Η ενδεχόμενη χρεοκοπία της Ρωσίας

Η Ρωσία πλησίασε την Τετάρτη, 6-4-2022, σε ενδεχόμενη χρεοκοπία για το διεθνές χρέος της, καθώς διέθεσε ρούβλια για να πληρώσει τους κατόχους διεθνών ομολόγων που πρέπει να αποπληρωθούν σε δολάρια και είπε ότι θα συνεχίσει να το κάνει όσο τα συναλλαγματικά της αποθέματα δεσμεύονται από κυρώσεις.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εμπόδισαν τη Ρωσία τη Δευτέρα να πληρώσει στους κατόχους κρατικού της χρέους άνω των 600 εκατομμυρίων δολαρίων από παγωμένα αποθέματα που διατηρούνται σε τράπεζες των ΗΠΑ, λέγοντας ότι η Μόσχα έπρεπε να επιλέξει μεταξύ της εξάντλησης των αποθεμάτων σε δολάρια στο εσωτερικό και της χρεοκοπίας. 

Η Ρωσία δεν έχει αθετήσει το εξωτερικό της χρέος από τότε που αρνήθηκε τις πληρωμές που οφείλονται μετά την Επανάσταση των Μπολσεβίκων του 1917, αλλά τα ομόλογά της έχουν ξαναβρεθεί ως σημείο ανάφλεξης στη διπλωματική κρίση και τις κυρώσεις μεταξύ της Μόσχας και των δυτικών πρωτευουσών.

“Αυτό επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα όταν η Ρωσία εξαντλείται.” δήλωσε ένας διαχειριστής κεφαλαίων που κατέχει ένα από τα ομόλογα που πρέπει να πληρωθούν τη Δευτέρα.

Το Κρεμλίνο είπε ότι θα συνεχίσει να πληρώνει τις οφειλές του.

“Η Ρωσία έχει όλους τους απαραίτητους πόρους για να εξυπηρετήσει τα χρέη της… Εάν συνεχιστεί αυτός ο αποκλεισμός και μπλοκαριστούν οι πληρωμές που στοχεύουν στην εξυπηρέτηση των χρεών, αυτή (η μελλοντική πληρωμή) θα μπορούσε να γίνει σε ρούβλια”, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

Η Μόσχα κατάφερε να πραγματοποιήσει ορισμένες πληρωμές κουπονιών σε συνάλλαγμα για ορισμένα από τα 15 διεθνή ομόλογά της με ονομαστική αξία περίπου 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε εκκρεμότητα προτού οι Ηνωμένες Πολιτείες σταματήσουν τέτοιες συναλλαγές. 

Ενώ οι κυρώσεις έχουν παγώσει περίπου το ήμισυ των 640 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος της Ρωσίας, η χώρα εξακολουθεί να λαμβάνει δισεκατομμύρια δολάρια από τις εξαγωγές αργού και φυσικού αερίου. 

Το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι έπρεπε να πληρώσει ρούβλια στους κατόχους των ευρωομολόγων της σε δολάρια που λήγουν το 2022 και το 2042, καθώς μια ξένη τράπεζα αρνήθηκε να επεξεργαστεί εντολή πληρωμής 649 εκατομμυρίων δολαρίων στους κατόχους του δημόσιου χρέους της.

Το υπουργείο Οικονομικών είπε ότι η ξένη τράπεζα, την οποία δεν κατονόμασε, απέρριψε την εντολή της Ρωσίας να πληρώσει κουπόνια για τα δύο ομόλογα και επίσης δεν διεκπεραίωσε την πληρωμή ενός ευρωομολόγου που λήγει το 2022.

Η ικανότητα της Ρωσίας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο χρέος βρίσκεται στο επίκεντρο μετά τις σαρωτικές κυρώσεις ως απάντηση σε αυτό που η Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, καθως έχουν παγώσει σχεδόν τα μισά αποθέματά της και περιορισμένη πρόσβαση στα παγκόσμια συστήματα πληρωμών.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έβαλαν στο στόχαστρο τις ρωσικές τράπεζες και τις ελίτ την Τετάρτη, 6-4-2022, με νέο γύρο κυρώσεων ως απάντηση σε αυτό που ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν καταδίκασε ως «μεγάλα εγκλήματα πολέμου» από τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία.

Η JP Morgan, η οποία επεξεργαζόταν πληρωμές για ρωσικά κρατικά ομόλογα ως ανταποκρίτρια τράπεζα, μετα  απο εντολη απο  το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ δεν εκανε τις δύο πληρωμές που έληξαν τη Δευτέρα, ανέφερε πηγή που γνωρίζει την κατάσταση. 

Η JP Morgan αρνήθηκε να σχολιάσει.

