- Οι ισχύοντες κανόνες προσφέρουν προστασία από το μίσος μόνο εφόσον υφίστανται συγκεκριμένα κίνητρα, όπως η φυλή, η θρησκεία και η καταγωγή
- Το ΕΚ καταγγέλλει αδράνεια στο Συμβούλιο, παρόλο που το μίσος αυξάνεται
- Η ελευθερία του λόγου δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για τη συγκάλυψη του μίσους, είτε στο διαδίκτυο είτε εκτός αυτού
Το Συμβούλιο θα πρέπει να εκδώσει απόφαση για τη συμπερίληψη της ρητορικής μίσους και των εγκλημάτων μίσους στα ποινικά αδικήματα υπό την έννοια του άρθρου 83 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ (τα λεγόμενα «ευρωεγκλήματα») έως το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, αναφέρει το ΕΚ στην έκθεση που εγκρίθηκε την Πέμπτη με 397 ψήφους υπέρ, 121 κατά και 26 αποχές. Πρόκειται για εγκλήματα ιδιαίτερα σοβαρής φύσης με διασυνοριακή διάσταση, για τα οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μπορούν να θεσπίσουν ελάχιστους κανόνες για τους ορισμούς των ποινικών αδικημάτων και των αντίστοιχων κυρώσεων.
Ανάγκη ενιαίας προσέγγισης για την αντιμετώπιση του μίσους
Οι ευρωβουλευτές επιδιώκουν να διασφαλίσουν την καθολική προστασία για όλους, με ιδιαίτερη έμφαση στα άτομα και τις ευάλωτες ομάδες και κοινότητες που στοχοποιούνται. Επί του παρόντος, η ποινική νομοθεσία των κρατών μελών αντιμετωπίζει τη ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους με διαφορετικούς τρόπους, ενώ οι κανόνες σε επίπεδο ΕΕ εφαρμόζονται μόνο όταν τα εγκλήματα αυτά διαπράττονται με βάση τη φυλή, το χρώμα του δέρματος, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές ή την εθνική ή εθνοτική καταγωγή.
Παρά το γεγονός ότι το μίσος αυξάνεται στην Ευρώπη και ότι έχουν περάσει δύο χρόνια από την υποβολή της σχετικής πρότασης της Επιτροπής, το Συμβούλιο δεν έχει σημειώσει καμία πρόοδο. Οι ευρωβουλευτές ζητούν τη χρήση των «ρήτρων γέφυρας» για την υπέρβαση των εμποδίων που θέτει η ανάγκη επίτευξης ομοφωνίας.
Λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν τα θύματα
Το Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να θεσπιστεί μια «ανοιχτή» προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία ο κατάλογος των λόγων διακρίσεων δεν θα είναι κλειστός και περιορισμένος, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι κανόνες καλύπτουν περιστατικά που υποκινούνται από νέες και μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες. Υπογραμμίζει ότι η ελευθερία της έκφρασης, όσο κρίσιμη και αν είναι, δεν πρέπει να αξιοποιείται ως πρόφαση για να επιτραπεί το μίσος, τονίζοντας ότι η κατάχρηση του διαδικτύου και τα επιχειρηματικά μοντέλα των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης συμβάλλουν στη διάδοση και την ενίσχυση της ρητορικής μίσους.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους ανηλίκους, συμπεριλαμβανομένου του εκφοβισμού στα σχολεία και στον κυβερνοχώρο, και ζητούν ένα ισχυρό πλαίσιο για τα θύματα, με διατομεακή προσέγγιση, κατάρτιση για τους σχετικούς επαγγελματίες και μέτρα για τη διασφάλιση της ασφαλούς πρόσβασης στη δικαιοσύνη, εξειδικευμένη υποστήριξη και αποζημιώσεις, καθώς και ένα ασφαλές περιβάλλον για την αύξηση της αναφοράς περιστατικών.
Δήλωση
Η εισηγήτρια Maite PAGAZAURTUNDÚA (Renew, Ισπανία) σχολίασε: «Εκτός από την έλλειψη ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου για την αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους και των εγκλημάτων μίσους, αντιμετωπίζουμε νέες κοινωνικές συνθήκες, οι οποίες αυξάνουν πολύ γρήγορα την κανονικοποίηση του μίσους. Πρέπει να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας ως κοινωνία και τους ανθρώπους που δέχονται επιθέσεις, διώκονται και παρενοχλούνται, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τα ριζοσπαστικά δίκτυα και την ακραία πόλωση που παρέχουν γόνιμο έδαφος για συμπεριφορές που παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα. Ζητούμε από το Συμβούλιο να δώσει επιτέλους το πράσινο φως στη νομοθεσία κατά των εγκλημάτων και της ρητορικής μίσους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πάντα σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας και διασφαλίζοντας την ελευθερία έκφρασης των πολιτών.»