Μπορείτε να δείτε το σχετικό βίντεο στην σελίδα Facebook και στο κανάλι YouTube του Γραφείου του ΕΚ στην Ελλάδα.
Στην πολιτική θέληση, την αποφασιστικότητα και την ισχύ που επιβάλλεται σήμερα ως απάντηση σε κακόβουλες εξωτερικές παρεμβάσεις στις δημοκρατίες της ΕΕ που στοχεύουν στην αποδυνάμωση και την αποσταθεροποίηση της δημοκρατίας αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο ευρωβουλευτής Raphaël Glucksmann (Σοσιαλιστές, Γαλλία), πρόεδρος της Ειδικής επιτροπής για τις Εξωτερικές Παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (INGE). «Η Ευρώπη αναγκάστηκε να ξυπνήσει από ένα μεταμόντερνο κώμα», είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι μέσα και από την τελευταία κρίση που ταλανίζει την ήπειρο «είτε θα βγούμε πιο δυνατοί ή θα καταρρεύσουμε». Όσον αφορά στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο ευρωβουλευτής επεσήμανε ότι «δεν πρόκειται απλώς για την Ουκρανία, αλλά αφορά την Ευρώπη, αφορά όλο τον κόσμο. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα σύστημα που θέλει να γκρεμίσει τη δημοκρατία μας». Ο κύριος Glucksmann δεν παρέλειψε να στηλιτεύσει την επαγγελματική σχέση πρώην Ευρωπαίων αξιωματούχων με ρωσικές ή κινεζικές εταιρείες «που δεν αποτελούν απλώς ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά μέρος πολιτικών συστημάτων που στην πραγματικότητα αντιμάχονται τα συμφέροντα και τις αρχές της Ευρώπης».
Την ανάγκη να μην συγχέονται οι ψευδείς ειδήσεις με την οργανωμένη, συστηματική και εκπορευόμενη από κρατικές πηγές δραστηριότητα, σημείωσε ο Lutz Guellner, επικεφαλής Στρατηγικής Επικοινωνίας στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EAAS), ενώ εξήγησε και τους τρόπους με τους οποίους η παραπληροφόρηση που διαχέεται από την πλευρά της Ρωσίας, ήδη από την εποχή της σύρραξης στην Κριμαία, υποστηρίζεται από μια ομάδα τόσο κρατικών και «νομιμοποιημένων», σε πρώτο επίπεδο, όσο και πιο αθέατων και σκοτεινών παικτών. Τόνισε ότι η «ρωσική μηχανή προπαγάνδας», στοχεύει τόσο στον ρωσικό όσο και στον ουκρανικό λαό, με κλασσικές καμπάνιες διαστρέβλωσης της αλήθειας. Ως απάντηση στις προκλήσεις αυτές, θα πρέπει να απαντούμε με δράσεις ευαισθητοποίησης, ενδυνάμωσης των δυνατοτήτων μας, ελέγχου των τρόπων διάχυσης αλλά και επιβολής κυρώσεων, υπογράμμισε ο κύριος Guellner.
Η Delphine Colard, επικεφαλής της Μονάδας Εκπροσώπων Τύπου του ΕΚ, διευκρίνισε ότι πρέπει να γίνεται ξεκάθαρος διαχωρισμός μεταξύ των διαφόρων μορφών στρεβλής ενημέρωσης. «Δεν πρόκειται για αμελή δημοσιογραφία, ούτε για παραπληροφόρηση ή ρητορική μίσους […] αλλά ξεκάθαρα για ψευδείς ειδήσεις». Στη συνέχεια, μίλησε για την άνοδο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως πηγών παραπληροφόρησης και επιθέσεων, και πώς τα εκμεταλλεύονται ορισμένες κυβερνήσεις, ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας, αλλά και τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται η Υπηρεσία της οποίας ηγείται για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων, κυρίως μέσω δράσεων ευαισθητοποίησης και μετριασμού τέτοιων φαινομένων. Αναφέρθηκε δε στις δυνατότητες που δίνει η ενημέρωση στις 24 γλώσσες τις ΕΕ, την οποία υποστηρίζει το ΕΚ και στον τομέα των κοινωνικών δικτύων, αλλά και στην εργαλειοθήκη που έχει αναπτυχτεί για τον έλεγχο ύποπτων πηγών.
