπτυξη ναυτικών δυνάμεων, στρατού ξηράς με κάθε διαθέσιμο υποστηρικτικό οπλισμό αλλά και αεροπορίας. Και βεβαίως, δεν πρέπει να εκφεύγει της προσοχής το ηλεκτρονικό οπλοστάσιο κάθε πλευράς, αφού αυτό από μόνο του μπορεί να δώσει συντριπτικό πλεονέκτημα.

Αυτά όλα στην στρατηγική αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης, αφού στη θεωρητική επιβεβαιώνεται η πλήρης ανισότητα μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων και των υπολοίπων Κρατών. Επιθυμούν οι ΗΠΑ να εντάξουν την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, για λόγους άμεσης πλέον γειτνίασης με την Ρωσία και αμέσως η τελευταία αντιδρά επικαλούμενη την απειλή της και τα συμφέροντά της. Υπάρχει αντίστοιχη περίπτωση οποιασδήποτε άλλης Χώρας, η οποία να αντιδρά άμεσα σε ομοειδή κατάσταση; Βεβαίως και όχι. Και με όλα αυτά επανέρχεται το ερώτημα, το οποίο έχει πλειστάκις τεθεί: οι Συμμαχίες και οι Συνασπισμοί δημιουργούνται μόνο σαν δικαιολογία των Ισχυρών, ώστε να φανούν ενεργούμενες πολλές Χώρες και όχι η όποια Μεγάλη Δύναμη μόνη της;

Σε αντίθεση με τις όποιες αντιπαραθέσεις του παρελθόντος, η συγκεκριμένη κρίση διαφέρει στο τοπικό επίπεδο που σημειώνεται. Για πρώτη φορά η Ρωσία νιώθει στα σύνορά της στρατεύματα που δεν είναι υπό την επιρροή της και αυτό είναι λογικό, να αλλάζει τον τρόπο σκέψης αλλά και τον τρόπο ενέργειας. Αντίστοιχα, υπήρξε η κρίση της Κούβας με την εγκατάσταση Ρωσικών πυραύλων και τότε οι ΗΠΑ είχαν προχωρήσει σε ευθεία στρατιωτική κίνηση, με αποτέλεσμα την απόσυρσή τους. Τώρα, υπάρχει αντιστροφή ρόλων αλλά ακόμη δεν γνωρίζουμε το αποτέλεσμα.

Τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, δεδομένων πολλών παραμέτρων που έχουν σημειωθεί και έχουν εμπλέξει πολλούς περιφερειακούς και μικρότερους «παίκτες». Μία παράμετρος είναι η συνέχιση του χειμώνα στην Ευρώπη και η ανάγκη απρόσκοπτης συνεχίσεως παροχής του Ρωσικού αερίου, ώστε οι Ευρωπαίοι πολίτες να μην παγώσουν – κάτι που δεν έχουν να αντιμετωπίσουν οι Αμερικανοί πολίτες. Άλλη παράμετρος, είναι ο οικονομικός τομέας συνεργασίας Ρωσίας και Ευρώπης τόσο από εμπορικής πλευράς σε πολλαπλά αγαθά όσο και από πλευράς τουριστικού συναλλάγματος δεδομένου του αριθμού των Ρώσων τουριστών στις Ευρωπαϊκές Χώρες. Τέλος, σημαντική παράμετρος είναι και ο τόπος που εμπλέκεται και εδώ ανακύπτει το εύλογο ερώτημα, κατά πόσο μπορεί η Ευρώπη να αντέξει ακόμη μία παγκόσμια σύρραξη; Αν συνυπολογίσουμε και τον ανεξέλεγκτο τομέα του διαδικτύου, όπου εύκολα και γρήγορα διακινείται η οποιαδήποτε πληροφορία, με όποια αποτελέσματα σε επίπεδο λαϊκής αντίδρασης, τότε γίνεται αντιληπτό σε όλους το μέγεθος του προβλήματος. Και για να μην ωραιοποιούμε τις καταστάσεις, εν προκειμένω το πρόβλημα εκφεύγει του όποιου τοπικού πιθανού πολέμου και λαμβάνει παγκόσμιες διαστάσεις.

Σαν Ελλάδα, μπορούμε μόνο να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να ευελπιστούμε για την εξεύρεση λύσης. Επειδή όμως με τις ελπίδες δεν διασφαλίζουμε τίποτα, μπορούμε να είμαστε προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο, στο οποίο πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε και την Τουρκία και τις επιδιώξεις της, για τις οποίες ουδέποτε σταματάει να κάνει λόγο. Πάντως, η εικόνα της Χώρας, ουδεμία προετοιμασία έχει να παρουσιάσει και η αναφορά αφορά την προετοιμασία των πολιτών σε κάθε επίπεδο. Από την παρουσίασή του στα ΜΜΕ έως την ψυχολογική και την ουσιαστική.