Πρόκειται για πρόγραμμα – απάντηση στην αγωγή της Ευρωβουλής για τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης – Η πλειοψηφία των σχεδίων περιλαμβάνει υποστήριξη στην Ουκρανία – Η ΕΕ προσπάθησε να εντάξει περισσότερες χώρες στο πρόγραμμα – Προθεσμία μέχρι τον Νοέμβριο για να διευκρινίσουν πώς θα δαπανήσουν τα χρήματα
Ο Άντριους Κουμπίλιους (Επίτροπος Άμυνας της ΕΕ) ανέλυσε τις προσωρινές κατανομές δανείων της Επιτροπής σε 19 χώρες σε συνέντευξη Τύπου στο Στρασβούργο με την Χένα Βιρκούνεν (Επίτροπος Τεχνολογίας).
Ο επίτροπος Άμυνας επαίνεσε την ίση γεωγραφική κατανομή των δανείων μέσω του προγράμματος SAFE.
«Η προσωρινή κατανομή αποφασίστηκε μέσω ενός δίκαιου συστήματος που λειτουργούσε με τον μέσο όρο των ελάχιστων και μέγιστων προσφορών για δάνεια που υπέβαλαν οι πρωτεύουσες.
Στόχος είναι να υπογραφούν δανειακές συμβάσεις και επιχειρησιακές συμφωνίες με τα κράτη – μέλη κατά το πρώτο τρίμηνο του 2026 και οι πληρωμές θα ακολουθήσουν αμέσως», δήλωσε ο Κουμπίλιους.
Τα προσωρινά στοιχεία αθροίζονται στο συνολικό ποσό του προγράμματος SAFE ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η Ελλάδα θα λάβει €787,669,283.
Ακολουθεί η κατανομή των χρημάτων ανά χώρα:
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (πρόεδρος της Κοιμισιόν) είχε δηλώσει προηγουμένως ότι η Επιτροπή θα ξεκινήσει την εκταμίευση των πρώτων δανείων SAFE ήδη από τον Δεκέμβριο.
Τα πιο πολλά λεφτά στην Πολωνία
Η Πολωνία ήταν η μεγαλύτερη χώρα-αποδέκτρια (43,7 δισεκατομμύρια ευρώ) σύμφωνα με την προσωρινή κατανομή, με σχεδόν το 1/3 των συνολικών χρημάτων που διατίθενται στο πλαίσιο του προγράμματος αμυντικών δανείων SAFE της Επιτροπής.
Η Βαρσοβία θα λάβει 2,6 φορές περισσότερα από τον δεύτερο μεγαλύτερο αποδέκτη (Ρουμανία με 16,7 δισεκατομμύρια ευρώ).
Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν η Γαλλία και η Ουγγαρία (16,2 δισεκατομμύρια ευρώ η καθεμία) και η Ιταλία με 14,9 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η Επιτροπή ανακοίνωσε την κατανομή τώρα, ώστε οι χώρες να έχουν χρόνο να προετοιμάσουν λεπτομερή σχέδια που εξηγούν πώς θα χρησιμοποιήσουν τα χρήματα πριν από την προθεσμία της 30ής Νοεμβρίου.
Στήριξη στην Ουκρανία
Η υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι ένα κοινό στοιχείο σε 13 από τα σχέδια των 19 χωρών.
«Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για την υποστήριξη της Ουκρανίας, επιτρέποντας κοινές προσπάθειες προμηθειών εντός και για τη χώρα», δήλωσε ο Κουμπίλιους.
Προσπάθεια της ΕΕ για ένταξη περισσότερων κρατών
Τον περασμένο Ιούλιο, 18 χώρες εξέφρασαν ενδιαφέρον για τη λήψη των δανείων, με την Πολωνία να ηγείται των προσφορών με 45 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η Γαλλία και η Ιταλία αναμενόταν επίσης να είναι μεταξύ των κορυφαίων πλειοδοτών.
Αλλά όπως είχε αναφέρει προηγουμένως το Euractiv, οι μέγιστες προσφορές για δάνεια που υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενες χώρες ανήλθαν συνολικά σε ένα ποσό πολύ υψηλότερο από το κονδύλιο των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ του προγράμματος.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ προσπάθησε να εντάξει περισσότερες χώρες στο πρόγραμμα.
Η Ιρλανδία και η Δανία ήταν και οι δύο διστακτικές ως προς την επιλογή τους. Αλλά μόνο η Κοπεγχάγη (ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου) κατέληξε να εκφράσει ενδιαφέρον στα τέλη Αυγούστου.
Έλαβε τη μικρότερη προσωρινή κατανομή των 46 εκατομμυρίων ευρώ.
Πρόγραμμα «μεγάλη έκρηξη» σαν απάντηση στην αγωγή της Ευρωβουλή
Ο επίτροπος άμυνας χαρακτήρισε την ταχεία εφαρμογή του προγράμματος SAFE ως «μεγάλη έκρηξη», λέγοντας ότι «η Ευρώπη δεν έχει χρόνο για τις τυπικές αργές νομοθετικές προτάσεις της ΕΕ και τις παρατεταμένες συζητήσεις που μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο από ένα χρόνο».
Αυτό το σχόλιο ήταν μια προφανής απάντηση στην αγωγή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χρήση διαδικασιών έκτακτης ανάγκης για την παράκαμψη του Κοινοβουλίου και την επιτάχυνση του SAFE χωρίς έλεγχο από τους ευρωβουλευτές.
Η Επιτροπή θα αξιολογήσει λεπτομερή σχέδια για τη δαπάνη των δανείων SAFE μετά την προθεσμία στα τέλη Νοεμβρίου και θα παρουσιάσει τα σχέδια στο Συμβούλιο, το οποίο θα λάβει αποφάσεις για κάθε δάνειο ακολουθώντας τη διαδικασία της ειδικής πλειοψηφίας.