Η Ρωσία μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να επιτρέψει σε ξένους κατόχους των ευρωομολόγων του 2022 και 2042 να μετατρέψουν τις πληρωμές σε ρούβλια σε ξένα νομίσματα μόλις αποκατασταθεί η πρόσβαση στους λογαριασμούς συναλλάγματος, δήλωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Μέχρι τότε, ένα ισοδύναμο ρούβλι για πληρωμές ευρωομολόγων που απευθύνονται σε κατόχους ομολόγων από τα λεγόμενα μη φιλικά κράτη θα τηρείται σε ειδικούς λογαριασμούς τύπου «C» στο Εθνικό Αποθετήριο Διακανονισμού της Ρωσίας, πρόσθεσε το υπουργείο.

Και τα δύο ομόλογα εκδόθηκαν το 2012 και προβλέπουν πληρωμή σε δολάρια ΗΠΑ – σε αντίθεση με ορισμένα ομόλογα που πουλήθηκαν αργότερα και επιτρέπουν την πληρωμή σε εναλλακτικά νομίσματα όπως ευρώ, λίρα στερλίνα, ελβετικό φράγκο ή ακόμα και ρούβλι.

Η Ρωσία έχει μια περίοδο χάριτος 30 ημερών για να πραγματοποιήσει την πληρωμή του δολαρίου, αλλά εάν τα μετρητά δεν εμφανιστούν στον λογαριασμό των ομολογιούχων εντός αυτού του χρονικού πλαισίου, θα αποτελούσε χρεοκοπία, δήλωσαν οι παγκόσμιοι οίκοι αξιολόγησης.

Η Μόσχα εισήγαγε αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίων για να στηρίξει το νόμισμά της στον απόηχο του πολέμου, οι οποίοι σε συνδυασμό με οικονομικές κυρώσεις καθιστούν αδύνατο για τους ξένους επενδυτές να επαναπατρίσουν τυχόν πληρωμές.

Οι προκαταβολικές ανταλλαγές πιστωτικής αθέτησης ενός έτους – ένας τρόπος διασφάλισης της έκθεσης στο δημόσιο χρέος της Ρωσίας – εκτινάχθηκαν στις 69 μονάδες από 60 μονάδες, σύμφωνα με την IHS Markit.

Τα μακροχρόνια ομόλογα σε δολάρια της Ρωσίας, όπου η διαπραγμάτευση έχει σχεδόν σταματήσει, ήταν πολύ κάτω από τα 20 σεντς στο δολάριο, ενώ οι εκδόσεις σε ευρώ υποβλήθηκαν σε προσφορά 15 σεντς. 

«Θεωρητικά, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια κατάσταση χρεοκοπιας, αλλά αυτή θα ήταν μια καθαρά τεχνητή κατάσταση», είπε ο Πεσκόφ. «Δεν υπάρχουν λόγοι για πραγματική χρεοκοπία».

Οι κάτοχοι ομολόγων παρακολουθούσαν τις πληρωμές ομολόγων από τότε που επιβλήθηκαν οι σαρωτικές κυρώσεις και τα αντιμέτρα από τη Μόσχα, τα οποία έχουν αποκόψει τη Ρωσία – παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Μια ρωσική χρεοκοπία θα ήταν αδιανόητη πριν από την εισβολή, με τη χώρα να εξακολουθεί να κατέχει αξιολόγηση επενδυτικού βαθμού μόλις τον Φεβρουάριο από μεγάλους οίκους αξιολόγησης. 

Η Ρωσία έχει ήδη αποκλειστεί από τις διεθνείς αγορές δανεισμού λόγω των κυρώσεων της Δύσης, αλλά μια αθέτηση υποχρεώσεων θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσε να αποκτήσει ξανά πρόσβαση μέχρι να εξοφληθούν πλήρως οι πιστωτές και να διευθετηθούν τυχόν νομικές υποθέσεις που προκύπτουν από την αθέτηση υποχρεώσεων.

Μια αθέτηση υποχρεώσεων θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει πολλούς πονοκεφάλους εάν οι χώρες ή οι εταιρείες που κανονικά θα συναλλάσσονταν με τη Ρωσία έχουν κανόνες που απαγορεύουν τις συναλλαγές με μια οντότητα που έχει αθετήσει την υποχρέωση.

Επιπλέον, θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν ρωσικά ασφαλιστήρια συμβόλαια αθέτησης χρέους γνωστά ως ανταλλαγές πιστωτικής αθέτησης (CDS) που συνάπτονται από επενδυτές για τέτοιου είδους καταστάσεις. Η JP Morgan εκτιμά ότι υπάρχουν εκκρεμή CDS αξίας περίπου 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα πρέπει να πληρωθούν.

Η Ρωσία κατέβαλε την Τετάρτη, 6-4-2022, κουπόνια σε τέσσερα ομόλογα του ρουβλίου του δημοσίου OFZ. Κάποτε ήταν δημοφιλείς για τις υψηλές αποδόσεις τους στους ξένους επενδυτές, οι οποίοι πλέον δεν μπορούν να λαμβάνουν πληρωμές ως αποτέλεσμα των κυρώσεων και των ρωσικών αντιποίνων.