Από την πλευρά του, ο Ευάγγελος Ουζούνης, επικεφαλής της Μονάδας Ανάπτυξης και Εφαρμογής Πολιτικών του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κυβερνοασφάλεια (ΕNISA), τόνισε ότι πολύ συχνά οι προσπάθειες παραπληροφόρησης συνδέονται και με κυβερνοεπιθέσεις. «Γνωρίζαμε πάντα το φαινόμενο, αλλά ίσως δεν είχαμε κατανοήσει το βάθος του. Η τρέχουσα κρίση θα επιταχύνει την κατανόηση του προβήματος», ανέφερε χαρακτηριστικά. Επεσήμανε δε την ανάγκη στενής συνεργασίας και συντονισμού όλων των εμπλεκομένων φορέων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στη συνέχεια, οι ομιλητές απάντησαν σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων, μεταξύ άλλων σχετικά με την έκθεση της INGE και πώς είναι ένα καλό πρώτο βήμα, αλλά ήδη έχει ξεπεραστεί από τα γεγονότα, την απαγόρευση της εισόδου κυβερνητικών οργανισμών παραπληροφόρησης στις εγκαταστάσεις των ευρωπαϊκών θεσμών και πολλών κυβερνήσεων των κρατών μελών και τη δυνατότητα προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον της εν λόγω απόφασης, τους τρόπους με τους οποίους θα πρέπει να εξασφαλίζεται η διαφάνεια της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων και η αποφυγή εκμετάλλευσης ευρωπαϊκών πόρων από εταιρείες που εκμεταλλεύεται η Ρωσία, η Κίνα ή άλλες κυβερνήσεις ως οχήματα προπαγάνδας, με πρόσχημα την επιχειρηματική τους φύση.
Το briefing πραγματοποιήθηκε με αφορμή την ολοκλήρωση της έρευνας του ΕΚ σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους κακόβουλες εξωτερικές δυνάμεις χειραγωγούν την πληροφόρηση και παρεμβαίνουν στο εσωτερικό της ΕΕ, με σκοπό να υπονομεύσουν τις δημοκρατικές της διαδικασίες. Η σχετική έκθεση εγκρίθηκε στην ολομέλεια του Μαρτίου Ι με 552 ψήφους υπέρ, 81 κατά και 60 αποχές. Περισσότερες λεπτομέρειες όσον αφορά τις σχετικές συστάσεις είναι διαθέσιμες εδώ.
Βρείτε το πλήρες κείμενο τις έκθεσης στα ελληνικά εδώ.
Tη συζήτηση συντόνιζε στην Αθήνα, ο επικεφαλής του Γραφείου του ΕΚ, Κωνσταντίνος Τσουτσοπλίδης.
Περισσότερες πληροφορίες
H Ειδική επιτροπή για τις Εξωτερικές Παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην ΕΕ (INGE) συστάθηκε τον Ιούνιο του 2020 και είχε αποστολή να αξιολογήσει το επίπεδο των απειλών σε διάφορους τομείς: σημαντικές εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές σε ολόκληρη την ΕΕ, εκστρατείες παραπληροφόρησης στα παραδοσιακά και κοινωνικά μέσα ενημέρωσης για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, κυβερνοεπιθέσεις με στόχο κρίσιμες υποδομές, άμεση και έμμεση οικονομική στήριξη και οικονομικός εξαναγκασμός πολιτικών φορέων και υπονόμευση της κοινωνίας των πολιτών. Έχει πραγματοποιήσει γύρω στις 50 ακροάσεις με περίπου 130 εμπειρογνώμονες.
Κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Μαρτίου, το ΕΚ αποφάσισε τη σύσταση, μεταξύ άλλων, επιτροπής για τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού από τις κυβερνήσεις της ΕΕ καθώς και για τις κακόβουλες ξένες παρεμβάσεις (τύπου Pegasus), καθώς και την νέα εντολή της επιτροπής INGE. Η «ειδική επιτροπή για τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης (INGE 2), σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», θα στηριχθεί στο έργο της ομώνυμης προκατόχου της, η θητεία της οποία λήγει στις 23 Μαρτίου. Η νέα επιτροπή (με 33 μέλη) θα εξετάσει την υφιστάμενη και την αναμενόμενη νομοθεσία της ΕΕ σε διάφορους τομείς όσον αφορά τα κενά που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τρίτες χώρες για κακόβουλους σκοπούς.
