Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, κύριε Περιφερειάρχα, κύριε Δήμαρχε …..,
αγαπητοί συνάδελφοι,
Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που παρευρίσκομαι στην εικοστή διοργάνωση της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης για να απευθύνω από αυτό το βήμα χαιρετισμό εκ μέρους των Ελλήνων εκδοτών.
Η Διεθνής Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης είναι ένα γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για τον κόσμο του βιβλίου. Δίνει την ευκαιρία στους εκδότες να παρουσιάσουν την παραγωγή τους, δίνει την ευκαιρία στους δημιουργούς να συναντήσουν το κοινό τους, φέρνει σε επαφή την ελληνική με την ξένη εκδοτική παραγωγή.
Η σημαντικότερη όμως συνεισφορά της Έκθεσης θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη του ενδιαφέροντος για την ανάγνωση και το βιβλίο, δηλαδή η προσέλκυση νέων αναγνωστών, η διαμόρφωση ενός υγιούς τοπίου στην αγορά του βιβλίου, η καλλιέργεια αναγνωστικών συνηθειών στις νεαρές ηλικίες, η προώθηση δράσεων για την επαναδημιουργία και ουσιαστική λειτουργία των σχολικών βιβλιοθηκών, καθώς και για ενημερωμένες υφιστάμενες δημοτικές και δημόσιες βιβλιοθήκες. Η ΔΕΒΘ πρέπει να συμβάλλει με τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στη διαμόρφωση όλων των αναγκαίων και ουσιωδών όρων για να επιτευχθούν όλα τα προαναφερθέντα, και όχι μόνο.
Δράττομαι λοιπόν της ευκαιρίας για να αναφερθώ στην ίδρυση του νέου φορέα για το βιβλίο, του Ελληνικού Ιδρύματος για το Βιβλίο και τον Πολιτισμό, του ΕΛΙΒΙΠ. Η κύρια αποστολή ενός τέτοιου φορέα είναι: να συντονίσει τα αρμόδια υπουργεία, να χαράξει στρατηγική, να δώσει κίνητρα και να επινοήσει τρόπους για να κάνει το βιβλίο και την ανάγνωση υπόθεση ελκυστική. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σύσσωμοι οι φορείς των εκδοτών βιβλίου πάλεψαν για την επανίδρυση αυτού του φορέα μετά την αδικαιολόγητη κατάργηση του ΕΚΕΒΙ το 2012. Η διαβούλευση όμως που προηγήθηκε της κατάθεσης του νομοσχεδίου στη Βουλή υπήρξε κατά τη γνώμη όλων των φορέων εκδοτών προσχηματική. Η αυξημένη εκπροσώπηση του εκδοτικού κόσμου στο Διοικητικό Συμβούλιο –που τώρα περιορίζεται σε ένα και μόνο μέλος– και η ύπαρξη διευθυντή που θα διασφάλιζαν την καλύτερη λειτουργία του δυστυχώς δεν προβλέπονται. Θα είναι μια τεράστια χαμένη ευκαιρία αν το ΕΛΙΒΙΠ είναι ένας ακόμα αποστεωμένος οργανισμός, χωρίς ουσιαστικές ιδέες και δράσεις για το βιβλίο και την ανάγνωση και την ανάπτυξή τους στη χώρα μας.
Οι Έλληνες εκδότες αποτελούν ενεργά και δραστήρια μέλη τόσο στην Πανευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εκδοτών όσο και στη Διεθνή Ένωση Εκδοτών. Διαπιστώνουμε πως όλες οι χώρες στηρίζουν δυναμικά τη σύγχρονη παραγωγή βιβλίου, το οποίο αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος του σύγχρονου πολιτισμού, γιατί μέσω του βιβλίου στηρίζεται η σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή, στηρίζεται και διαιωνίζεται η ελληνική γλώσσα και οι επιστήμες, ενισχύεται το πολιτισμικό αποτύπωμα μιας χώρας. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν στην Ελλάδα, όπως ο μηδενικός ΦΠΑ στην πώληση του βιβλίου, που έχει θεσμοθετηθεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η άμεση και αυτοματοποιημένη επιστροφή της διαφοράς ΦΠΑ παραγωγής-πώλησης, η αποζημίωση που αναμένουν δημιουργοί και εκδότες και πηγάζει από το δικαίωμα δημόσιου δανεισμού, ρυθμίσεις για τη μη φορολόγηση του αποθέματος που παραμένει απούλητο, τα φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα για μη επαγγελματίες μεταφραστές, διορθωτές, εικονογράφους κ.ά. Τα ανωτέρω αιτήματα έχουν το χαρακτήρα του επείγοντος γιατί είναι προφανές ότι όλο το οικοσύστημα του βιβλίου διανύει μια από τις χειρότερες οικονομικές περιόδους.
Εύχομαι να υπάρξουν δύο προϋποθέσεις ουσιαστικές για την ανάπτυξη του βιβλίου: αφενός να θελήσει επιτέλους η πολιτεία να ακούσει, να κατανοήσει και να συνεργαστεί με τον εκδοτικό κλάδο για τη βαθμιαία επίλυση των προβλημάτων που τον ταλανίζουν. Αφετέρου να υπάρξει καλύτερη συνεργασία μεταξύ των φορέων που διοργανώνουν την Έκθεση και των Ελλήνων εκδοτών, ώστε η ΔΕΒΘ να επιτελεί ουσιαστικά και εις βάθος τον σκοπό της: τη γνωριμία της ελληνικής εκδοτικής παραγωγής με το κοινό του βιβλίου, την επέκτασή της πέρα από τα ελληνικά σύνορα στο διεθνές κοινό και τη διάδοση του βιβλίου και της φιλαναγνωσίας πέρα από το ήδη κατακτημένο κοινό.
Εντούτοις, σε όλες τις έως τώρα διοργανώσεις, οι Έλληνες εκδότες είναι αποκλεισμένοι από τη διοργάνωση της Έκθεσης, επιβαρύνονται με δυσανάλογες αυξήσεις, δεν συμμετέχουν στη διαμόρφωση του Επαγγελματικού και του Διεθνούς προγράμματος. Με τον τρόπο αυτό, η συνέχιση της Έκθεσης τίθεται εν αμφιβόλω, καθώς σε ολόκληρο τον κόσμο οι εκθέσεις βιβλίου συνδιοργανώνονται από τους εκδότες που καταθέτουν την εμπειρία τους, τη γνώση του χώρου και των αναγκών του, και αποτελούν προφανώς βασικό συντελεστή της επιτυχίας μιας έκθεσης.
Αισιοδοξούμε ότι το καθεστώς αυτό θα αλλάξει, οι Έλληνες εκδότες θα έχουμε ουσιαστικό ρόλο και λέγειν και η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης θα αποκτήσει μια νέα, σύγχρονη ταυτότητα.
Αν υπάρχει η βούληση, υπάρχουν πάντοτε και οι λύσεις.
Εύχομαι –και μαζί μου όλοι οι Έλληνες εκδότες– καλή επιτυχία στην 20ή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Ευχαριστώ
