Στις 8 Δεκεμβρίου 2025 συνεδρίασε η Προσωρινή Επιτροπή Συντονισμού, υπό τον συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών (ΓΔΣΕΕ) του ΥΠΕΝ, για τη συζήτηση του προσχεδίου και τις τελευταίες βελτιώσεις στο πλαίσιο διαβούλευσης του έργου LIFE PROWhIBIT.
Τι είναι η Εθνική Στρατηγική
Η Εθνική Στρατηγική για την καταπολέμηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος στον τομέα των στερεών αποβλήτων αποτελεί το πρώτο ολοκληρωμένο στρατηγικό πλαίσιο της χώρας για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών εγκλημάτων, όπως η ανεξέλεγκτη απόθεση επικινδύνων και μη αποβλήτων, οι παράνομες μεταφορές αποβλήτων, η καύση απορριμμάτων και η παραποίηση στοιχείων διαχείρισής τους.
Η Εθνική Στρατηγική καταρτίζεται στο πλαίσιο του έργου LIFE PROWhIBIT (LIFE18 GIE/GR/000899) και των υποχρεώσεων που απορρέουν από το άρθρο 21 της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1203 για την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου. Αποτελεί θεματικό υποσύνολο της ευρύτερης εθνικής στρατηγικής για το περιβαλλοντικό έγκλημα και εξειδικεύεται στα στερεά απόβλητα. Η χώρα δεσμεύεται να επανεξετάζει και να επικαιροποιεί την Εθνική Στρατηγική σε ορίζοντα 10ετίας, με ενδιάμεσες επικαιροποιήσεις ανά πέντε έτη το μέγιστο, με βάση ανάλυση κινδύνου και συστηματική αξιολόγηση των δεδομένων.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΔΡΑΣΗΣ
Η Εθνική Στρατηγική οργανώνεται γύρω από τέσσερις αλληλοσυμπληρούμενους άξονες που συγκροτούν τη ραχοκοκαλιά του Σχεδίου Δράσης:
ΑΞΟΝΑΣ 1
ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΕΣΩ ΘΕΣΜΙΚΗΣ ΘΩΡΑΚΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
Ενίσχυση και απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου, ενσωμάτωση της νέας Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1203, κωδικοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών, επιχειρήσεων και φορέων
ΑΞΟΝΑΣ 2
ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ
Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού επιθεωρήσεων και ελέγχων, εξειδικευμένοι εισαγγελείς/δικαστές περιβάλλοντος, ταχύτερες διαδικασίες, νομική προστασία επιθεωρητών και ενίσχυση της πρόσβασης των θυμάτων σε δικαιοσύνη και υποστήριξη.
ΑΞΟΝΑΣ 3
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗ
Σύσφιξη της συνεργασίας μεταξύ ΥΠΕΝ, Υπουργείου Δικαιοσύνης, Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ελεγκτικών αρχών, αυτοδιοίκησης και ευρωπαϊκών/διεθνών δικτύων (EUROPOL, INTERPOL, OLAF, IMPEL κ.ά.), με κοινές επιχειρήσεις, ανταλλαγή δεδομένων και ταχύτερους μηχανισμούς πληροφόρησης
ΑΞΟΝΑΣ 4
ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
Αξιοποίηση σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων, GIS και εργαλείων ανάλυσης κινδύνου (risk maps), διαλειτουργικότητα των βάσεων δεδομένων και αναβάθμιση της εθνικής πλατφόρμας για τον εντοπισμό και τη διερεύνηση περιβαλλοντικών εγκλημάτων αποβλήτων.
Το Σχέδιο Δράσης συνοδεύεται από σύστημα δεικτών απόδοσης (KPIs), με μετρήσιμους στόχους, χρονικό ορίζοντα υλοποίησης και σαφή κατανομή αρμοδιοτήτων ανά εμπλεκόμενο φορέα. Οι δείκτες αυτοί επιτρέπουν την παρακολούθηση της προόδου, τον έγκαιρο εντοπισμό αποκλίσεων και τη λογοδοσία στην εφαρμογή της Στρατηγικής.
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ
Τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025 συνεδρίασε η Προσωρινή Επιτροπή Συντονισμού της Εθνικής Στρατηγικής, υπό τον συντονισμό της ΓΔΣΕΕ/ΥΠΕΝ, στο πλαίσιο του έργου LIFE PROWhIBIT. Στόχος της συνάντησης ήταν:
• να παρουσιαστεί συνολικά το προσχέδιο της Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης,
• να συζητηθούν οι προτεινόμενοι άξονες, μέτρα και δείκτες, και
• να καταγραφούν παρατηρήσεις και βελτιώσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς.
Η συνεδρίαση αυτή αποτελεί κρίσιμο σταθμό στη διαδικασία διαμόρφωσης της Εθνικής Στρατηγικής, καθώς συνδέει τα τεχνικά ευρήματα και τις προτάσεις του LIFE PROWhIBIT με τις ανάγκες της διοίκησης, των ελεγκτικών μηχανισμών και της Δικαιοσύνης.
Στη συνάντηση συμμετείχαν αντιπρόσωποι από το ΣΥΓΑΠΕΖ, τη Γενική Διεύθυνση Δασών, τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, το Τμήμα Περιβαλλοντικής Προστασίας της Αστυνομίας, τη Διεύθυνση Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το Συνήγορο του Πολίτη, το WWF, την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης και τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος (ΠΑΣΕΠΠΕ).
